De conclusie van Daan van Beek van advies- en onderzoeksbureau Passionned dat met business intelligence (BI) zelden financieel succes wordt behaald, is te kort door de bocht. Dat laten diverse verontwaardigde experts uit het werkveld weten in reacties.
Organisaties behalen maar zeer beperkt financieel succes met behulp van business intelligence (BI). Dat constateert advies- en onderzoeksbureau Passionned uit een analyse van landelijk BI-onderzoek dat het bureau jaarlijks uitvoert. Slechts 6,6 procent van de onderzochte organisaties wist daadwerkelijk bedrijfsbreed een aantoonbare return on investement (ROI) te realiseren.
Die conclusie is onjuist, stellen diverse BI-experts. "Gerenommeerde klanten licenseren steeds meer software bij ons, omdat dit substantiële voordelen voor hen heeft opgeleverd. Dat doen zij natuurlijk alleen als de oplossing zich heeft bewezen. Wij hebben een groot aantal die dit kunnen bevestigen", aldus Karel Kinders, Managing Director van SAS Nederland. Als voorbeelden noemt hij zorgverzekeraar CZ, luchtvaartmaatschappij KLM en verzekeraar Achmea.
Ook Jorgen Heizenberg, Principal Technology Officer voor BI bij Capgemini en Computable-expert, reageert: "BI is meer dan alleen techniek. In een markt waar iedereen gelijksoortige producten aanbiedt en gebruik maakt van vergelijkbare technologieën ontbreekt het vaak aan onderscheidend vermogen. BI als proces biedt kansen om beter en sneller inzicht te krijgen en daarmee eerder beslissingen te nemen en zo de concurrentie voor te blijven. BI heeft dus niet altijd direct een aantoonbaar rendement . Hoe moet je de baten kwantificeren van betere of snellere beslissingen? Hoe kun je bepalen wat het kost als je geen of onvoldoende informatie hebt om beslissingen te nemen?"
Kostenbesparing
"De vraag is hoeveel organisaties op voorhand kostenbesparing als doel hadden gesteld", verklaart Koos Bosman, marketing manager BI van IBM. "Het overgrootte deel van BI-gerelateerde projecten heeft tot doel de concurrentiepositie te verbeteren, te voldoen aan wet- of regelgeving, strategieresultaten inzichtelijk te maken en daarmee de slagvaardigheid te vergroten.
Dit wil overigens niet zeggen dat er geen positieve financiële resultaten uit voortkomen. Zo was een grote zorgverzekeraar in staat binnen zeer korte tijd het marktaandeel te vergroten mede dankzij het verkregen inzicht in de wervingsresultaten. Een landelijke overheidsinstelling moest voldoen aan een opgelegd convenant en wist hier dusdanig snel aan te voldoen dat zij extra budget ontvingen.
Frustratie
Een manager Operatiekamer kon niet aan de vraag naar operatie-uren voldoen en had geen recoverbedden waar hij patiënten kon laten herstellen. Gestart vanuit frustratie en als klein project kreeg men inzicht in de toestroom van patiënten. Dat een zeer groot percentage bedden leeg stond. was een eye-opener. Gevolg is vergroting van inzicht, verbeterde inzetbaarheid van operatiekamers en vergroting van bedbezetting."
"Ik kan me een artikel in Computable herinneren waarin stevig werd gediscusieerd over hoe lastig het opzetten van een business case is", laat Frank Snieder van Macaw weten. "Daarom verbaast me het artikel niet. Misschien zijn de cijfers helemaal nog niet zo slecht en is het een pleidooi voor een organisatiebrede structurering van informatie."
Niet volwassen
Frank Harland van Sogeti en Computable-expert vindt dat de afkorting BI moet staan voor BedrijfsInzicht: "Ik moet uiteraard accepteren dat BI ook de naam is voor softwareproducten en dat het gebruik van die software niet altijd leidt tot het vooraf voorgestelde voordeel in de business case. Tja, als dat nieuws is, dan heb ik nog een kop: ict-branche heeft moeite met binnen tijd en geld afkrijgen van projecten. Of: ict-branche nog lang niet volwassen."
Ook Stefan van Duin, Senior Manager Information Management van Deloitte Consulting en Computable-expert, beweert dat de business case voor BI vaak niet is gebaseerd op directe ROI. "Op basis van een kleine steekproef in mijn kennissenkring stel ik de volgende kop boven een artikel voor: De business case voor BI wordt bijna altijd gerealiseerd."
"Ik vind het vreemd dat er zo verdedigend wordt gereageerd", zegt Bart Heinsius van EOM Data Solutions. "Blijkbaar hebben veel bedrijven het beeld dat BI ze niet veel oplevert. Dat is een signaal, daar moeten wij iets mee doen. Ik geef ze trouwens nog gelijk ook. De gemiddelde BI-implementatie is IT driven zonder business case. Het lijkt me sterk dat het je veel geld oplevert wanneer je alle gegevens in je bedrijf verzamelt, ze opslaat in een fantastisch gemodelleerd datawarehouse en er prachtige rapporten mee maakt die je meestal al had. Je moet een business case hebben waarvan je van te voren kan berekenen hoeveel het je op gaat leveren."
Wakker schudden
"Ik constateer dat veel organisaties en reacties ingaan op Business Intelligence, dat voornamelijk gericht is op terugkijken en analyseren," zegt directeur Erik Leene van Kadenza. Hij pleit voor wat hij noemt ‘Enterprise Intelligence'. Leene: "Dat geeft met vooruitkijken, profitability modelling en scenarioplanning daadwerkelijk inzicht in toekomstige winstgevendheid. "
Leene vervolgt: "Hiermee worden bedrijven ondersteund in het opzetten van de juiste toekomstscenario's die voldoende efficiency en winstgevendheid opleveren. Met als resultaat directe ROI. In de afgelopen jaren hebben wij als organisatie voldoende bewijsmateriaal opgebouwd om te kunnen beweren dat met Enterprise Intelligence de ROI direct meetbaar en inzichtelijk is. Bij veel klanten van ons hebben wij zeer succesvolle Enterprise Intelligence projecten uitgerold en begeleid, met aantoonbare resultaten."
Jorgen Heizenberg van Capgemini: "Als het de intentie is geweest van Daan van Beek om aandacht te trekken met deze uitspraken dan heeft hij gezien het aantal reacties veel succes. Als het zijn bedoeling was om de BI-gemeenschap wakker te schudden dan moeten wij hem ook feliciteren met dit resultaat. Maar als hij serieus wil beweren dat BI geen rendement oplevert dan is het Daan van Beek zelf die wakker geschud moet worden".
Het gaat er om wanneer Business Intelligence zich terugverdiend en niet of. Bij KM, CRM en ERP projecten kan je een redelijke inschatting maken of deze projecten succesvol afgerond kunnen worden en of deze ook terugverdiend kunnen worden. Praktijkonderzoek heeft kritieke succesfactoren en vuistregels opgeleverd. Dat geldt ook voor veel andere onderdelen van de ICT. Bij BI mis ik dit. Vanuit mijn beperkte BI ervaring denk ik dat de kritieke succesfactoren bij BI een sterke overlap hebben met succesvolle KM, CRM en ERP projecten.
Ik hoor alleen meningen van mensen die te maken hebben met BI. Maar afgaande op het de discussie n.a.v. het artikel BI verdient zich w?l terug, krijg ik nog steeds het gevoel dat ROI bij BI met een loterij te vergelijken is. BI experts kom nu eens met feiten (wetenschappelijk te verantwoorden statische gegevensanalyse). Als alle door leveranciers beloofde ROI’s was bewaarheid, dan was ICT nooit een kostenpost.
Daan schuwt het niet stevige uitspraken te doen. Die moed siert hem. Wel vraag ik me af waarop hij zijn uitspraken baseert. Beslissingen en marktmechanismen zijn dermate complex dat het lastig is om aan te tonen dat de informatie daarvoor zichzelf terugverdient. Ik heb al vele business case opgesteld, maar het is zelden dat achteraf de resultaten kunnen worden gemeten. Als Daan dat wel kan ben ik erg benieuwd naar hoe hij dat doet en waarop het is gebasseerd.
Als ie dat niet kan aangeven is het gebakken lucht.
Pieter, wat is het nut van een business case, als de resultaten niet gemeten kunnen worden? Waarom zou je daaraan mandagen of weken besteden, als het slechts om een Me-Too project gaat waartoe op de golfbaan besloten is? Een business case die niet te evalueren is, is geen business case. Het is slechts een zinloze invuloefening van een PM methode zoals Prince2.
Het is bekend dat veel opdrachtgevers liever contracten tekenen en lintjes knippen, dan evalueren en als vervolgactie een ROI laten berekenen. Dat is echter geen reden om serieus te werken, al zal menig accountmanager het prima vinden.
De klant heeft een echte business case nodig. Liever een serieuze weinig gedetailleerde maar verifieerbaar, dan ??n met pagina’s onzin die alleen rekenkundig klopt.
Ervaringsdeskundigen…. de discussie gaat over de ROI van business intelligence. Definieer aub eerst eens wat er met een Business Intelligence project wordt verstaan.
Hoe kun je spreken van resultaten als je ze niet kunt meten?
Ben geen BI expert, maar wel betrokken geweest bij BI implementaties bij Nederlandse multinationals.
Veel BI projecten zijn ook herimplementaties, ter vervanging van oudere en inconsistente “stove pipe” architecturen, een beetje zoals een renovatieproject. Weer andere projecten bestaan uit een consolidatie van financiele data afkomstig uit de diverse business units van een bedrijf, teneinde een consistent globaal beeld te verkrijgen of het snel publiceren van financiele data mogelijk te maken.
In de praktijk zie ik zelden een business case. De voornoemde projecten kwamen voort uit policy besluiten en wat is daar nu precies fout aan? Als ICT projecten voortaan pas mogen plaatsvinden nadat er een sluitende business case geformuleerd zou zijn denk ik dat de ICT sector een zware tijd tegemoet zal gaan.
BI kan zich we degelijk terug verdienen. Op zich ben ik het met Daan eens dat het met regelmaat voorkomt dat organisaties een zeer beperkte to geen ROI behalen.
Aan de andere kant ben ik het meer eens met de vele reacties op dit artikel. Stefan van Duin gaf aan dat de business case voor BI bijna altijd wordt gerealiseerd. Ik kan dat bevestigen.
Ik ben de afgelopen 10 jaar verantwoordelijk geweest voor de internationale activiteiten van ProClarity (inmiddels Microsoft). Het aantal bedrijven dat na de initiele aankoop voor een tweede keer (of vaker) licentie bij bestelde lag boven de 70%. Waarom o hoog? Simpel omdat BI gebruikt werd en het daardwerkelijk een bijdrage leverde aan het effectief kunnen nemen van beslissingen daar men beter geimformeerd was.
Ik moet daar wel bij opmerken dat we met regelmaat gekozen werden in plaats van BI oplossingen die al in gebruik waren. Ik ben dan ook van mening dat daar de kern van de zaak zit. Indien er een oplossing geleverd wordt die makkelijk te implementeren is, eenvoudig managable en waarbij de gebruikers snel de weg kunnen vinden en zelf het voordeel van een dergelijke applicatie merken, heeft dit een enorm effect of ROI al dan niet behaald zal worden. Maar laten we eerlijk zijn, dat heeft niets met BI te maken. Dat is voor de alle software hetzelfde.
De beslissingen die er (al dan niet) op basis van de BI analyses worden genomen leveren wel of geen winst op. De beslissing, dus! Niet de analyse zelf.
Hoe vaak komt het voor dat bij die beslissing meer factoren worden betrokken dan alleen die BI analyse (bijv. kennis/ervaring van de manager, externe adviseurs, stiekum toch een eigen XL-sheet…)? Laat die analyse nog ruimte over voor interpretatie?
En als die beslissing winst oplevert, beseft de manager dan wel dat die winst kan worden toegeschreven aan BI?
‘k Heb slechts 2 BI projecten gedaan en heb daarbij gemerkt dat bij positieve resultaten managers graag hun eigen ervaring/inzichten/adviseurs als doorslaggevende factor in ‘hun beslissing’ zien, en niet ‘dat rapportje van BI’.
En dat geldt zeker als ze zelf geen vertrouwen hebben in een gecentraliseerde analyse (lees: kennis) afdeling.
BI betaalt zich soms niet terug
Helaas wordt er in het artikel ‘BI betaalt zich bijna nooit terug’ in de Computable van 30 januari niet echt ingegaan op het onderzoek. Om de waarde van het onderzoek te kunnen bepalen is het nodig om de uitgangspunten van het onderzoek te weten en natuurlijk de achtergrond van de ondervraagde mensen. Het belangrijkste vind ik vraag: Wat is Business Intelligence? Voor het gemak maak ik gebruik van de definitie die op de website van Computable vermeld staat: Business Intelligence is het verzamelen en structureren van bedrijfsgegevens zodat hieruit informatie wordt gewonnen voor het beheren en bijsturen van processen. Met het doel om je business beter te doen.
Na het overdenken van deze definitie denk ik, hoe kan het dat een onderzoek het resultaat oplevert dat BI zich bijna nooit terug betaald? Wellicht komt dit omdat men BI zo gewoon vindt dat de meest gebruikte BI oplossingen niet meer als BI gezien worden. We weten immers dat we informatie moeten vergaren om de business te kunnen sturen? (Juist in tijden dat iedere euro er een is) We doen dat allemaal, elke dag, immers, anders kunnen we niet bepalen wat we moeten doen.
Uiteraard worden er soms heel futuristische BI projecten gestart die later niet opbrengen wat de verwachting was. Ik noem dit experimentele Business Intelligence. Is een negatieve ROI een reden om geen experimentele BI projecten te gaan starten? NEE! NEE?. Wellicht kan ik dat uitleggen aan de hand van een andere tak van sport binnen het bedrijfsleven die hier enigszins mee te vergelijken is: research. Ook bij onderzoek weet je bijna nooit wat het op gaat leveren, laat staan hoeveel geld het onderzoek gaat opleveren. Als je dit al wel wist, dan hoefde je niet te onderzoeken! Betekent dit dat alle bedrijven hun R&D afdelingen moeten gaan sluiten? Datzelfde geldt voor experimentele BI. Je weet (nog) niet wat je gaat vinden, soms niet eens wat je zoekt, het maken van een business case is dus onmogelijk! Betekend dit dat je dan maar geen experimentele BI trajecten moet starten waarvan de ROI op voorhand onduidelijk is? Dat hangt sterk af van de strategie die binnen het bedrijf gehanteerd wordt. Als het bedrijf niet innovatief wil zijn maar uitsluitend de concurrentie kopieert, dan moet je niet in experimentele BI investeren. Kijk goed naar de concurrentie en kopieer wat werkt. Wil je wel innovatief zijn, wil je je buiten de gebaande paden begeven, dan kan je dat op twee manieren doen: zonder experimentele BI en met experimentele BI. Zonder experimentele BI weet je wat je nu weet, en je weet niet wat je mist, op zich een veilig gevoel. Met experimentele BI kom je te weten wat je niet wist, dit kan schokkend zijn, maar maakt je klaar voor de toekomst!
Koos, je wilt als ICT-bedrijf toch ook geen opdrachten accepteren waarop je verlies lijdt? Waarom dan je klanten wel verlies laten lijden? En waarom zou je als professional een project willen adviseren of leiden, waarvan je al van te voren weet dat het onvoldoende oplevert?
Natuurlijk hebben slecht renderende ICT-bedrijven liever nu een BI opdracht die beroerd is voor hun opdrachtgever maar hen geld oplevert, dan ??n die goed is voor de opdrachtgever is maar te laat bijdraagt aan hun eigen resultaat. Werk je bij zo’n slecht ICT bedrijf, dan moet je weten dat dit alleen uitstel van executie oplevert. De meeste opdrachtgevers hebben binnen 6 tot 18 maanden door dat je een slecht bedrijf bent.
Ken veel voorbeelden van rendabele ICT-projecten die niet door zijn gegaan of uitgesteld moesten worden omdat de ICT al te veel geld heeft gekost.
Gelukkig ken ik meer voorbeelden waar ICT projecten geld uitgespaard heeft bij de opdrachtgever of nieuwe business mogelijk heeft gemaakt. Hierdoor kregen ICT-bedrijven vaak de status van partner en vervolgopdrachten zonder dure acquisitie.
Wij propageren onze klanten al vele jaren relatiebeheer en moeten het zelf ook toepassen. Dat is goed voor elk gezond ICT bedrijf en ook beter voor onze bedrijfstak. Wij moeten het vooral van goede en betrouwbare ICT diensten hebben. De rest komt vrijwel geheel uit het Verre Oosten en de VS.
Eind vorige eeuw hebben slechte banken en slechte Internet bedrijven onze markt ook al een keer verpest met de internet en telecom hypes. Dat heeft in Nederland uiteindelijk tienduizenden ICT-ers hun baan gekost en e-commerce jaren vertraagd. Kortzichtige ICT-consultancy en accountmanagement kan weer onze markt voor jaren verpesten. Slechte ICT bedrijven moeten gewoon failliet gaan, juist nu de banken het weer verpest hebben op een nog grotere schaal.
Ik vind het een moeilijk onderwerp. Zelf heb ik meer dan 12 jaar aan goede ervaringen met het succesvol implementeren van BI, maar ik durf het echt niet in geld uit te drukken wat dat succes dan allemaal waard was. Centraal Boekhuis heeft in 2006 met succes een BI systeem voor 500 uitgevers als service in de markt gezet. Zowel in 2007 als in 2008 zijn er nog nooit (sinds 135 jaar!) zoveel boeken gedistribueerd door Centraal Boekhuis. Ik durf dit echt niet toe te wijzen aan het nieuwe BI systeem. Ik zou ook geen percentage in bijdrage durven te noemen. Er zijn gewoonweg teveel factoren die een rol spelen bij zaken als besluitvorming, bedrijfsprocessen maar ook ontwikkelingen in markt waarbinnen het bedrijf opereert.
Daarmee kom ik op mijn stokpaardje, de definitie van BI. Want was is nu Business Intelligence? Er zijn zoveel definities in omloop, dat ik voor mezelf maar een eigen verklaring heb gezocht. Voor mij staat het Engelse begrip ?Business? voor het doen van zaken, oftewel handelen. Intelligence heeft iets te maken met kennis. Door beide begrippen bij elkaar te brengen, ontstaat mijn persoonlijke definitie ?Handelen door kennis?. Om deze definitie kracht bij te zetten, heb ik antwoorden gevonden in theorie uit de wereld van het kennismanagement.
Een vraag die de filosofen in de Griekse oudheid al bezig hield is ?Wat is kennis??. Blijkbaar is deze vraag niet eenvoudig te beantwoorden aangezien er tot op heden geen eenduidig antwoord voor bestaat. Vele geleerden hebben zich over deze vraag gebogen en vele boeken zijn geschreven. De westerse wijsbegeerte kent twee scholen . E?n school is het rationalisme, waar kennis een bepaald ideaal mentaal proces is, gebaseerd op rationele redeneringen. Wiskunde is hiervan een klassiek voorbeeld. De andere school is het empirisme waarbij zintuiglijke ervaringen als enige bron van kennis worden beschouwd. Het verschil in de benadering van kennis in de westerse epistemologie is groot. Als hieraan ook de oosterse filosofie zou worden toegevoegd, wordt duidelijk hoe complex kennis is. Kijkend naar het heden komen de diverse benaderingen terug in de verschillende definities van kennis.
Bij Business Intelligence draait alles om data, gegevens. Gegevens zijn hierin niets meer dan een set aan discrete, objectieve feiten van bepaalde handelingen die hebben plaatsgevonden. Aan deze gegevens wordt betekenis en inzicht gegeven, zodat informatie ontstaat voor een bepaalde gebruiker. Afhankelijk van de ervaring, vaardigheden en attitude van de gebruiker wordt de informatie vertaald naar kennis. Het is dan ook zeer persoonsgebonden of informatie leidt tot kennis. Met deze kennis zal een gebruiker besluiten om al of niet te handelen, waardoor er weer feiten en transacties ontstaan. Daarmee wordt de cyclus van informatie gesloten, als het ware een ?Closed Loop Cycle of Information?.
Daarnaast heb ik een aantal stappen / regels die ik hanteer:
1) Wie is de gebruiker?
2) Wat is het niveau van de informatie?
3) Niemand weet vooraf wat hij achteraf wil weten
4) Wat zijn de processen?
5) Welke beslissingen zijn noodzakelijk binnen deze processen?
6) Welke informatie ondersteunen de beslissingen?
Of BI zich terug betaald, is dus naar mijn mening ontzettend afhankelijk van de effectiviteit van de gebruiker. Welke beslissingen neemt hij/zij binnen welke processen? Daarmee is het ook zo moeilijk af te vragen of BI zich wel terug betaald. Want daarmee stel je meteen de vraag, betaalt de gebruiker van de informatie zich wel terug?
Wil je meer weten, dan verwijs ik graag naar mijn website: http://www.bifacts.com
Daar kun je een whitepaper vinden over, naar mijn mening, de factoren achter het succes van Business Intelligence.
Met vriendelijke groet,
Emiel
(Zomaar een gepassioneerd BI’er)