Anneke Dekkers schreef het boek ‘Gelukkig, ik ben een grijze muis', een pleidooi voor werknemers die nergens in uitblinken. Dat was hard nodig, vindt ze, want volgens Dekkers zijn de meeste mensen middelmatig. ‘De ict'er voert de opdracht uit die door de topper is binnengehaald.'
Het boek ‘Gelukkig ik ben een grijze muis' komt op voor de middelmatige mens. Bijna zeventig procent van de mensen behoort volgens schrijfster Anneke Dekkers tot die categorie. ‘Dat komt door onze beperkte kwaliteiten en karaktereigenschappen'. Computable sprak met haar over grijze muizen in de ict.
Anneke Dekkers (1958) werkt sinds 1986 als trainer, adviseur en coach. Ze coachte meerdere ict'ers. "Hoe zwaar je het als ict'er hebt, is afhankelijk van je functie en het bedrijf waar je werkt. Wat zijn je targets? Hoeveel tijd is er voor bijscholing? De ict is een branche waar kennis snel achterhaald is. Dat betekent op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen. Ook belangrijk is hoe de cultuur in de organisatie is. De ict is vooral een mannenwereld. Dat betekent dat je een echte mannencultuur krijgt: wie is het beste, wie krijgt het meest voor elkaar?"
Volgens Dekkers stimuleert een mannencultuur het jachtinstinct. Status is in zo'n cultuur belangrijk. Dekkers: "Je krijgt erkenning en waardering als je de grootste klanten hebt binnengehaald. En zijn we niet allemaal op zoek naar erkenning en waardering? Is dat ook niet de nachtmerrie van al ons middelmatige mensen, dat we geen erkenning en waardering krijgen? Er niet toe doen?"
Dominant
Een mannencultuur is volgens haar goed voor wie houdt van jagen, scoren en winnen. Maar niet iedereen voelt zich thuis op een jachtterein. "Ik heb verschillende coachingsklanten gehad, die in de ict werkten", aldus de adviseur. "Zeker als je wat hoger zit in de organisatie, gaat het om scoren. Onzekerheid tonen is geen optie, waardoor mannen klem komen te zitten. Ze moeten meedoen met een cultuur die lang niet altijd die van hen is. Niet iedere man vindt het prettig om zich op de borst te slaan en zich dominant te moeten gedragen. Sterker nog, soms zijn ze er gewoon slecht in", zegt Dekkers.
Een ander punt waar Dekkers met coachingsklanten uit de ict tegenaan loopt, is dat ze projecten leiden die inhoudelijk net boven hun macht liggen. "Dit hoeft geen probleem te zijn als je het goed weet te organiseren en steun krijgt", legt Dekkers uit. "Maar in de ict-wereld is het op dat niveau vaak not done om toe te geven dat je het niet allemaal weet of aankunt. Dus wil je het in je eentje klaren, wat slapeloze nachten veroorzaakt."
Bovendien zien de meeste bazen volgens Dekkers pas laat dat het niet de goede kant opgaat. "Een van mijn klanten deed te veel complexe projecten tegelijkertijd. Hij had bij zijn leidinggevende aangegeven dat hij het niet allemaal tegelijk kon, maar hij ging tegelijkertijd wel door. Voor zijn leidinggevende was er dus geen reden om in te grijpen. Pas toen hij naar zijn baas ging om te melden dat hij het niet meer kon opbrengen en wilde stoppen, werd er wat geregeld. Dat is trouwens zo in alle branches. Je moet als medewerker echt heel duidelijk maken dat het niet goed gaat, wil er iets veranderen."
Jagers en uitvoerders
Hoe ict-bedrijven de heersende mannencultuur kunnen veranderen? Volgens Dekkers zijn er in de hogere regionen meer sociaal bekwame mensen nodig. "Nu zullen echte ‘mensenmensen' niet snel in de ict terecht komen. Die kiezen voor een sociaal beroep. Dat is jammer voor ict-bedrijven. Functies als projectleider of accountmanager vragen veel van werknemers. Je moet goed met mensen om kunnen gaan en verstand hebben van de materie. Zolang de mannencultuur dominant is, zal er weinig aandacht en waardering zijn voor de ‘softere' aspecten van het werken met mensen. De harde, prestatiegerichte cultuur is in het voordeel van sommige, maar zeker niet van alle bekwame mensen."
Wanneer de aandacht alleen uitgaat naar de prestaties, houden werkgevers volgens Dekkers de bestaande cultuur in stand. "Je hebt inderdaad jagers en uitvoerders nodig", zegt ze. "Maar je hebt ook inhoudelijk specialisten nodig en sociaal sterke mensen. Dat betekent dat de personeelsmedewerker zou kunnen pleiten voor andere typen mensen en voor bijvoorbeeld meer vrouwen op cruciale functies."
Verder zouden personeelsafdelingen zich volgens Dekkers meer kunnen richten op het versterken van de middelmaat. Dit kan door medewerkers te stimuleren om te doen wat ze graag willen en waar ze goed in zijn. Het almaar willen ontwikkelen van competenties bij mensen is minder belangrijk.
"Het grappige is dat ict-bedrijven natuurlijk bevolkt worden door grijze muizen", zegt zij. "Al die mensen achter die computers zijn in de ogen van veel buitenstaanders bij uitstek grijze muizen of nerds. Zij voeren de opdrachten uit die door de toppers zijn binnengehaald. De jacht speelt zich in de hogere regionen af, de noeste middelmatige arbeid in de lagere regionen. Ik hoop dat de jagers dat niet vergeten! Scoren is mooi, maar goed werk leveren beter."
Boekwinkel
'Gelukkig, ik ben een grijze muis' is te koop in Computables boekwinkel.
“Zij voeren de opdrachten uit die door de toppers zijn binnengehaald. De jacht speelt zich in de hogere regionen af, de noeste middelmatige arbeid in de lagere regionen.”
Het feit dat het managementniveau (de toppers) verantwooordelijk is voor meer mislukte projecten dan de werkvloer (de grijze muizen), zou er toe kunnen leiden dat de wellicht wordt onderkent dat de competentie van de werkvloer meer aandacht krijgt in het bedrijfsleven. Want het is wel de grijze muis die het vuile werk moet opknappen dat de managementtoppers door hun strot proberen te duwen. Dat overdreven Angelsacksisch geori?nteerde management fetishisme moet maar eens afgelopen zijn. Ik denk dat er genoeg projecten zijn waar de managementkosten in geen enkele verhouding staan tot de rest van de ontwikkelkosten. Soms denk ik wel een dat op projecten meer managers ronddarren dan ontwikkelaars. Managers die voornamelijk elkaar aan het werk houden en op hun best zijn als de werkvloer strak negeren.
Groeten, Ed
‘Gruize muizen’, ‘Jagers’, ‘Toppers’, termen bedacht door de mens, onze eigen bedachte virtuele werkelijkheid, mooi zolang je het niet te serieus neemt.
We leven in een circus en de wereld is bevolkt door clowns, sommigen met een lachend masker, sommigen met een grimas.
De wereld staat vol met speeltoestellen waar de lachende clowns op/mee spelen, zo nu en dan komt er een grimas clown langs om een stok tussen het speeltoestel te steken.
Laten we onszelf vooral niet te serieus nemen, en laten we vooral lachende clowns blijven!
Managementboeken zijn maar goed voor een ding, en dat is brandstof voor de speeltoestellen 😉
Kijk om je heen en denk dan: is dit de werkelijkheid waarin ik leef of hebben we deze met zijn allen zelf gemaakt?
Doe dan je ogen dicht en laat gedachten voorbijkomen, open je ogen en kijk om je heen en denk dan nog een keer na.
De joker 🙂
Helemaal mee eens, Ed. Wat mij betreft is dan ook de grote vraag hoe je jezelf kunt beschermen tegen dit soort praktijken. Projectmanagers worden getraind in hoe ze medewerkers kunnen manipuleren of zelfs intimideren.
Het zou een mooi initiatief voor vakbonden kunnen zijn om medewerkers te trainen in hoe ze zich daartegen kunnen verweren.
Het artikel ‘Pleidooi voor de middelmatige mens’ klinkt redelijk tot je de laatste alinea leest. Daar worden alle ict-ers in een paar zinnen neergezet als ‘bij uitstek grijze muizen’, die opdrachten uitvoeren die ‘door de toppers zijn binnengehaald’ en niet meer doen dan ?noeste middelmatige arbeid?. Dat is een kwalificatie die ik niet verwacht in een blad dat zich op die zelfde ict-er richt. E?n ding is zeker, de meerderheid van de ict-ers doen bepaald geen ‘middelmatige arbeid’. Dat laatste blijkt alleen al uit de opleidingseisen die, terecht, aan de ict-er gesteld worden. Tussen de ict-ers zitten een groot aantal toppers die niet de waardering krijgen die ze verdienen, mede omdat ze er niet op uit zijn te scoren. Dat betekend niet dat ze middelmatig zijn, middelmatige arbeid verrichten en niet op cruciale functies thuis horen. Ze horen juist op de cruciale functies thuis, het gebrek aan ict kennis aan ‘de top’ is, door de huidige afhankelijkheid van ict, een gevaar voor een organisatie. Een ict-er meer sociale vaardigheden aanleren zal niet meevallen, een ’topper’ begrip van ict bijbrengen is nog moeilijker. Zoek de ict-er met iets meer sociale vaardigheden of jacht instinct en zet ze op de juiste posities in. Een ’topper’ herkent de ict-toppers en weet deze, ongeacht de sociale vaardigheden, op de juiste mannier op cruciale functies in te zetten, daarmee maak je aanzienlijk meer kans op betere resultaten. Dat is een veel betere mannier om berichten in nieuws te voorkomen over mislukte ict projecten die met veel tam-tam, maar gebrek aan inzicht, door de ’toppers’ zijn binnengehaald.