Huidige bedrijven en analytici hangen het succes van open source graag op aan de resultaten van bedrijven die met open source werken. Winst en omzet cijfers zijn hierin belangrijk. Hierin zie je ook meteen weer de 'ouderwetse' gedachte om alles 'op te hangen' aan financieel succes. Ik vraag mij echter af of dit wel de beste maatstaf is. Kun je een opensourceprojecten überhaupt tegen een lat leggen?
Succes in de wereld van open source heeft niets te maken met financiële cijfers. Een bedrijf kan failliet gaan, of ervoor kiezen een andere koers te varen, maar als het zich heeft bezig gehouden met een opensourceproject, dan hoeft dat project niet ter zielen te gaan. Dat hangt namelijk af van een hele andere succes factoren, het enthousiasme, de afhankelijkheid en het commitment van de community en niet onbelangrijk de kansen die anderen zien op de markt.
Als je kijkt naar een aantal succesvolle opensourceprojecten dan valt op dat het succes grotendeels bepaald wordt door de community om het project heen. De Linux kernel en de Apache webserver, om er twee te noemen, zijn niet direct verbonden aan één enkel bedrijf. Het succes is ook niet via omzetcijfers te bepalen. Het succes hiervan zit hem in de community en daarmee ook grotendeels in de gebruikers van de software. Een opensourceproject hoeft zich ook niet te verantwoorden aan een aandeelhoudersvergadering en er hoeven ook geen beslissingen genomen te worden omdat ze puur financieel aantrekkelijk zijn, maar misschien helemaal geen toegevoegde waarde hebben.
De verwarring ontstaat als een bedrijf een grote rol heeft bij de ontwikkeling van het project. Het bedrijf wordt automatisch 'het gezicht' van het project en het lijkt er dan op alsof het project en het bedrijf één en hetzelfde is, wat uiteindelijk niet het geval is. De bedrijven zijn net zo goed onderdeel van de community als ieder ander en zoals bij ieder project heb je ook wel lagen van verantwoordelijkheid nodig om een project goed te kunnen managen. Dat dit managen soms door individuen (denk aan Linus Torvalds) en soms door bedrijven gebeurt (denk aan Sun met OpenOffice) zegt niets over het bestaansrecht dat verbonden zou zijn met die 'leider'.
In tegenstelling tot wat door enkele fanatiekelingen wordt gedacht, hoeft commerciële menging ook helemaal niet slecht te zijn. Het vermarkten van een project tot een product (direct of indirect door dienstverlening) kan zorgen voor een bredere gebruikersgroep en daarmee ook een grotere draagkracht voor het gehele project. Zeker nu open source steeds bekender wordt, wordt ook de rol die bedrijven spelen groter. Door het leveren van support en het afgeven van garanties durven steeds meer groepen over te stappen op 'een alternatief' voor hun bestaande traditionele pakketten.
Het succes van bedrijven kan daarmee wel het succes van een opensourceproject beïnvloeden. Ieder bedrijf of individu kan zijn eigen agenda aanhouden met opensourceprojecten en zo aandacht geven aan de onderdelen die voor zijn/haar klanten weer belangrijk zijn. Dit alles zolang dit past binnen de gedachten en werkwijzen die binnen de community gangbaar zijn, want daarin ligt uiteindelijk het succes van het project.