Storage-consolidatie, server-consolidatie, os-consolidatie, datacenter-consolidatie… Best een buzzword: consolidatie. Het zogenaamd con•so•li•de•ren betekent volgens de Van Dale: hecht en duurzaam maken. Dat is wat we de afgelopen jaren dan ook de grotere virtualisatieleveranciers zien doen: het hecht en duurzaam maken van hun bedrijf door middel van een compleet end-to-end portfolio. Eén van de methoden om dat zo snel mogelijk te realiseren, is door de technieken simpelweg te kopen: leveranciers-consolidatie.
Zo langzamerhand is het lastig geworden overzicht te krijgen van de virtualisatiemarkt met alle bedrijfsovernames van de afgelopen vijf jaar. Alle partijen proberen zoveel mogelijk tot end-to-end solutions voor de eindgebruikers te komen. Een beknopt overzicht van de belangrijkste gebeurtenissen en de huidige stand van zaken. En wat kunnen we nog verwachten?
Het begint zo'n beetje in 2003, EMC, de grote storage-vendor, koopt in dat jaar voor 635 miljoen dollar VMware, nadat ze net voor 1,7 miljard dollar Documentum hadden overgenomen. Vooral de aankoop van VMware lijkt nu achteraf een koopje te zijn. Vervolgens koopt VMware de jaren daarop bedrijven als Propero (nu VMware Virtual Desktop Manager), Akimbi (nu VMware LabManager) en Dunes (nu VMware Lifecycle Manager). In 2007 volgt er een beursgang voor VMware en met het verworven geld wordt besloten onder andere B-Hive (applicatie-performance management) over te nemen.
Microsoft begint ook in 2003 en koopt Connectix. Tot 2003 had Microsoft nog geen virtualisatieplatform en dat begon best te steken, gezien dat VMware al sinds 1998 met 'double-figure growth' een enorme markt pakt. Dit product wordt omgevormd tot Microsoft Virtual PC/Server. Microsoft koopt in de jaren daarna bedrijven als Calista Technologies om zodoende toegang te krijgen tot de code die grafisch werken met het RDP-protocol mogelijk zal maken. Hiermee komt Microsoft direct in het vaarwater van Citrix met hun ICA-protocol. Tevens wordt Kidaro ingelijfd, waarmee virtuele machines portable en managable gemaakt kunnen worden, waarmee de directe concurrentie met VMware ACE aangegaan wordt.
En oh ja, de acquisitie van Softricity (SoftGrid) heeft inmiddels Microsoft AppV / MDOP opgeleverd, terwijl Citrix natuurlijk al Presentation Server met streaming technology tot zijn beschikking had voor applicatiedelivery (nu inmiddels XenApp Application Streaming). VMware kan natuurlijk niet achterblijven en weet niet hoe snel ook iets in de applicatievirtualisatiemarkt te kopen: Thinstall, inmiddels vorm gekregen onder de vlag van VMware als het product ThinApp.
Dan Citrix, eigenlijk de derde hele grote speler in deze markt: in 2006 slaan ze een gouden slag door Ardence te kopen. Ardence doet diskvirtualisatie/diskprovisioning en Citrix heeft dit inmiddels omgedoopt tot Citrix Provisioning Server. Vriend en vijand is verbaasd als Citrix in 2007 XenSource koopt. Geen verbazing vanwege het product van XenSource, maar XenSource is een hypervisor gebaseerd op de open source-hypervisor Xen. Hoe gaat Citrix daar in de toekomst mee om? Boze tongen fluisteren wel eens dat Microsoft tegen Citrix gezegd heeft: als jullie XenSource kopen, dan krijgen wij via jullie de beschikking over die techniek (Citrix en Microsoft zijn al jaren dikke vriendjes) zonder dat we publiekelijk toe hoeven te geven dat we ons enigszins vergist hebben in het inhouse ontwikkelen van een eigen hypervisor (inmiddels HyperV). Maar dat zijn natuurlijk alleen maar boze tongen…
Verder legt Citrix in 2005 326 miljoen dollar neer voor NetScaler, een techniek om sneller aan applicatiedelivery te kunnen doen. Andere acquisities zijn bijvoorbeeld ThinGenius (2007), Reflectent (2006, tegenwoordig Citrix Edgesight), Net6 (2004, SSL VPN en VOIP) en Orbital Data Systems (2006, nu Citrix WANscaler).
Dat Citrix, Microsoft en VMware op dit moment een groot deel van het publieke virtualisatiestrijdtoneel bepalen, mag duidelijk zijn. Er zijn daarentegen best nog wel wat andere partijen waar rekening mee gehouden moet worden, zij kopen zich 'eenvoudig' in in de virtualisatiemarkt: Quest Software is een heel goed voorbeeld. Met de aankoop van Provision Networks in 2007 hebben zij één van de beste desktopbrokers voor VDI aangekocht en bovendien 'Citrix XenApp-like' software in huis gehaald. Dan kocht Quest in 2008 ook nog Vizioncore, de belangrijke speler in de markt van virtual machine back-up en replicatie.
Symantec, die in het verleden hele nauwe banden had met Quest, beseft dat ze niet achter kunnen blijven en koop Altiris (en krijgt dus ook de beschikking over de applicatievirtualisatiesoftware Altiris SVS) in 2007 en AppStream in 2008.
Wat zijn de partijen die we nu in de gaten moeten houden? Allereerst Red Hat. Red Hat heeft tot voor kort focus gehad op de open source hypervisor Xen, maar was allerminst gecharmeerd van de invloed die de vercommercialisering heeft gehad, na de overname van XenSource door Citrix. De focus verschoof in het afgelopen jaar (net als die van Linux-distributie Ubuntu) naar het open source KVM (Kernel-based Virtual Machine). Om deze reden heeft Red Hat twee weken geleden bekend gemaakt Qumranet te kopen. Qumranet is de maincontributor aan de code van KVM en levert bovendien commerciële tooling om deze relatief nieuwe hypervisor. Spice is één van die tools, een RDP/ICA-achtig presentatieprotocol dat platform-agnostisch kan functioneren en bovendien op sommige vlakken (grafisch) een technologische voorsprong heeft.
Novell heeft ook een interessante positie. Qua hypervisor is Novell gericht op het open source Xen, vanwege de integratie van Xen in SuSe. Met de acquisitie van Platespin in 2008, die belangrijke conversie en capacityplanner tooling maakt, kopen zij een start van een eigen eco-systeem om Xen heen (en VMware en HyperV). Microsoft is met alle kapitaalinjecties van de afgelopen jaren best in de positie om bij Novell aan wat 'touwtjes te trekken' als ze dat nodig achten en het is niet meer dan logisch om te af te vragen wat de invloed van Microsoft is, bij de virtualisatiestrategie van Novell. Novell XenWorks, anyone?
Een andere partij die vanuit Nederland gezien nog wat op de achtergrond aanwezig is, is Parallels. Parallels is een partij die met name groot is in de hostingmarkt met onder andere het webhosting automation product Plesk. In 2004 neemt het bedrijf (toen nog onder de naam SWSoft) Parallels over en in 2007 besluit zij verder te gaan onder de naam Parallels. In eigen beheer is sinds 2001 het product Virtuozzo in ontwikkeling, waarmee het mogelijk is om os-containers te maken, een ietwat andere aanpak van virtualisatie dan de andere partijen, maar daarom niet minder interessant. Met 1500 werknemers is dit een partij om rekening mee te houden.
Wat kunnen we de komende periode verwachten? Meer bedrijfsovernames… Al maanden tot jaren gonst het van de geruchten: wie koopt Citrix bijvoorbeeld? Zowel HP, Cisco als IBM hebben interesse getoond en sinds kort lijken de geruchten dat Microsoft sterk geïnteresseerd is, ook steeds hardnekkiger te worden. Aan de ene kant niet direct logisch, maar ook weer niet onwaarschijnlijk: Citrix in handen van IBM zou vervelend uit kunnen pakken voor Microsoft (IBM en Microsoft zijn niet de grootste maatjes), dus dan maar zelf kopen? Wie weet…
Dan heeft Red Hat zich op dit moment met de acquisitie van Qumranet in een bijzonder lucratieve positie geplaatst. Voor VMware zou het een fantastische aankoop zijn: een eigen desktop-presentatieprotocol en een eigen besturingssysteem. Maar ook hier zou een overname door IBM zeker niet onmogelijk zijn. Wederom: wie weet…
Grote afwezige in de virtualisatiemarkt tot nu toe is Google. Het lijkt er sterk op dat zij de virtualisatiehype overslaan om zich bezig te blijven houden met de volgende generatie van applicationdelivery: webapps zonder noodzaak en/of afhankelijkheid van een operating system. De browser als platform. In de nieuwe browser Chrome is overigens wel een processvirtualisatietechniek verweven, deze is afkomstig van Greenborder, een bedrijf dat Google in 2007 overnam.
Het blijft natuurlijk allemaal koffiedik kijken en we kunnen niet meer als afwachten. De vraag is wel: worden de eindgebruikers beter van deze leveranciers-consolidatie?
Mijn techneutenhart hoopt dat het een 'competitive landscape' blijft waar niet alleen de grote jongens als Microsoft het voor het vertellen hebben. De beste drive voor technologische innovatie is tot nu toe concurrentie gebleken. In een monopoly of duopoly marktsituatie zal meer gefocust worden op financiële quickwins en zal innovatie een lagere prioriteit zal krijgen
Dus doe mij maar VMware die Red Hat koopt en Cisco die Citrix koopt, dan blijft het allemaal innovatie op het scherpst van de snede… Maar ja, lieve koekjes…