Cloud computing: redder in de economische nood?

Cloud computing, Software-as-a-Service (SaaS), internet-based services, de afgelopen maanden zijn we doodgegooid met aankondigingen dat ‘de volgende generatie ict' is gearriveerd. In plaats van het in eigen beheer draaien en onderhouden van bedrijfstoepassingen, gaan we met z'n allen over op zakelijke diensten die via internet worden aangeboden door een aantal grote partijen.

Cloud-diensten beloven lagere it-kosten (onder andere voor beheer en ontwikkeling), overal en altijd toegang vanaf iedere pc met een browser, meer flexibiliteit en een betere inzet van it-middelen. Het ene na het andere bedrijf heeft inmiddels cloud computing-diensten aangekondigd, waarbij het echter in veel gevallen slechts gaat om bestaande diensten die zijn omgedoopt aan de hand van dit nieuwe ‘buzzword'. Met andere woorden: hype.

Gelukkig begint de rust intussen enigszins weder te keren. Ict-media, analisten en de ict-industrie hebben nu een veel realistischer beeld van de ‘cloud'. Gartner voorspelt zelfs dat cloud computing door het ‘dal van de desillusie' zal gaan: die fase in een hypecyclus waarin technieken niet blijken te voldoen aan de hooggespannen verwachtingen en daardoor al snel weer uit de mode raken. Op een later moment neemt de interesse dan weer toe en neemt het zijn plaats tussen gevestigde bedrijfsoplossingen. Zo verwacht Gartner dat in 2012 80 procent van de Fortune 1000-bedrijven zullen betalen voor cloud-diensten, terwijl 30 procent dan geld zal uitgeven aan een cloud-infrastructuur.

‘Here to stay’

Maar ondanks alle hype – en in tegenstelling tot vele andere technologieën die eraan vooraf gingen, zoals videotelefoons, het papierloze kantoor en mobiele tv – is het duidelijk dat de cloud een fenomeen is dat niet zal verdwijnen. De cloud is ‘here to stay'. En gezien de staat van de wereldwijde economie rijst dan natuurlijk al snel de vraag: welke bijdrage kan cloud computing leveren aan het economische herstel? Is cloud computing onze redder in de economische nood?

Cloud-diensten zijn aantrekkelijk voor kleine ondernemingen en startups die niet beschikken over het budget om te investeren in de benodigde ict-infrastructuur. Dat is zeker in deze huidige economische omstandigheden een aantrekkelijke optie. Dat grote organisaties hun eigen interne ict-systemen de deur uit doen, of dat ze hun bedrijfskritische toepassingen als cloud-dienst zullen afnemen, is niet waarschijnlijk. Voor veel van deze bedrijven blijven gegevensbescherming, prestaties of maatwerk belangrijke voorwaarden voor hun bedrijfsprocessen, iets dat de meeste cloud-diensten (nog) niet voldoende bieden. Het is echter wel mogelijk dat deze bedrijven hun eigen, afgeschermde clouds zullen ontwikkelen die – achter de firewall – alleen toegankelijk zijn binnen de eigen organisatie of extern via beveiligde verbindingen. Ook zijn organisaties bij cloud-diensten afhankelijk van de beschikbaarheid van het netwerk. Verder vraagt het ‘cloud ready' maken van bestaande bedrijfstoepassingen om de nodige investeringen, waarbij het maar de vraag is of deze kosten zich binnen een redelijke termijn zullen terugbetalen.

Geheel nieuwe toepassingen zijn interessantere kandidaten voor de cloud, omdat daarvoor toch al de nodige investeringen gedaan moeten worden en waarom dan niet meteen alles geschikt maken voor een cloud infrastructuur? Daar komt bij dat dit juist hèt moment is om te investeren. Zoals Intel chairman Craig Barrett onlangs tijdens CeBIT in Hannover verkondigde: je moet je als organisatie niet uit een crisis willen bezuinigen, maar juist investeren om er uiteindelijk sterker uit te komen. En cloud computing is ook in dat kader een interessante ontwikkeling. Organisaties die juist nu investeren in de infrastructuur en de processen om cloud-diensten te gebruiken of aan te bieden, zullen daar na de crisis duidelijk de vruchten van plukken.

Hardware als ‘enabler’

Hoewel bij investeringen in cloud computing misschien in eerste instantie wordt gedacht aan het ontwikkelen van online software, is juist het hardwareplatform voor een belangrijk deel bepalend voor het succes van dergelijke diensten. Een optimaal hardwareplatform garandeert dat cloud-diensten de prestaties, de beschikbaarheid en de schaalbaarheid bieden die nodig zijn. En de eisen die worden gesteld aan de hardware-infrastructuur die nodig is voor cloud-diensten, zijn hoger dan die voor puur interne bedrijfstoepassingen. Immers, het potentiële aantal gebruikers is vele malen groter, wat enerzijds gevolgen heeft voor de systeembelasting en anderzijds hogere eisen stelt aan de beschikbaarheid. Het doen van investeringen in het juiste platform is dan ook een belangrijke voorwaarde voor het succesvol uitrollen en opereren van cloud-diensten.

Bedrijven kunnen het rendement van deze investeringen verder optimaliseren door hun infrastructuur meteen om te schakelen naar een virtualisatieplatform. Virtualisatie is bij uitstek geschikt voor het hosten van cloud-diensten, omdat de beschikbare hardwarecapaciteit hiermee zo efficiënt mogelijk gebruik kan worden. Tegelijkertijd biedt bijvoorbeeld clustering in combinatie met virtualisatie niet alleen de vereiste prestaties, maar ook de benodigde schaalbaarheid en continuïteit: twee zaken die centraal staan bij iedere cloud-oplossing. De nieuwste generatie serverplatforms beschikken over alle kenmerken die dit mogelijk maken: een hoge mate van energie-efficiency, optimale multicoreverwerking in combinatie met zeer hoge I/O-prestaties en geïntegreerde functies voor fail-over clustering.

Aan de andere kant van het hardwarespectrum bevinden zich de clients, de notebooks en desktop pc's waarmee werknemers via hun browser daadwerkelijk gebruikmaken van de clouddiensten. Daar zien we momenteel een interessante ontwikkeling in de vorm van mini-notebooks of ‘netbooks', die steeds vaker worden geleverd met geïntegreerde mobile communicatiefunctionaliteit. Omdat deze mini-notebooks zijn geoptimaliseerd voor batterijlevensduur en minder voor topprestaties, profiteren juist dit soort internetapparaten van de verwerkingskracht van de centrale servers die de cloud diensten aanbieden. En omdat de kosten voor deze mini-notebooks laag zijn, vormen ze een aantrekkelijke optie om tegen beperkte investeringen toch optimale productiviteit te realiseren, zowel op kantoor als thuis of onderweg.

De kansen van de cloud

Cloud computing is een veelbelovend fenomeen, maar het moet wel in de juiste context gezien worden. Bedrijven zullen het overgrote deel van hun ict-investeringen nog steeds doen in traditionele servers en software, in ieder geval voor de komende jaren. IDC verwacht dat in 2012 negen procent van de totale ict-uitgaven voor rekening van cloud-diensten zullen zijn. Cloud-architecturen bieden echter vele nieuwe mogelijkheden voor hogere efficiency, meer flexibiliteit en snellere time-to-market. Organisaties die dan ook nu de kans grijpen om te investeren in de hardware- en softwareplatforms die nodig zijn voor cloud-diensten, zijn beter gepositioneerd om de kansen te benutten die uiteindelijk zullen ontstaan.

Kleine en startende organisaties kunnen nu al profiteren van de mogelijkheden die cloud-diensten bieden om tegen lage kosten gebruik te kunnen maken van bedrijfskritische diensten zoals e-mail, samenwerking en het delen van informatie met partners en klanten. Cloud-diensten kunnen de huidige economische malaise niet oplossen, maar ze kunnen bedrijven die deze diensten afnemen wel helpen om tegen lage kosten te blijven concurreren. Organisaties die zich juist willen richten op het aanbieden van cloud-diensten kunnen – door nu te investeren – ervoor zorgen dat ze optimaal kunnen concurreren wanneer de economie zich herstelt.

Roger Benson, country manager Intel Nordics