De stap van servervirtualisatie naar cloud computing voor zakelijk gebruik is een logische. Dit stelt Computable’s expertpanel voor virtualisatie in reactie op VMware’s ambitie voor cloud en utility computing.
VMware zoekt het hogerop. De leverancier van virtualisatiesoftware komt met producten en diensten om complete datacenters als virtueel geheel te bestrijken. Daarnaast biedt het een manier om die weer te koppelen in een breder en flexibel geheel om daarmee cloud computing geschikter te maken voor zakelijk gebruik. Het eerste hangt aan VMware's VDC OS (virtual datacenter operating system), het tweede aan diens vCloud.
Volgens de experts van het Computable-panel Virtualisatie is dit een logische stap. "Dit is de manier waarop virtualisatie toegepast moet worden. Het vCloud-product bied de flexibiliteit die je van virtualisatie mag verwachten", zegt consultant Roel Gloudemans van Ideas to Interconnect. Technical consultant Martijn Baecke van Inter Access vindt de stap van servervirtualisatie naar cloud computing een teken van de volwassenwording van datacenters.
Geen volledige installatie
Hij heeft vertrouwen in VMware om cloud computing naar de zakelijke markt te brengen. "Hiermee creëert VMware van elk datacenter een ‘supercomputer' waar vervolgens applicaties op komen te draaien. De behoefte naar specifieke serverbesturingssystemen valt hiermee weg."
"Wie zit er immers te wachten op een volledige installatie van Windows Server, inclusief licentie, als je eigenlijk alleen de SQL Server-software wilt hebben? Die database kan immers ook aangeboden worden in appliance-vorm." Baecke voorspelt dat VMware met dit cloud computing-initiatief de appliance-trend in een stroomversnelling brengt. Dit moet uiteindelijk ict omvormen tot nutsmiddel: "Het credo kan hierbij zijn: ‘less is more'. Één platform voor alle ict-diensten, simpel en effectief vanuit een centrale locatie; ict-infrastructuur als een utility."
Meer bescheiden rol
Cto Bert Bouwhuis van Triple P ziet de huidige rol van serverbesturingssystemen hierdoor wat bedreigd. "Dit benadrukt de visie dat binnen zo'n tien jaar er geen enkele server meer wordt uitgerold die niet gevirtualiseerd is. Als gevolg daarvan zullen de huidige besturingssystemen zich terugtrekken op hun traditionele taken en daarmee een meer bescheiden rol vervullen dan ze nu doen."
"De hypervisor – en dus VDC OS en de concurrenten daarvan – zullen zaken als multicore scheduling, virtual memory en natuurlijk hardware-assisted virtualisatie voor hun rekening nemen. Gebeurt dit niet dan blijven de hypervisor en het besturingssysteem elkaar behoorlijk voor de voeten lopen." VMware biedt al virtualisatiesoftware zonder onderliggend besturingssysteem en concurrent Microsoft heeft zijn hypervisor al verwerkt in Windows Server 2008.
Bouwhuis: "Ik zie ons dus over tien jaar al voor een klas met informaticastudenten staan om uit te leggen dat we in 2008 nog 'bare-metal operating systemen' hadden. Trouwens, net zoals je twintig of dertig jaar geleden nog 'bare metal applicaties' had, die zonder besturingssysteem direct op de hardware draaiden."
Flexibiliteit van appliances
Senior system engineer Bas Dorland van Compello ziet het serverbesturingssysteem echter niet zomaar verdwijnen. "vCloud zal in de toekomst de traditionele besturingssystemen niet vervangen. Het zal wel bijdragen aan de flexibiliteit van de presentatie van hardware naar de besturingssystemen en applicaties daarop."
Gloudemans ziet dit ook, maar heeft nog wel een kanttekening: "Applicaties gaan meer richting appliances. Je kunt je hier wel afvragen wat het betekent voor de efficiëntie. Veel applicaties draaien al op Java, wat in essentie ook al een virtualisatieplatform is. Als dit dan nog eens gebundeld wordt met een (geminimaliseerd) besturingssysteem, zodat je het als applicance kunt inzetten, dan kun je je afvragen of deze structuur wel de juiste is."
Beheer en verandering
"De vraag is ook of de beheer organisaties hier ook klaar voor zijn. Onder het kopje ‘tools voor ontwikkelaars' op de site van VMware lees ik al iets over het beschrijven van de functies van een vApp. Het belang van de Cmdb (change management configuration database – red.) is opeens een stuk groter."
"Maar welke mate van controle wil je nog hebben? Is het echt belangrijk om te weten wat waar draait? Ik denk dat het in de uiteindelijke situatie niet hoeft, maar nu, nu de technologie nog nieuw is en er nog geen ‘best practices' bestaan, wel."
Cloud-hype
Cto Bert Bouwhuis van Triple P is over het algemeen positief, maar protesteert tegen de cloud-kant van dit initiatief. "Het Virtual Datacenter OS is een logische stap, maar de uitstap naar cloud computing is in mijn ogen voorbarig en wellicht zelfs geheel overbodig. Wat mij ten eerste stoort is de uitholling van het begrip zelf. VMware heeft het nu over 'interne clouds', en dat druist tegen de meeste gangbare definities in. Zonder dat daar consensus over bestaat trouwens."
"Ten tweede zie ik het nog niet zo snel gebeuren dat workloads vrolijk van het ene datacenter naar het andere huppelen. Denk aan billing, security, privacy regels, etcera. In een beperkte context is dit nog wel te organiseren. Bijvoorbeeld twee gemeenten die elkaar onderling uitwijk of overloop bieden. Maar om dat nu cloud computing te noemen?"
Technical product manager Rob van der Wel van CDG Europe ziet juist veel brood in de cloud-mogelijkheden. "Het feit dat VMware met het Virtual DataCenter OS de mogelijkheid creëert om te communiceren met externe clouds maakt deze oplossing veelbelovend."
Hij wijst ook op de flinke collectie gecertificeerde Virtual Appliances (vApps) die VMware reeds heeft. Dat biedt volgens hem een enorm draagvlak voor dit initiatief. "Bovendien heeft VMware aangekondigd alle concepten zoals vCloud, vServices, vApp (met AppSpeed) uiterlijk in 2009 te realiseren. Als dat lukt, zijn ze de concurrentie voorlopig wel meer dan één stap voor."
Op meest rendabele plek
Infrastructuur architect Erwin uit de Bos van Unisys merkt op dat het niet zozeer om capaciteit voor zware applicaties gaat. "Dit initiatief is vooral bedoeld om gevirtualiseerde ‘workloads' op de economisch meest rendabele plek te laten uitvoeren. Door aan een workload eigenschappen als gewenste beschikbaarheid, prestatieniveau en veiligheid mee te kunnen geven, wordt het mogelijk voor zowel interne als externe çlouds' een aanbieding te doen voor het mogen uitvoeren van die workload."
"Waarom zou je als bedrijf je workloads in je eigen datacenter (de ‘interne cloud') laten uitvoeren als het ook kan bij een hosting provider (de ‘externe cloud')? Een aanbieder die dezelfde performance, beschikbaarheid en veiligheid kan bieden, maar dan voor de helft van de prijs?"
"Een andere zeer interessante mogelijkheid is om zo'n externe cloud dan te gebruiken als uitwijk of extra capaciteit voor je eigen datacenter. Je hebt tenslotte niet alle dagen van het jaat evenveel capaciteit nodig, maar je bent nu nog gedwongen om altijd ruim voldoende in huis te hebben of genoegen te nemen met verminderde performance in drukke tijden."
"Het VDC OS is gericht op het optimaal benutten van de resources in een datacenter, terwijl de huidige VMware-virtualisatiesoftware vooral gericht is op het optimaal benutten van een enkele server. Maar er zijn inmiddels meer bedrijven die oplossingen voor een enkel systeem bieden." Uit de Bos is het dan ook met Van der Wel eens dat VMware hiermee een voorsprong neemt.
Oude wijn
Solutions architect en operating systems ambassador Bart Muijzer van Sun Microsystems beaamt dat dit een volgende logische stap is, maar hij heeft ook kritiek. "Het lijkt een beetje oude wijn in nieuwe zakken: de afgelopen 5 jaar was bijvoorbeeld HP er al met Utility Data Center, IBM met on-demand computing en Sun met N1. En ook nu is de aankondiging niets meer dan een jasje om al langer bestaande technologieën als servervirtualisatie, provisioning en clustering."
Ook senior system engineer Bas Dorland van Compello ziet dit als de basis voor de toekomst en herkent die van eerder werk. "De resources voor de infrastructuur van de bedrijven in cpu, geheugen en bandbreedte zijn dan gewoon echt ‘on demand'. De manier van aanbieden wordt als nieuw gebracht maar het is natuurlijk een beetje zoals het al jaren door andere gedaan wordt, alleen dan in een nieuw jasje. Of hier het begrip cloud aan gekoppeld dient te worden, is meer een marketingkwestie."
Nog lange weg
Muijzer vervolgt: "VMWare blaast wel nieuw leven in het idee het datacenter als een grote berg resources te beschouwen. Anderen zullen volgen. En ik verwacht ook wel dat de hele ict-wereld deze kant zal opgaan."
Dorland is wel benieuwd naar de manier waarop noodzakelijke voorwaarden voor zakelijk gebruik worden geregeld. "Of de workloads zo van het ene naar het andere datacenter verplaatst kunnen worden is bijna net zo spannend als DRS (VMware's distributed resource scheduler – red.) ooit was. Als zaken als beveiliging en beheerbaarheid verzekerd worden, verwacht ik daar niet veel weerstand voor zakelijk cloud computing."
Muijzer zegt wel dat er nog een lange weg is te gaan. "Niet alleen moeten leveranciers gaan nadenken over hun licentie- en supportmodellen, ook wordt beheer en met name krachtige tools daarvoor steeds belangrijker. Applicaties, of beter gezegd: diensten, komen steeds verder van de hardware af te staan. We moeten dus zorgen dat het woud van applicaties die ‘ergens' draaien wel binnen een beheerbaar raamwerk zit. En zou dat dan de volgende stap zijn?"
‘Minder milieubelastend’
Dorland kijkt alvast vooruit naar het moment waarop dat allemaal al geregeld is. "Ik denk dat dit bijdraagt in het gebruik van wereldwijde datacenters. Wat is er nou mooier dat datacenters wereldwijd gekoppeld worden?"
"Daardoor kunnen wij een datacenter in Japan gebruiken om testen te doen als de gebruikers daar ‘s nachts zijn uitgelogd en de datacenter resources maar voor een kwart worden gebruikt." En hij ziet nog een positief zijeffect: "Dit gaat ook een belangrijke bijdrage leveren aan minder milieubelastende datacenters, door een optimaal gebruik van resources."
