Test: Nettops overtuigen niet

Desktop-pc’s voor zakelijk gebruik blijven krimpen. Een nieuw fenomeen is de “nettop”, de desktop-tegenhanger van de goedkoper en erg populaire netbook. Wij testten zeven compacte bedrijfsdesktops, waaronder ook twee nettops.

Netbooks zijn populair vanwege hun lage prijs. Hun prestaties zijn niet vergelijkbaar met die van een gewone notebook. Je moet ook heel wat compromissen sluiten op het vlak van ergonomie en uitrusting. Toch inspireert het succes van de netbook de hardwarefabrikanten tot het creëren van een desktop-equivalent: de nettop. In essentie is dit een netbook die geen eigen scherm of vast ingebouwd toetsenbord heeft. Kortom, een netbook in een mini-desktopverpakking. Intern is een nettop gebaseerd op dezelfde technologie die een netbook gebruikt. Ook hier regeert de goedkope Intel Atom processor draaiend aan 1,6 GHz, het uit de notebookwereld afkomstige SO-DIMM geheugen en de geïntegreerde Intel GMA grafische chip, die het videogeheugen deelt met het werkgeheugen van de pc. Twee deelnemers stuurden een dergelijke nettop in: MSI met de Wind Netttop 120 en Shuttle met de Mini-PC X2700B. De overige fabrikanten (Acer, Apple, Dell, Lenovo) stuurden mini-desktops in met snellere Intel Core 2 Duo processoren met kloksnelheden variëren van 2 tot 3 GHz. Meestal worden die gecombineerd met geïntegreerde grafische chips van Intel. Enige uitzondering is Apple dat zijn Mac mini voorzag van een beter presterende Nvidia GeForce 9400M.

Gelijkoplopend

Alle harde schijven zijn van het SATA II-type, met capaciteiten variëren van 160 tot 320 GB. De overige uitrusting loopt redelijk gelijk op. Zo hebben alle ingezonden pc's een gigabit Ethernet-aansluiting. Allemaal hebben ze ook een multiformaat dvd-rwdrive. Alle fabrikanten (behalve uiteraard Apple) leveren Windows Vista, maar meestal voorzien ze in een downgrade-optie naar Windows XP. De Mac mini heeft een geïntegreerde WiFi- en Bluetooth-adapter. De Dell Hybrid en de MSI nettop hebben een geïntegreerde WiFi-adapter. De prijzen voor dit alles variëren exclusief btw van iets meer dan 200 euro voor de MSI nettop tot iets meer dan 850 euro voor de Lenovo ThinkCentre M85p ECO. In die prijzen is het beeldscherm niet inbegrepen. Vaak zijn ook toetsenbord en muis een bij te betalen optie.

Testmethode

We testten de desktops met de benchmarks FutureMark PCMark 5 en PCMark Vantage. Deze leveren naast een algemene PCMark ook prestatiecijfers op voor geheugen, tv en film, gaming, muziek, communicatie, productiviteit en harde schijf. PCMark 5 voerden we alleen ter controle uit; we houden vooral rekening met de testcijfers van PCMark Vantage. Ook voerden we de grafische benchmarks 3DMark 2001 SE en 3DMark 2003 uit. We houden verder rekening met Microsoft's eigen Windows Experience Index (WEI), die aangeeft in hoeverre een pc geschikt is om al dan niet vlot Vista te draaien. Voorts meten we het maximale en minimale stroomverbruik met behulp van een Voltcraft Plus Energy Monitor 3000. 

Uit de verschillende benchmarkcijfers berekenen we een gewogen prestatie-index op een schaal van 100 punten. Daarin telt PCMark Vantage voor 35% mee, WEI voor 25%, de prestaties van de harde schijf voor 15%, 3DMark 01 voor 10% en 3DMark 03 voor 15% (zie kader Prestatie-index). Hoe hoger de prestatiescore, hoe sneller de pc globaal genomen is. Ben je geïnteresseerd in specifiek prestatieniveaus (bijvoorbeeld die van de harde schijf of de grafische prestaties) dan kun je de tabellen uitvlooien om je eigen volgorde van het testveld op te maken. Op basis van de prestatiescore geven we ook een prijsprestatiescore op 100. Daarin tellen de prestaties voor 50%, het stroomverbruik voor 30% en de prijs voor 20% mee (zie kader Prestaties).

Stroomverbruik

De krachtigste desktops in deze test verbruiken maximaal 67 Watt; gemiddeld schommelt het verbruik rond de 40 à 45 Watt. De twee Atom-gebaseerde nettops en de Apple Mac mini blijven daar met een piekverbruik van 37 à 40 Watt en een gemiddeld verbruik van 20 à 25 Watt ver onder. Merkwaardig genoeg verbruiken de twee nettops wel relatief veel stroom als ze volledig zijn uitgeschakeld (2,4 Watt voor de MSI en 2,7 Watt voor de Shuttle), terwijl de Intel Core 2 Duo-gebaseerde mini-desktops dan nooit boven de 1,5 Watt uitkomen. Van de Wintel-pc's heeft de Dell Hybrid het laagste verbruik in uitgeschakelde toestand (1,2 Watt). Energiezuinigst is echter de Apple Mac mini met slechts 0,8 Watt verbruik wanneer hij is uitgeschakeld.

Individuele besprekingen per merk

Hierna bespreken we kort per merk de voor deze test ingezonden desktops. We belichten wegens plaatsgebrek alleen de opvallendste eigenschappen en positieve en negatieve punten. Gedetailleerde productinformatie vind je in de tabel.

Acer Veriton L670G

De zwart- en antracietkleurige Veriton L670G past staand op zijn voetje perfect naast een lcd-scherm. Hij is 26 cm hoog, 20,5 cm diep en 6 cm breed. De dvd-rwdrive slikt dvd's in (slot-intype). Er steken twee kleine ventilatoren in het kastje, maar die hoor je nauwelijks. De Acer Veriton is een van de weinige desktops die ook een eSATA-aansluiting heeft. De voeding is extern. Ze is redelijk groot, maar de stroomkabel is lang genoeg. Deze desktop is uitgerust met Intel vPro. Deze technologie laat toe om pc's eenvoudiger en op een veilige manier vanaf een centrale locatie te beheren. Het is een verbeterde en sterker beveiligde versie van oudere technologieën voor beheer op afstand zoals Wake On Lan (WOL), Pre-boot eXecution (PXE) en Alert Standard Format (ASF). Deze Veriton heeft ook een TPM (Trusted Platform Module)-veiligheidschip aan boord. TPM-beheersoftware van Embassy wordt standaard meegeleverd. Via het Veriton Control Center kun je allerlei meegeleverde beheer- en utilitysoftware configureren. Met behulp van Acer Quick Migration is het mogelijk instelling van een oude desktop te migreren naar de Veriton. Er is ook software die het stroombeheer van Windows verbetert. Acer SmartBoot kan je favoriete software automatisch starten bij het begin van de werkdag. Deze desktop-pc haalt in deze test de hoogste prestatiescore.

Apple Mac mini 3.1

De vernieuwde Mac mini ziet er uiterlijk vrijwel identiek uit aan zijn voorganger, maar is binnenin tegelijk krachtiger en energiezuiniger geworden. Hoewel deze piepkleine desktop-pc is uitgerust met een volwaardige 2 GHz Intel Core 2 Duo en een krachtige NVIDIA GeForece 9400M grafische chip blijft het piekverbruik beperkt tot 40 Watt. Het praktische verbruik schommelt tussen 20 en 25 Watt. In slaapstand verbruikt de Mac mini slechts 13 Watt. Uitgeschakeld is dat nog slechts 0,8 W, het laagste cijfer van deze test. Apple spreekt dus terecht van "'s werelds energie-efficiëntste desktop pc". Het werkgeheugen kan worden uitgebreid tot 4 GB en de harde schijf tot maximaal 320 GB. De Mac mini wordt standaard uiteraard met Mac OS X Leopard en iLife '09 geleverd, maar via Apple BootCamp kun je er ook Windows XP of Windows Vista op installeren in een dual boot configuratie. Alleen lukte dat ons deze keer niet: we kregen geen van beide aan de praat. Een reden vonden we niet direct, maar dit betekent wel dat we geen Windows-benchmarkcijfers kunnen geven.  Dankzij de NVIDIA-chip is de Mac mini in elk geval grafisch heel wat krachtiger dan voorheen. Apple beweert zelfs tot vijfmaal krachtiger op grafisch gebied. De krachtigere videochip laat ook toe er twee schermen aan te hangen, naar keuze met een Extended Desktop of met een Mirroring configuratie. Op de achterkant zijn er Mini DisplayPort- en Mini-DVI-poorten. Je hebt een speciaal kabeltje nodig om er een scherm aan te hangen. De SuperDrive met slot-in sleufmechanisme is voortaan standaard aanwezig.

Dell Studio Hybrid 140g

De Dell Studio Hybrid 140g is verkrijgbaar in verschillende chassiskleuren, variërend van grijs tot bamboe of zwart leder. Andere kleuren dragen geen meerprijs, maar voor leder betaal je 91 euro extra en voor Bamboe zelfs 124 euro. Wij ontvingen de bamboe-uitvoering, maar de meerprijs daarvan hebben we niet meegerekend voor het berekenen van de prijsprestatiescore. Staand op zijn zware grijze voet is de Hybrid 22 cm hoog, 21 cm diep en 7 cm breed. Dit is dus een vrij compacte desktop-pc, die bovendien mooi oogt. Zo moet je even zoeken naar de sleuf van de slot-in dvd-rwdrive, want die valt nauwelijks op. Een schijfje uitwerpen kan ook via een elektronische tiptoets die alleen oplicht wanneer er eentje in de drive zit. Voor 174 euro extra kun je deze pc ook met een Blu-Ray dvd-rwdrive verkrijgen. De kleine ventilator in het kastje is erg stil, maar niet volledig onhoorbaar. De Studio Hybrid heeft als enige in deze test een HDMI-uitgang. Ook heeft hij een FireWire-ingang. Een seriële uitgang ontbreekt dan weer. Intern is er een Draft 802.11n WiFi chip. De externe voeding is heel compact en plat.

Lenovo ThinkCentre M58p USFF en SFF

We ontvingen twee uitvoeringen van de ThinkCentre M85p: eentje met ultra small form factor (usff) en eentje met small form factor (sff) chassis. De kasten worden in principe liggend gebruikt. De usff-kast meet dan 27,5 x 24 x 8 cm. Voor de sff-kast is het 32 x 35,5 x 10 cm. In de eerste kun je een en in de tweede twee interne uitbreidingskaarten kwijt. Heb je meer nodig, dan bestaat er ook nog een Tower-uitvoering van deze pc. De ThinkCentre SFF heeft als extra nog een ouderwetse seriële aansluiting op de achterkant. De technische uitrusting is verder gelijk (raadpleeg de tabel). De ThinkCentre mag dan wel compacter zijn dan een klassieke desktop-pc, maar zelfs de usff-uitvoering is toch wel wat groter dan de andere desktops in deze test, de MSI Nettop uitgezonderd. De pikzwarte kasten zijn volledig van metaal en kunnen duidelijk tegen een stootje. De ventilatoren maken niet al te veel lawaai, maar helemaal stil zijn ze niet. De ThinkCentre's worden standaard geleverd met de welbekende en zeer handige ThinkVantage softwaresuite voor updates, beveiliging, herstel en stroombeheer. De ThinkCentre USFF heeft een flink uit de kluiten gewassen externe voeding. Bij de SFF is die intern. Beide ondersteunen Intel vPro. Lenovo levert speciale PowerManager software waarmee systeembeheerders het verbruik op afstand kunnen controleren en regelen, bijvoorbeeld door de ThinkCentre's 's nachts en in het weekend automatisch uit te schakelen.

MSI Wind Nettop 120

Dat de Wind Nettop 120 van MSI intern dezelfde technologie gebruikt als een netbook merk je aan de buitenkant niet. Hij ziet eruit als een standaard minidesktop die liggend wordt gebruikt. De afmetingen zijn 30 x 27 x 6,5 cm. Er zijn geen uitbreidingssleuven, hoewel daar ruimte genoeg voor is in het pikzwarte metalen kastje. De voeding is extern, hoewel die even goed in de kast had kunnen worden ingebouwd. Waarom er een ventilator in het kastje zit, is ons een raadsel. Gelukkig hoor je die nauwelijks. Op de voorkant zit een gewone multiformaat dvd-writer. Er is ook een geheugenkaartlezertje. Deze nettop heeft een ingebouwde Atheros 802.11b/g WiFi-chip. Links achter steekt een kleine draaibare WiFi-antenne uit de kast. Er is ook een gigabit Ethernet-poort. Behalve vga, geluid en usb zijn er verder geen aansluitingen. Ook qua beheersoftware wordt niets meegeleverd. Dit is echt een minidesktop in meer dan een betekenis van het woord. De prijs is mini, maar helaas ook de prestaties. XP draait er redelijk vlot op, maar aan Vista moet je niet beginnen tenzij je het SO-DIMM geheugen uitbreidt tot het maximum van 2 GB.

Shuttle Mini-PC X2700B

Ook de Mini-PC X2700B van Shuttle gebruikt een Intel Atom processor en is dus in feite een nettop. Zijn blinkend zwarte metalen kastje is kleiner en ook stijlvoller dan dat van de MSI nettop. De afmetingen zijn 18,5 x 24 x 7 cm. Ook hier zijn er uiteraard geen interne uitbreidingssleuven. De voeding is extern. De kast heeft niettemin een ventilator, die niet helemaal fluisterstil is. Op de voorkant zitten twee kleppen. Achter de bovenste zit een multiformaat dvd-writer verborgen. Achter de onderste vinden we aansluitingen voor usb en geluid. Op de achterkant vinden we naast de gebruikelijke aansluitingen voorwaar een seriële poort terug, alsook "gewone" mini-DIN aansluitingen voor toetsenbord en muis. Naast een vga- is er ook een dvi-videoaansluiting. Qua beheersoftware wordt niets meegeleverd. De Shuttle Mini-PC heeft het maximum van 2 GB SO-DIMM geheugen aan boord en werd aan ons geleverd met Windows Vista Basic. Persoonlijk geven we de voorkeur aan XP bij dit (eerder beperkte) prestatieniveau.