Na SOA komen enterprise mashups

Net nu soa door Gartner niet meer als hype wordt bestempeld, komt er een nieuwe hype op ons af: enterprise mashups. Deze nieuwe applicaties die ontstaan door stukken bestaande functionaliteit te hergebruiken, gaan volgens de analisten onze wereld de komende jaren in een rap tempo veranderen. Onze soa-experts aan het woord.

Ferry Bijl, enterprise architect, Bijlsoft

'Gewone' mashups waren de laatste tijd natuurlijk al wat vaker te bewonderen, maar over het algemeen betrof het vooral hobbyachtige mashups: oplossingen versmolten met Google Maps die niet bijster interessant qua functionaliteit zijn, maar wel mooi ogen. Wie kent niet de Nike Air-mashup waarmee je de gelopen route op Google Maps kunt koppelen aan de analysegegevens van je laatste hardloopwedstrijd? Of de Misdaadkaart-mashup waarmee de door de politie gemelde misdrijven worden geplot op Google Maps zodat je kunt zien dat het aantal inbraken in jouw omgeving nu wel erg groot begint te worden?

Wat is dan een echte enterprise mashup? Omdat mashups veel raakvlakken met soa en composite applications hebben, doen er legio definities de ronde en is er nogal wat mist omtrent de term 'enterprise mashup'. Waarschijnlijk wordt de meeste helderheid geschapen door soa, mashup en composite applications aan elkaar te relateren in de volgende omschrijving: enterprise mashups zijn een soort web 2.0 gebaseerde composite applications die services van een soa op een elegante manier verenigen tot een geheel nieuwe applicatie.

Voor het samen 'prakken' van de soa-services en het maken van handige schermen die er iets mee moeten doenm, zijn er al een hele reeks producten op de markt. We spreken dan niet alleen van de reeds in soa-land bekende bedrijven zoals IBM (Mashup Center), Software AG (Webmethods Composite Applications), Oracle (Webcenter), Microsoft (Sharepoint), Tibco (SpotFire) die over het algemeen mashup development hebben toegevoegd aan hun reeds bekende suites, maar ook over kleine spelers met vernieuwende tools, zoals Above All (Studio), Dapper, JackBe (JackBuilder), DataMashups en Popfly.

Gartner schat dat de enterprise mashup-productmarkt nog gedurende 2010 een roerige markt zal zijn, waarin nieuwe producten komen en gaan en een aanzienlijke consolidatie zal plaatsvinden. Daarbij wordt architecten en ict-leiders aangeraden deze groeiende markt te onderzoeken op 'de significante mogelijkheden die deze markt biedt voor het transformeren van de ict'.

Gijsbert in ‘t Veld, cto en principal consultant, motion10

De 'aankondiging' door Gartner dat soa geen hype meer is, is goed! Soa als architectuuraanpak is onontbeerlijk in de ontwikkeling van moderne ict-oplossingen en is dus geen hype meer maar alledaagse werkelijkheid. Enterprise mashup is een mooie aanvulling op soa. Het is de topdown-aanpak voor soa, waarbij eindgebruikers bepalen hoe zij het liefst participeren in bedrijfsprocessen en het meest efficiënt kunnen werken. Wat echter een groot aandachtspunt is, is governance in zo'n omgeving. Het wordt een nog grotere uitdaging om bijvoorbeeld SLA's te kunnen garanderen als de 'eindgebruiker' zelf services aan elkaar kan 'klikken'. Het kunnen vastleggen van SLA's zou automatisch moeten resulteren in de juiste configuratie en tuning van de services die onder water gebruikt worden. Hier ligt een mooie uitdaging voor de leveranciers van soa- en soa-governance-oplossingen!

Edwin van Asch, solution architect, Systemation

Enterprise mashups hoeven echt geen mess-ups te worden. Integratie is een serieuze zaak en daarom mogen gebruikers nooit hun eigen mashups samenstellen, dit wordt overgelaten aan businessexperts die met ict een veilige en betrouwbare mashup verzorgen. Mashups kunnen meer dan alleen data combineren uit diverse bronnen, ook het mutaties verwerken in meerdere systemen is mogelijk en helpen daardoor bij het verkorten van de marktintroductie van nieuwe producten, door de processen uit bestaande applicaties te combineren tot een nieuw proces. Naast soa-services en databases zijn enterprise mashups bedoeld om gebruik te maken van de bestaande user interfaces door daar herbruikbare componenten van te maken in de vorm van zogenaamde UI-services.

Wout Hofman, senior consultant, TNO

Ik geloof dat we aan het begin staan van grote veranderingen, waarbij web oriented architectures en enterprise mashups een onderneming in staat zullen stellen om diensten per klantvraag in te vullen. Een interpretatie van een klantvraag moet leiden tot een specifieke combinatie van diensten, waarna vervolgens het proces (de orchestratie) runtime wordt geconfigureerd. Deze runtime orchestratie gebruikt niet alleen interne toepassingen via soa, maar integreert ook diensten van leveranciers. Deze vorm van mashups is niet zozeer het snel samenstellen van een nieuwe toepassing met bestaande toepassingen via SOA, maar ondersteunt een organisatienetwerk en zijn dienstverlening. Om dit te bereiken, zullen we nog veel moeten uitwerken, denk aan interoperabiliteit, verrekenen van diensten, trust, etc.

Edwin van Dis, practice lead Oracle soa/aia

Onze sector kenmerkt zich door een zucht naar hypes. Enerzijds is dit een gezonde vorm van innovatiekracht, aan de andere kant kan het uitgelegd worden als een vakgebied dat nog volop in ontwikkeling is. Enterprise mashups vormen in mijn opinie een unieke mogelijkheid (gelegenheid) om de gebruikerservaringen te verbeteren. Wat zou het prettig zijn om in één oogopslag alle benodigde en noodzakelijke informatie te zien om taken uit te voeren zonder zes verschillende schermen open te hebben. Is dit nog ver weg ? Persoonlijk denk ik van niet. Afgelopen tijd ben ik betrokken geweest bij een proof of concept waarbij experts op gebied van gebruikerservaringen en web2.0-technologie (onder andere UI-services) samen een integrale gebruikerscockpit hebben gemaakt. Een dergelijke cockpit gecombineerd met context awareness, waar op dit moment onderzoek in de academische wereld naar plaatsvindt, brengen werkelijk gebruikersvriendelijke en -effectieve omgevingen binnen handbereik. Nu maar hopen dat de wensen van de eindgebruiker centraal blijven en dat niet de hype de overhand krijgt…

Massimo Capoccia, director product management, Infor

Enterprise mashup is de evolutie van portaaltechnologieën die tot nu toe verkocht zijn als losstaande producten. Applicatiesoftwarefabrikanten zijn begonnen hun traditionele gebruikersinterface te laten evolueren in meer self-service-achtige omgeving waarbij enterprise mashup-technologie goed past. Portaaltechnologie heeft gefaald omdat er geen contentstrategie was en daardoor een complex integratieproject was geworden. Bij enterprise mashups dreigt men ook dezelfde fout te maken, maar de positieve factor is dat men webstandaarden gebruikt. Tenslotte dient het proces van componeren door eindgebruikers sterk gemanaged te worden: upgrades of veranderingen worden dan moeilijk en men blijft bij oude versies 'hangen'.