Nccw jaagt op nieuwe klanten. De ict-marktleider in de volkshuisvesting heeft fors geïnvesteerd in zijn Oracle-bedrijfssoftware, de organisatie vernieuwd en een 'shared services'-joint ventures opgericht. Dit jaar verwacht algemeen directeur Wibo Pollmann al te kunnen oogsten.
De moeizame ontwikkeling van een 'enterprise resource planning' (erp)-pakket en de ongelukkige overname door Inter Access bracht Nccw in de beginjaren 2000 in het nauw. De marktleider van bedrijfssoftware voor woningcorporaties zag klanten weglopen en nieuwe concurrenten in het gat op de markt voor bedrijfssoftware springen. Nadat oudgediende Gerard Erents in 2004 terugkeerde en de zaak opnieuw op de rit kreeg, probeert zijn opvolger Wibo Pollmann (ex-Centric, ex-Capgemini) vanaf 2007 de woningbouwautomatiseerder verder vooruit te helpen. "Ik heb voor de komende vijf jaar een tweesporenbeleid uitgezet: groeien in de breedte en een hoger marktaandeel halen in bedrijfssoftware: van 42 naar 50 procent."
De 38-jarige Nccw-directeur zegt dat in 2008 1,5 miljoen euro is geïnvesteerd in elk van de twee bedrijfssoftwarepakketten voor corporaties. Het aloude vastgoedpakket BIS Woonsuite is BIS.nl geworden: webgebaseerd, draaiend op Oracle. Zo'n honderd van de 350 gebruikers zijn inmiddels overgestapt. "BIS had een verouderde look. Nu is het een intuïtieve applicatie geworden die bij de tijd is. Dat is voor corporaties die nieuw jong personeel willen aantrekken, belangrijk." Eind vorig jaar koos Thús Wonen (3 corporaties die fuseerden tot een club van vierduizend verhuurbare eenheden) nog overgegaan op BIS.nl (in plaats van het oude BIS en Itris Viewpoint).
Vliegwiel
Waar BIS.nl het lichtere bedrijfsinformatiesysteem is, geldt First NOA (Nccw Oracle Application; voorheen First Housing/First) als de zwaardere erp-oplossing, gebaseerd op de Oracle EBS (E-Business Suite). Volgens Pollmann zijn de problemen rond deze moderne bedrijfssoftware van een aantal jaren terug allang opgelost en werkt inmiddels een twaalftal corporaties met het systeem. 'First NOA is een zware erp-implementatie, waarvoor je je organisatie moet aanpassen. Wanneer een klant vraagt om First NOA onderzoeken we daarom eerst of zijn behoeften daadwerkelijk op dit pakket aansluiten. Anders bieden we BIS.nl als oplossing aan."
Woningbouwverenigingen zoeken in toenemende mate nieuwe, flexibele, webgebaseerde systemen die meer kunnen dan alleen huur- en onderhoudsregistratie. Vooral fusies zijn een aanleiding om over te stappen op een geheel nieuw systeem. "Een aantal jaren terug werd dat nog afgeraden. De implementatie van een nieuw pakket zou een te grote aanslag vormen op het fusieproces. De verschillende bedrijfsinformatiesystemen bleven draaien. Nu beschouwen de fusiepartners de invoering van een modern systeem als een vliegwiel om de integratie te bevorderen en bedrijfsprocessen op elkaar te laten aansluiten." Begin dit jaar gingen bijvoorbeeld de fusiecorporaties Salland Wonen en Intermaris Hoeksteen (met meer dan tienduizend vhe: verhuurbare eenheden) live met First NOA. Salland is ontsproten uit de fusie van Het Salien (een oude BIS-gebruiker) en BWS (Databalk). Intermaris was al Nccw-klant maar gebruikte BIS.
Groen gras
Een inmiddels roemruchte fusieklant is de Amsterdamse corporatie Rochdale (50.000 vhe), ontstaan uit een samenvoeging van Het Patrimonium (een BIS-klant) en Rochdale (een Centric Wocas/X-gebruiker). Nccw moet zo'n 10.000 vhe uit het oude Centric-systeem overzetten naar First NOA; de migratie van de 'eigen' BIS-gegevens is makkelijker. Eind 2009 zullen alle Rochdale-vestigingen met het nieuwe bedrijfsinformatiesysteem werken. Opvallend is dat ex-Nccw-directeur Erents daar ad interim puinruimer is na de smadelijke aftocht van bestuurder Hubert Möllenkamp. "Met Gerard heb ik geen contact over de implementatie. Dat wil ik ook niet; dat moet gescheiden blijven. Het overleg voer ik met betrokken directieleden."
Pollmann noemt nog Woonbelang Veghel (in plaats van de Centric-oplossing Wocas/X), Kennemer Wonen (was een gebruiker van het pakket Tobias van SG Automatisering) en Goede Stede Almere (was Centric) als referenties voor First NOA. Dat corporaties makkelijker van leverancier wisselen, is een beweging die vanaf 2000 is ingezet, stelt hij. Oudgedienden als Nccw, Centric en SG zagen nieuwe concurrenten opduiken en hadden problemen om hun legacysoftware te vernieuwen. "Kijk, Nccw is marktleider en daar schopt men graag tegen aan. En natuurlijk zijn er met de introductie van First Housing strategische missers gemaakt en is het pakket te vroeg gelanceerd. Alleen, de concurrentie blijft maar roepen dat wij geen nieuwe klanten kunnen binnenhalen voor First NOA. Dan komt mijn vechtersmentaliteit naar boven. Op mijn beurt zeg ik dan: hoezo geen nieuwe klanten? Nccw staat nog steeds bijna altijd op shortlists van aanbestedingen. Bovendien laten al onze concurrenten ook steken vallen. De introducties van hun nieuwe pakketten zijn ook moeizaam geweest. Ik zou zeggen: 'leer ervan: verkoop niet wat je niet kunt leveren.'"
Hij merkt dat het hebben van een traditie ook een kracht kan zijn. "Nccw sleept een historie met zich mee, maar klanten merken dat het gras bij buren niet groener is. Bovendien zijn we gezien onze grootte in staat om een investeringsprogramma op te zetten. Dat kan een aantal concurrenten niet zeggen."
Crisis
De economische crisis beïnvloedt de corporatiemarkt ten dele, merkt Pollmann. De meeste instellingen zijn nog steeds kapitaalkrachtig. Alleen de plannen voor de verkoop van huizen zijn stilgevallen. Die markt zit behoorlijk op slot. Toch raakten drie corporaties in korte tijd in opspraak: behalve Rochdale met een zichzelf verrijkende directeur, waren dat de Rotterdamse corporatie Woonbron met de financieel uit de hand gelopen verbouwing van het cruiseschip SS Rotterdam, en SGBB uit Hoofddorp met een kastekort wegens tegenvallende huizenverkopen. Volgens Pollmann versterken deze incidenten de vraag naar goede financiële verslagleggingsoftware.
Eigen parochie
Pollmann liet zich vorig jaar duidelijk horen in de discussie over het besluit van Ymere, met 82.500 vhe de grootste woningbouwvereniging van Nederland, om een SAP-pakket aan te schaffen. Informatiemanager Arjan van Dijk zei toen dat de traditionele leveranciers niet vernieuwend genoeg zijn en dat daarom de keuze op SAP was gevallen. De Nccw-directeur wees op de investeringen in First NOA en BIS.nl en benadrukte dat SAP al een aantal jaren tevergeefs tracht door te breken op de corporatiemarkt. Hij uitte zijn twijfels over de marktkennis van implementatiepartner Capgemini. Binnen een half jaar haalde Pollmann zijn gelijk en zette Ymere Cap aan de kant ten faveure van Ctac.
Het grote voordeel van de woningbouwautomatiseerders ten opzichte van SAP is dat zij kennis van de markt hebben, vindt hij. "Wij spreken de taal van de corporaties, SAP niet. Uiteindelijk gaat het namelijk niet zozeer om de applicaties, maar om de keuze van de implementatiepartner. Die moet verstand hebben van de bedrijfsprocessen en weten wat de klant wil."
"Natuurlijk preek ik voor eigen parochie. Dat snap ik ook wel", vervolgt hij. "Maar het gaat mij er ook om dat zo'n corporatie niet verstrikt raakt in een miljoenenverslindende implementatie. Er speelt ook een maatschappelijk belang mee bij woningbouwverenigingen. Er bestaan genoeg alternatieven voor SAP."
Nccw heeft zelf de banden met Oracle stevig aangehaald. Het bedrijf is partner van het softwareconcern en neemt in Nederland zitting in de adviesraad. Opmerkelijk is dan ook de samenwerking met Business Objects voor bi-toepassingen. Het bedrijf is overgenomen door SAP, tegenwoordig een concurrent van Oracle én Nccw. "Natuurlijk denken we na of we nog wel door moeten gaan met Business Objects, maar de klanten hebben in zo'n beslissing de doorslaggevende stem. Willen ze wel veranderen van bi-partner? Krijgen ze geen last als wij de samenwerking opzeggen. Dat is nog niet duidelijk."
Stabiele omzet
In 2008 behaalde Nccw met driehonderd medewerkers een omzet van 34 miljoen euro en een winst van 9 ton, na aftrek van de drie miljoen investeringskosten. In 2007 lag de omzet ook op 34 miljoen. De dalende lijn van de omzet heeft zich gestabiliseerd. Vanaf dit jaar wil Pollmann oogsten. Hij heeft niet alleen geld gestoken in de verbetering van de twee productlijnen, maar ook in marketing & verkoop. Er is een nieuwe huisstijl, een nieuwe commercieel directeur (Jan Kaat, afkomstig van Ctac) en een nieuwe directeur business consultancy (Gerrit Noorman van Logica). "Er is verder een duidelijker structuur aangebracht in de organisatie door de scheiding van ontwikkeling en advisering. Medewerkers vonden het lastig beide zaken te combineren."
Op de markt van bedrijfsinformatiesystemen voor corporaties heeft Nccw een aandeel van 42 procent. Bekijk je het marktaandeel per segment dan gaat het om 37 procent bij de grote organisaties (meer dan 10.000 vhe), 60 procent bij corporaties met 5.000 tot 10.000 vhe, en 75 procent bij de woningbouwbedrijven met minder dan 5.000 vhe. Verder is het bedrijf actief op de commerciële vastgoedmarkt met het pakket Horizon. "Die activiteit is goed voor 3 tot 4 procent van onze omzet. Blokker is hier onze bekendste klant en Kalshoven onze concurrent."
Een acht halen
Maar Pollmann wil dat Nccw minder afhankelijk is van zijn bedrijfssoftware. Daarom hanteert hij sinds zijn aantreden in 2007 een hoefijzer-model: aan de ene kant bedrijfssoftware, aan de andere kant it-diensten. Nccw heeft zijn pakket diensten uitgebreid door middel van joint ventures. De eerste is die met werkplekbeheerder NEH onder de naam NCCW Shared Services. Dit onderdeel neemt het werkplekbeheer van corporaties over, eventueel met de beheerders erbij. "Woningstichting Wageningen was de eerste corporatie die het werkplekbeheer aan ons uitbesteedde. Tot nu toe hebben we twaalf opdrachten in de wacht gesleept."
Andere joint ventures zijn die met opleidingsinstituut Kjenning (opleidingen in volkshuisvesting) en Wooncontact.com, een callcenter met de partners Afterzone en Woonmaatschappij Advies (ex-onderdeel van Ymere). De samenwerkingsverbanden leveren al twee miljoen euro omzet op.
Uit recente cijfers blijkt dat de ict-markt in de woningbouwsector een omvang kent van 249 miljoen euro. Volgens Pollmann wordt 55 miljoen daarvan besteed aan primaire systemen ("onze omzet is daar zo'n 25 miljoen euro). Verder gaat er zo'n twintig miljoen op aan detachering, maar het overgrote deel, zo'n 175 miljoen euro, geven de corporaties uit aan ict-infrastructurele zaken. "Deze goudader willen we aanboren door bijvoorbeeld aantrekkelijke aanbiedingen op het gebied van uitbesteding te doen. Het overnemen van het werkplekbeheer inclusief hardware, bijvoorbeeld, met backup- en callcentervoorziening. Dit doen we dus via co-branding."
Pollmann merkt dat corporaties hun ict-beleidsvorming tegenwoordig professioneler aanpakken. "Dus dan moeten wij klantgerichter werken en diensten aanbieden die zij nodig hebben. Nu scoren we nog een 7 bij klanttevredenheidsonderzoeken; we willen naar een 8."
