Zorgvuldig doorbelasten van alle kosten van ict-infrastructuur kan paradoxaal genoeg erg duur en ineffectief zijn. De voorbeelden zijn van alle tijden.
Het mainframe wordt doorbelast per cpu-cycle, en het staat er al een tijdje, dus men ervaart de totale kosten als hoog. De beheerorganisatie wordt daarom strak gebudgetteerd.
Dan komt er de mogelijkheid om te investeren in een beter sorteerprogramma. Dat kost geld voor licenties, testen en installatie. Maar het is een goed idee, want het is sneller en heeft minder cpu-cycles nodig. Dat is voordeel voor de afnemers, die minder cycles doorbelast krijgen. Het kost de beheerorganisatie echter twee keer geld: een keer om het te installeren, en daarna daalt de doorbelasting. Je doorbelastingmodel heeft dus een patstelling gecreëerd die innovatie tegenhoudt.
Er zijn dan twee mogelijkheden: iemand hoger in de organisatie wordt plotseling verstandig, of de technologie wordt in zijn geheel vervangen door iets anders. In het geval van het mainframe werden dat de minicomputers en pc's.
Servervirtualisatie is een goed idee, maar waarom doet niet iedereen het? Weer hetzelfde verhaal. De afnemer krijgt sneller en goedkoper zijn servers, maar bij de beheerorganisatie vallen de lasten van het investeren in de technologie. Bovendien wordt het risico van capaciteitstekort verschoven van de afnemer naar de beheerorganisatie.
Ik geef een voorbeeld uit de spoorwegen. Jaren geleden legde iemand mij uit dat het bedrijfseconomisch zinloos was om bij Duivendrecht de boog van Utrecht naar Amsterdam-Zuid aan te leggen. Deze verkort de reistijd van Zuid-Nederland naar Schiphol. De gangbare reisroute wordt dan korter en dus worden ook de kaartjes op die trajecten goedkoper. Tegelijkertijd kost die boog tientallen miljoenen. Toch is er iemand bij de NS verstandig geweest. Want uiteindelijk is het natuurlijk niet de klant die er is om de spullenboel te financieren, maar is de spullenboel er om de klant een nuttige dienst te leveren, ook in de toekomst.
Peter van Eijk is onafhankelijk adviseur (http://www.digitalinfrastructures.nl/).
“Servervirtualisatie is een goed idee”
Zo ongenuanceerd ken ik je niet! Ik ben het met een dergelijke zeer algemene uitspraak dan ook pertinent oneens. Natuurlijk zijn er omstandigheden denkbaar waaronder het zijn nut heeft, en dat is vooral waar de beheerorganisatie allemaal afzonderlijke klanten heeft die elk geen hele server volkrijgen. Als een klant meerdere servers kan vullen, wordt snel een punt bereikt waarop het economischer is om gewoon hun applicaties goed over die (niet-gevirtualiseerde) servers te verdelen.
Ik heb het dan natuurlijk wel over *echte* virtualisatie, en niet over comparimenterings-truuks zoals bij Solaris 10. Dat kost dan wel weinig tot geen performance, maar dat is dan ook geen virtualisatie maar meer een hulpmiddel om je apps over servers te verdelen!
Nero
Meer algemeen gesteld, de gebruikelijke –en vaak vastgeroeste– “kostprijs”-calculatie kan een forse rem zijn op nieuwe ontwikkelingen. En dan te weten dat “de kostprijs” van een produkt of dienst slechts afhankelijk is van vele, soms triviale, ’toerekeningen’ via diverse budget-regels.
In een zich innoverend bedrijf moeten dus ook regelmatig de gebruikelijke ’toerekeningen’ tegen het licht worden gehouden. Sterker nog, dergelijke excercities kunnen een bron zijn van innoverende idee?n.
Sommigen noemen dat wellicht afwijzend: “Creatief boekhouden”. Tja, inderdaad, die afgrond bestaat ??k. Het blijft dus oppassen!
Tjonge Peter, dit is een elementair bedrijfseconomisch vraagstuk. Met een hele simpele basis: als het minder wordt moet je het anders doen. Of misschien wel niet. Misschien is het wel tijd om weer gewoon wijs te worden, en IT veel minder toe te gaan passen.
Maar ga niet als IT-specialist bedrijfseconomische vraagstukken proberen op te lossen, want dat werkt gewoon niet. Het doel is namelijk NOOIT de IT, zoals de IT-specialist denkt, maar altijd “kosten” versus effectiviteit. Wat je nu feitelijk doet is bewijzen wat je als IT-specialist niet wilt, namelijk dat IT steeds minder effectief is, ongeacht hoe goed het ingericht is. En steeds kostbaarder. Luidt je nu inderdaad het einde van IT hype in die nu een jaar of 70 duurt? Zou een normale gang van zaken zijn……
Mijn, ik ben het niet bepaald met je eens. Het lijkt me juist een erg gezonde ontwikkeling dat mensen die binnen de it werkzaam zijn met ook met een bedrijfseconomische bril naar situaties die ze aantreffen kijken. Opent mijns inziens alleen maar de weg naar samenwerking met andere beroepsgroepen, mits die hier open voor staan en niet het gevoel hebben dat iemand anders op hun stoel gaat zitten natuurlijk :-).
Ben het investerings- en doorbelastingsvraagstuk trouwens regelmatig tegengekomen bij virtualisatie, ook als belangrijke reden om er ‘nog maar niet aan te beginnen’. Los van de vraag of virtualisatie in alle gevallen de beste oplossing is is dit dus zeker een issue dat innovatie in de weg kan staan.
@Nicky,
Je zegt het precies goed: samenwerken met financieel specialisten. Niet als IT-er denken dat je een financieel specialist bent: een IT-er moet vooral veel van IT weten. Kunnen praten met een financieel specialist betekent wel dat je enig inzicht niet hebben in hoe zo iemand denkt en werkt, maar financieel specialist worden is een studie op zich en de die hebben de meeste IT-ers echt niet gevolgd.
Deze column laat zien dat Peter niet veel van bedrijfseconomie en financien af weet. Over financien babbelen is geen verkooproute. Overlaten aan de experts, die weten heel precies hoe je met dit soort vraagstukken omgaat. Wat Peter beschrijft is niets nieuws, en heel normaal.
Als blijkt dat niet te bedenken is waarom virtualisatie een voordeel oplevert, waarom zou je er dan in investeren? Het zou toch moeten verbeteren als je dat gaat doen, en die verbetering kan dan toch ook in financien (net als in allerlei andere aspecten) uitgedrukt worden? Het doel is toch niet virtualiseren, maar de organisatie effectiever ondersteunen met een betere kosten/baten verhouding. Of zijn we als IT-ers nog steeds aan het hobbyen?
Wat ik in het verhaal wilde aangeven is dat zelfs in het geval dat een nieuwe technologie aantoonbaar bedrijfsecomische voordelen heeft, deze kans soms voorbij gaat door min of meer arbitraire boekhoudregels.
Het is niet mijn vak om betere boekhoudregels te selecteren. Dat is inderdaad iets voor financieel specialisten. Omgekeerd hebben deze ook niet allemaal voldoende zicht op beheerconsequenties van bepaalde nieuwe technologie.
Servervirtualisatie is slechts een van de vele voorbeelden van technologieen waarvan het niet eenvoudig is vast te stellen wanneer het bedrijfseconomisch rendeert.
Wat raden trouwens de financieel specialisten in deze situaties aan?
@Peter,
Het is maar de vraag wat bedrijfseconomische voordelen zijn. Software is gewoon een activum, een kapitaalgoed, waarop afgeschreven dient te worden. Als je gaat investeren in (bijna) afgeschreven activa, waar ben je dan mee bezig? Hoe goed een aanpassing vaktechnisch ook in elkaar zit, het is maar de vraag of dat financieel ook het geval is. Dus waarom denk jij dat je een bedrijfseconomisch voordeel haalt? Wat je zegt is dat je een vaktechnische verbetering wil verkopen aan de organisatie die ervoor moet betalen. Wat is dan beter, een voordeel voor die organisatie?
Neem nou een aanpassing als virtualisatie. Denk je niet dat dat een stevige ingreep is? Denk je niet dat dit enorme gevolgen kan hebben voor de zeer wankele huizen die wij IT-infrastructuur noemen? Je weet, net zo goed als ik, dat 1 aanpassing, ergens, op tientallen andere plaatsen problemen kan opleveren. Het is gewoon altijd een risico om zoiets te doen. Financieel, want wie weet wat je allemaal nog meer moet doen als je virtualisatie doorvoert.
Virtualisatie gaat bovendien op systeemsoftware niveau, dus wat is de toegevoegde waarde voor degene die betaalt? Waarschijnlijk niets. En dus moet je de toegevoegde waarde uit de voordelen die andere veranderingen in de toekomst hebben halen. Dus het kost, bij introductie, geld, moeite en ongemak zonder direct toegevoegde waarde, met het risico dat dingen fout gaan en alleen de vage belofte dat het op termijn beter zou worden. En dat laatste is niet te bewijzen, en zal waarschijnlijk ook nooit bewezen worden. Hoe bedoel je dan: bedrijfseconomisch verantwoord? Begrijp je dat de organisatie het spuugzat is om met dit soort zaken geconfronteerd te worden? Elke dag weer, en elke dag weer iets anders.
Je kunt niet zeggen wat financieel specialisten zullen zeggen als je met technieken-onder-de-motorkap aankomt. Je kunt er alleen maar mooi over praten, maar bewijzen kan je het zelden of nooit. En hoe moet je cijfers geloven als het risico dat iets fout gaat zo hoog is? Stel dat je automonteur tegen je zegt dat je voor e.1000,– een onderdeel van je auto moet vervangen omdat dat een keer kapot zal gaan. Hij zegt erbij dat als dat gebeurt je een probleem hebt. Wat zeg jij dan? Denk je dan via de wet van het marginale nut en laat je het vervangen omdat je het nut van betalen inziet en dat nut hoger vindt dat het geld aan iets anders uit te geven? Of denk je laat maar, ik zie wel. Of vervang je je auto, want misschien is de waarde wel zo laag dat je auto feitelijk total-loss is met zo?n reparatie?
Je vraagt om advies. Simpel: vergeet eerst alle hypes. Kijk vooral naar het geheel als je iets wil veranderen, zodat je de totale consequentie kunt overzien. En kijk altijd naar de toegevoegde waarde voor de organisatie waar je voor werkt, want alleen dan kan je misschien iemand warm krijgen om ervoor te betalen. En dit zo lang we nog met de huidige onveranderbare IT-infrastructuren zitten, en niet een echt lean-and-mean IT-infrastructuur hebben met een optimale toegevoegde waarde en aanpasbaarheid. Dan is het ook geen vraag meer, want dan is het zo dat een nieuwe techniek direct in te schuiven is. Tenminste, als het iets is dat je goed kunt gebruiken.
Succes.