Steeds meer klanten willen een ‘inzichtelijke it-infrastructuur’. Dat lijkt een containerbegrip, want je kunt er nogal wat kanten mee op. Op de vraag wat een it-infrastructuur specifiek ‘inzichtelijk’ maakt, geven betrokkenen in het kanaal verschillende antwoorden. Feit is wel dat ze ‘simplify it’ allemaal als een trend beschouwen.
Frank van der Wal, client it architect bij IBM, denkt bij een inzichtelijke it-infrastructuur als eerste aan beheersbaarheid. Van der Wal is actief in het ‘general business segment’: de tophelft van het mkb. "Laat ik voorop stellen dat uiteindelijk de klant bepaalt wat inzichtelijkheid betekent. Wat ‘vindt’ hij inzichtelijk? Maar wat ik veel tegenkom bij klanten: men wil af van de enorme wildgroei die is ontstaan in de afgelopen vijf tot tien jaar. Een pc-server was goedkoop en iedere keer dat er nieuwe functionaliteit nodig was, werd een nieuwe server aangeschaft. Er is een wildgroei ontstaan, niet alleen wat betreft het aantal servers, maar ook op het terrein van opslagmedia, operating systems en applicaties. Eindgebruikers realiseerden zich tot voor kort onvoldoende dat al die dingen in de aanschaf misschien niet zo duur zijn, maar wel in het onderhoud: het beheer. De pc-servers verbruiken nogal wat stroom, om maar wat te noemen."
Langzaam dringt het besef door dat het beheer van overbodige spullen extreem veel geld kost, weet Van der Wal. "Er wordt daarom veel tijd gestoken in het simplificeren van de it-omgeving. Dat is hard nodig, want niet zelden gaan de wenkbrauwen omhoog als ik een klant vraag om een lijst met hardwarecomponenten of applicaties. Dan gaat een eindgebruiker ‘een beetje lastig kijken’. Veel bedrijven hebben dat gewoon niet inzichtelijk, wat voor de beheersbaarheid van de totale it-kosten natuurlijk wel moet. Ik maak geregeld mee dat een it-manager er niet in slaagt de totale it-kosten binnen zijn bedrijf te berekenen."
Om it beheersbaarder te krijgen en de kosten te verlagen, beweegt Van der Wal it-managers ertoe verder te kijken dan alleen de aanschafkosten van hardwareproducten en softwarelicenties. "Vrijwel altijd beheren it-managers de budgetten daarvoor. Maar als je wilt besparen, moet je kijken naar de totale beheerskosten. De it-managers hebben de neiging om servers met elkaar te vergelijken op typische ‘it-specificaties’, zoals de hoeveelheid geheugen. Dan word je voor een tientje verschil het pand uitgezet, terwijl je weet dat de ‘goedkopere’ server van de concurrent meer stroom verbruikt en veel hogere beheerskosten heeft. Dat zijn potjes die de it-manager niet ziet; stroomverbruik zit bijvoorbeeld bij de facilitaire dienst. Wij willen het technische geweten zijn van onze klanten en hen ervan overtuigen dat tien euro meer aan een stukje hardware ten goede komt aan tools die uiteindelijk heel veel geld besparen. Overigens zie je al wel dat facilitaire diensten meer en meer naar de it kijken, vanwege alle stroom die daar wordt verbruikt. Het is niet meer reëel om die hoeveelheid over het hele bedrijf uit te smeren. De hele it wereldwijd verbruikt inmiddels meer energie dan de luchtvaartindustrie, ik bedoel maar."
Tot slot noemt Van der Wal de opkomst van virtualisatie als oplossing voor het gebrek aan inzichtelijkheid van it-systemen. "Dat neemt een enorme vlucht. Virtualisatie, werken met een mainframe, deed IBM al in 1968. Een mainframe kan vijftigduizend mensen tegelijk laten werken. Veertig servers kunnen soms worden vervangen door vijf of zes servers. Je houdt evenveel applicaties, maar de hardware wordt veel overzichtelijker en daardoor inzichtelijker."
Informatiebehoefte
Een iets andere interpretatie van het begrip ‘inzichtelijkheid’ komt van Cisco. Volgens Frans Wittenberg, head of technical operations voor het verkoopkanaal, draait het allemaal om de informatiebehoefte die nodig is voor de bedrijfsvoering. "Een inzichtelijke it-infrastructuur bereik je door informatie zoveel mogelijk te integreren. Dat kan door gebruik te maken van het internetprotocol. Meer bandbreedte en meer connectiviteit zorgen ervoor dat bedrijfsinformatie beschikbaar is op elke plek en op elk gewenst moment. Daar komt bij dat door het gebruik van virtualisatie informatie efficiënter kan worden opgeslagen en beheerd dan vroeger. Volgens ons krijg je de meeste inzichtelijkheid met een netwerk als platform voor diensten en services."
Een inzichtelijke it-infrastructuur is volgens Wittenberg belangrijk, omdat een eindklant precies moet weten wat de kwaliteit is van zijn platform. "Die kwaliteit bepaalt hoe snel hij kan reageren op veranderingen in zijn omgeving. Denk bijvoorbeeld aan de globalisatie van organisaties en markten, waardoor de snelheid waarmee beslissingen moeten worden genomen en de complexiteit van beslissingen toenemen. Het is vanuit concurrentieoverwegingen cruciaal om snel te kunnen handelen."
Het advies van Wittenberg is helder: "Creëer een platform gebaseerd op open standaarden en services, zodat de informatiezuilen binnen de organisatie gekoppeld worden en besluiten altijd genomen kunnen worden op basis van de juiste informatie. De tijd is voorbij dat crm- of erp-oplossingen alle problemen in een bedrijfsvoering konden oplossen. Door de globalisering veranderen businessmodellen zo snel, dat ook de informatiebehoefte snel verandert. De informatie die nodig is voor de bedrijfsvoering ligt over de silo’s van crm- en erp-oplossingen heen. Anno 2008 heb je informatie uit verschillende systemen nodig om de juiste beslissingen te kunnen nemen."
Waar dient het voor?
Pecoma is een middelgrote ict-dienstverlener die onder andere services levert van en via IBM. Hoofd marketing Dick Rinkes zoekt de definitie van inzichtelijkheid vooral in de relatie met bedrijfsdoelstellingen. "Een it-infrastructuur is inzichtelijk als daarin de relatie met de bedrijfsdoelstellingen direct zichtbaar is en de bedrijfsprocessen erdoor worden ondersteund. IT wordt altijd aangeschaft met een bepaalde reden, zoals omzetvergroting. Bij het ontwerp van een nieuwe infrastructuur moet dat toetsbaar zijn: zijn de doelstellingen bereikt? We hebben een mooi erp-systeem, maar hebben we daarmee de uitkomst gekregen die we verwachtten?"
Die toets wordt lang niet altijd gedaan, merkt Rinkes. "Je ziet nog vaak dat klanten it kopen ‘om de it’. Wil je de klant een inzichtelijke infrastructuur verkopen, dan vraagt dat om een andere relatie. Je moet bij een klant in de keuken mogen kijken. Bovendien vraagt het om andere mensen in het implementatietraject: niet alleen it’ers, maar ook bedrijfskundigen die bedrijfsprocessen kunnen vertalen naar it-oplossingen."
Volgens Rinkes willen klanten een inzichtelijke it-infrastructuur, omdat it meer dan vroeger wordt gezien als investering in plaats van kostenpost. "Vroeger was it iets wat altijd alles kon oplossen. Dat is nu anders. In plaats van alles over te laten aan de it-afdeling, bemoeien ook businessmanagers zich tegenwoordig met de aanschaf van it-spullen. De doelstellingen van een it-afdeling zijn niet altijd gelijk aan de bedrijfsdoelstellingen, weten zij. Daarom willen businessmanagers meer zicht op wat wordt ingekocht en dat er alleen komt te staan wat werkelijk nodig is voor de oplossing van bedrijfsproblemen. Er moet een betrouwbare berekening kunnen worden gemaakt in hoeveel jaren een investering wordt terugverdiend. Een uitgebreid inzichttraject is nodig voordat een investering wordt gedaan. Als it-partij moet je goed met je klanten meedenken. Hoe doelgericht is een investering? Is een bestaande oplossing bij nader inzien niet ook al afdoende? Lost een nieuwe investering het probleem wel echt op, of alleen maar symptomen? In het laatste geval moet je eerst veel dieper in die symptomen graven om de oorzaak van het echte probleem te vinden."
Verder heeft ‘simplify it’ volgens Rinkes te maken met flexibiliteit. "IT-managers hebben angst voor grote veranderingen op het systeem. Met een inzichtelijk systeem durf je die veranderingen beter aan. Denk aan security, aanvullingen, nieuwe applicaties. Hoe inzichtelijker je infrastructuur is, des te beter je de impact van veranderingen kunt inschatten."
Wereldstandaarden
Tot slot de mannen van Tarq Automatisering uit Zoetermeer. Volgens commercieel manager Peter Verboven zijn klanten – in het geval van Tarq zitten die voornamelijk in het mkb – überhaupt niet geïnteresseerd in een it-infrastructuur. "Onze mkb’ers betalen een gegarandeerd vast bedrag per maand per werkplek voor hun totale it. Het maakt ze verder niet uit hoe die is geregeld. Als de veiligheid maar wordt gegarandeerd, de back-ups op tijd worden aangemaakt en ze bij onze helpdesk terecht kunnen met al hun vragen. Dan hoeven ze verder niet te weten of er extra hardwarematige firewalls in het netwerk zitten of niet. Klanten willen standaardblokjes. Kun je ze daarvan voorzien, dan vinden ze het verder niet interessant hoe bijvoorbeeld het e-mailverkeer loopt."
Toch heeft Verboven wel degelijk een mening over de vraag hoe je it gemakkelijker, sneller en slimmer toepast. "Door zoveel mogelijk gebruik te maken van de wereldstandaarden. Maak gebruik van wat er is, in plaats van dat je steeds opnieuw het wiel uitvindt. Spullen moeten niet overbodig zijn."
Ook Verboven ziet ‘simplify it’ als iets van de laatste jaren. "In vergelijking met vijf jaar geleden zie je bijvoorbeeld dat er veel minder it wordt gekocht ‘om de it’. Vroeger kwam het geregeld voor dat een klant niet helemaal precies wist wat hij wilde hebben. Om toch maximale zekerheid te hebben, had zo’n klant wellicht de neiging om extra producten aan te schaffen. Dat is nu minder. De voorlichting vanuit de fabrikant is wat dat betreft erg goed geworden."
De keten is compacter geworden, denkt Verboven. "De afstand tussen fabrikant en reseller en tussen reseller en klant is kleiner geworden. Als wij besprekingen voeren bij grotere mkb’ers, zitten daar niet zelden ook fabrikanten aan tafel. De samenwerking tussen fabrikanten en resellers is verbeterd. Er is meer bereidheid om gezamenlijk te kijken hoe je een klant het beste helpt. Het wordt anno 2008 beter geaccepteerd dat resellers kennis hebben van de klant en fabrikanten van het product. Die twee werelden vullen elkaar aan."