Computable vroeg de experts van zijn topic Virtualisatie om hun beste advies bij het selecteren, implementeren en beheren van virtualisatie-oplossingen. De top-3 adviezen verschijnen in de ICT Services Guide 2009.
In de ICT Services Guide 2009 staat per topic een selectie van de belangrijkste expertadviezen. Ook worden per topic rapportcijfers gegeven voor dienstverleners die actief zijn in dat ict-deelgebied. Hiervoor liet Computable onderzoek verrichten onder bijna tweeduizend ict-managers en ambitieuze ict-professionals. Ook werden de respondenten algemene vragen en stellingen voorgelegd. Het onderzoek werd verricht door TNS Nipo.
1: Zorg voor kennis van oplossingen en leveranciers
Bij veel organisaties is er behoefte aan duidelijkheid over de verschillende concepten en oplossingen, over de visie van de leverancier en over de voor- en nadelen van de verschillende producten. Om de voor uw organisatie beste oplossing en leverancier te bepalen, zijn er drie belangrijke vragen: (1) Wat is het beste platform om de applicaties uit te voeren: lokaal of centraal (VDI, TS, BladePC)? (2) Hoe worden de applicaties op dit platform beschikbaar gesteld: applicatie- installatie, streaming of virtualisatie? (3) Hoe wordt de ‘user environment' en ‘device' beheerd? Kennis van de diverse oplossingen en leveranciers is essentieel om de juiste antwoorden te kunnen geven. 'Applicatie- en desktop-delivery is het doel, virtualisatie is een middel.'
Ruben Spruijt, solutions architect, PQR
2: Traject voor het komende decennium
Beschouw virtualisatie niet als een eenmalige manier om door consolidatie meer te doen met minder. Het is veel meer de start van een traject voor het komende decennium. Hoe dat traject precies gaat verlopen, is moeilijk te voorspellen. Een paar tussenstations beginnen zich echter wel af te tekenen: consolidatie, verhoogde beschikbaarheid, centralisatie, hardware-onafhankelijkheid, private cloud, datacenter-onafhankelijkheid, public cloud. Aan het eind van dit traject hebben de cloud providers steeds meer verantwoordelijkheden overgenomen. Aan het begin is vooral belangrijk de verschillende facetten van virtualisatie te onderkennen en tijdig te benutten. De belangrijkste zijn virtualisatie van servers, applicaties en desktops. Overigens hoeft daarbij de vertrouwde Server Based Computing-architectuur, zoals Windows Terminal Services, zeker niet direct overboord.
Bert Bouwhuis, chief technology officer, Triple P
3: Houd rekening met technische beperkingen
In het aankoopproces is virtualisatie niet anders dan andere technologie. Te vaak wordt geselecteerd op initiële kosten en wordt onvoldoende rekening gehouden met technische beperkingen en randvoorwaarden. En juist die laatste twee zijn van cruciaal belang voor de exploitatiekosten. Ook op het gebied van virtualisatie zit veel kaf onder het koren als je kijkt naar de mate van dekking over het applicatielandschap, total cost of ownership (TCO) en return on investment (ROI). Een goede business case met daarin ook de exploitatierekening (beheerkosten en gebruikerseffectiviteit) maakt het verschil.
Edwin Charité, manager, DeltaIsis
4: Virtualisatie is geen doel maar een middel
Maximale benutting van de beschikbare server hardware: Ja! Klakkeloos 'goedkope' desktopsystemen 'verplaatsen' van onder het bureau naar 'dure' server hardware in de computerruimte: Nee! Voor dit laatste moeten wel serieuze administratie en flexibiliseringsvoordelen gedemonstreerd worden voor het financieel haalbaar is. Toch wel een echt thema op het moment … De grote doorbraak van virtualisatie is het doorbreken van de '1 server – 1 operating systeem – 1 applicatie'-keten. Die wil al tientallen jaren maar niet echt breken. Hier zit volgens mij de grote meerwaarde en staan we wat nog maar aan het begin van de ontwikkelingen.
Remco Lengers,
Martijn Baecke,
5: Met minimale hardware optimaal werken
Binnen veel bedrijven heerst de gedachte dat ict geld kost. Nu is dit ook absoluut waar en kunnen we zelfs stellen dat het in sommige gevallen veel geld kost. Ict is dan vaak ook een van de eerste zaken waarop bespaard gaat worden in tijden dat het financieel wat moeilijker gaan. Waarom een werkstation in vier jaar afschrijven, als hij ook vijf jaar mee kan. Is hij zoveel slechter het vijfde jaar? Natuurlijk heb je met het jaar dat je het werkstation langer meegaat meer performance verlies (slijtage van disks, fans van voedingen), maar vaak neemt men dit op de koop toe. Het vijfde jaar hoef je geen extra geld uit te geven aan hardware. Maar wat nu als je toch met minimale hardware optimaal kan werken? Cloud computing als technologie is een belangrijke stap in het verlagen van de beheerlasten van een desktop of notebook. De desktop wordt gecentraliseerd en gehost in het datacenter bij de klant of provider. De desktop wordt via het netwerk of internet naar de gebruiker gestuurd op een veilige manier. Het enige wat de gebruiker nodig heeft is een thin client of de verouderde pc om de desktop te 'besturen'. De gebruiker zal er niets van merken dat het op een verouderde ondergrond werkt of dat het op een systeem in het datacenter werkt. Bedrijven vergeten vaak hoe afhankelijk zij van hun ict-omgeving geworden zijn en vergeten daarbij vaak de continuïteit van deze dienst. Bedenk je maar eens wat het je als bedrijf kost als mensen niets kunnen doen op het moment dat je ict het laat afweten. Is het dan nog de besparing waard?
Laurens van Gunst, managing consultant VT, Wheldon Technologies
6: Infrastructuur en beheer moeten meegroeien
Besef dat virtualiseren van een datacenter niet een kwestie is van virtualiseren van servers. Wil je echt voordeel halen van virtualisatie, dienen alle componenten van je infrastructuur en IT beheer organisatie in volwassenheid meegroeien. Het Gartner maturity model en Microsoft IO model maken dit inzichtelijk. Van alle volwassenheids niveau's komt virtualisatie pas kijken op een redelijk volwassen niveau. Een niveau waar nog weinig bedrijven zitten en waar virtualisatie op zichzelf je ook niet brengt. Begin zo snel mogelijk met virtualiseren. Doe ervaring op en zie de voordelen en mogelijkheden. Begin tegelijkertijd de overige componenten op hetzelfde volwassenheidsniveau te brengen. Zoals security, dataprotection, client management en pas de beheerprocessen aan op de mogelijkheden die virtualisatie bieden. Zoals snellere provisioning van servers. Hanteer geen "virtual unless" strategy. De server rollen die in de unless categorie vallen zorgen voor een enorme extra beheerlast. Virtual or nothing is een mooi streven.
Wiebe Niehof, senior technical consultant business unit Innovative Technology, Getronics Consulting
7: Maak een lijst met de vijf grootste knelpunten
Selecteren: Er zijn maar twee vormen, hardwarevirtualisatie en operatingsystemvirtualisatie ('applicatie-virtualisatie' is operatingsystemvirtualisatie). Ze zijn bovendien volkomen onafhankelijk van elkaar, en kunnen dus met of zonder elkaar worden toegepast. Maak een lijst met de vijf grootste knelpunten (of kostenposten) in de huidige infrastructuur. Onderzoek welke virtualisatievorm invloed heeft op die knelpunten. Als de effecten bekend zijn, kan worden vervolgd met een productselectie. Implementeren: Misschien wel het moment om te beslissen tussen overzetten wat ik heb, of nieuw installeren. Zorg in ieder geval voor reproduceerbare installatie-instructies, beheerdocumentatie voor dagelijks/wekelijks/maandelijks beheer en het rampenscenario. Vernieuw het backup- en restore-model, dat moet meestal toch bij virtualisatie van het serverpark. Beheren: Pas de tactiek aan! Verander de beheerwerkwijzen zodat ze passen bij de nieuwe techniek. Zorg daarbij dat nieuwe functionaliteit niet nieuwe problemen meebrengt.
Willem Joustra,
8: Kijk naar personalisatie en beveiliging
Als je kijkt naar dekstopvirtualisatie moet je kijken naar de volgende stappen: (1) personalisatie. De gevirtualiseerde desktop zal waarschijnlijk leiden tot een standaarddesktop en deze moet toch uiteindelijk persoonlijk gemaakt worden. (2) beveiliging. Een virtuele desktop kan ik mogelijk van elke plek benaderen, maar wil ik dit als beheerder wel? Misschien wil ik wel niet dat mijn gebruiker any place, any time bij die applicatie of die desktop kan. En volgens mij gaat een goede beveiliging niet zonder de juiste personalisatie.
Anne Plancius,
Ik zet grote vraagtekens bij het streven “Virtual or nothing” van tip no. 6.
Het is waar dat soms producten zonder enige onderbouwing als “moet je niet willen virtualizeren” worden afgeschilderd; meestal doordat resources niet goed verdeeld zijn, geen rekening houden met pieken etc. Maar dat wil niet zeggen dat er zat redenen kunnen zijn om een groot vraagteken bij virtualisatie van sommige servers te zetten. E?n van die produkten is o.a. Citrix server. Ik heb zelf zeer goede kennis van ESX server, maar blijf huiverig bij het virtualiseren van een physieke Citrix server.
Misschien tegen de tijd dat paravirtualisatie voor Windows mogelijk wordt en dingen als contextswitching in de hand gehouden kunnen worden. Windows 2008 op Hyper-V belooft wat, maar ik moet het nog uittesten (ik ben een non-believer als ik het niet zelf zie)
Hoi Paul,
Je hebt helemaal gelijk als je zegt dat het “virtual or nothing” beleid op dit moment nog niet haalbaar is. Wat mij betreft voornamelijk doordat sommige leveranciers hun producten (nog steeds niet) voldoende ondersteunen. Het is op het moment ook niet meer dan een mooi streven.
Komt in principe nu dus nog neer op bijna hetzelfde als een “virtual unless” strategie, behalve dat je ziet dat de unless maar al te graag (onterecht) misbruikt wordt.
Meer en meer serverrollen worden nu al gevirtualiseerd, die wellicht een jaar geleden nog onlogisch werden bevonden. Zoals Exchange en SQL servers.
Citrix zit voor mijzelf nu al op een kantelpunt. Dat zal de komende maanden / jaar waarschijnlijk ook omvallen.
Hallo Wiebe,
In een (nog te schrijven) opinie artikeltje wil ik hier verder op ingaan. Ik denk dat het punt wat jij aanraakt inderdaad een van de grote struikelblokken is waardoor uiteindelijk het beloofde ROI niet gehaald wordt.