Wordt WiMax nieuwe zeepbel?

Op het Topic Mobility is onder Opinie een discussie ontstaan over de veiling van de WiMax-frequenties. Er worden vele miljoenen voor licenties neergelegd zonder dat de unieke mogelijkheden van WiMax duidelijk zijn. Wordt WiMax een nieuwe zeepbel? Onze experts aan het woord.

Voor expert Ed Magnée, innovatieadviseur bij Alares en Nederland Breedbandland, is het duidelijk, voor WiMax wordt veel geld betaald zonder dat het duidelijk is waarvoor betaald wordt. "2,6 miljard euro. Dat was de opbrengst van de umts-veiling voor de Nederlandse schatkist. Dit jaar zal de veiling van WiMax-frequenties plaatsvinden. WiMax is het betere broertje van WiFi met meer bandbreedte over langere afstanden. Daar kun je wat mee. Toch? Wordt dat weer maximale winst voor de schatkist? In Zweden bracht de veiling van WiMax-frequenties eerder dit jaar zo'n 200 miljoen euro op. Dat zijn andere bedragen maar nog altijd tientallen miljoenen euro's per licentie. Overspelen de bieders hun hand of zien ze echt business? Hoe gaan KPN, Worldmax en de andere beoogde kopers van de licenties hun tientallen miljoenen terugverdienen?

Mart Groot
Directeur
Elmo ICT Groep

"Wat ik tussen de regels door lees, en waar ook ik mijn vrees over uitspreek, is de vertraging die deze veiling zal opleveren op innovatieniveau. De adoptie van umts, door zowel zakelijke als consumentengebruikers, had al in een eerder stadium vele malen groter kunnen zijn, als het prijsniveau hiervoor gunstiger zou zijn geweest. Mede door deze vertraging heeft ook de innovatie op deze technologie vertraging opgelopen. WiMax kan voor vele zakelijke en consumentengebruikers een enorme stap voorwaarts zijn in het uiteindelijke flexibel/mobiel werken. Dit zal echter weer geheel afhangen van beschikbaarheid en prijsstelling. Mochten de KPN's van deze wereld nu daadwerkelijk een goed businessmodel in handen hebben tijdens de onderhandeling, dan hoop ik het terugverdienmodel gunstig gezind is voor de eindgebruiker. Laat bijvoorbeeld de eindgebruiker tegen lage kosten gebruik maken van WiMax en laat de bedrijven die hier innovatieve oplossingen op willen gaan aanbieden aan deze eindgebruikers de kosten op zich nemen."

Danny Frietman
Managing consultant
Marqit

"Met de verwachting dat op lange termijn draadloos internet goedkoper en goedkoper zal worden en dat ‘connectivity' uiteindelijk een gegeven zal worden voor de mobiele gebruiker, ben ik benieuwd wat de verdien- en businessmodellen van WiMax zijn. Mijn verwachting is dat nieuwe innovaties op WiMax-vlak in eerste instantie ‘gepushed' zullen worden door de aanbieders van WiMax, die een beperkte aansluiting zullen hebben met de gebruikers. De toepassingen zullen beperkt zijn, de toegevoegde waarde daarmee ook. Beeldbellen, sneller internetten, mobiele tv, allemaal interessante toepassingen, maar is dit waar de gebruiker op aan het wachten is? Misschien is het een idee om de opbrengst van de veiling in een fonds te stoppen om daarmee nieuwe mobiele innovaties op WiMax te financieren."

Arjen Vriens
Enterprise mobility business manager
Motorola

"De WiMax 802.16e-standaard biedt zakelijke mogelijkheden voor breedband servicediensten, adsl-vervanging (voice en data), redundancy-verbindingen voor zakelijke partners, backhaul-verbindingen en nomadic-diensten. Met name de laatste optie kan een interessante investeringsmogelijkheden in Nederland bieden: de kosten per bit zijn aanzienlijk lager dan bijvoorbeeld bij 3/3.5G-technologieën (umts/hsdpa). Hoewel de hoogste hsdpa-klasse kan wedijveren in datarate met de laagste WiMax-klasse, kunnen providers zonder dure 3G-licentie een netwerk uitrollen dat breedbanddiensten levert ten behoeve van (roaming) laptop/pda/mobile device datagebruikers tegen een vast datalimietabonnement of op basis van dataverbruik, vergelijkbaar met WiFi-diensten. WiMax onderscheidt zich hier echter door een groot bereik en stedelijke cq. landelijke dekking, goede roaming-mogelijkheden tussen basisstations en automatische authenticatie op basis van een sim-kaart. VoIP zal een van de toepassingensmogelijkheden zijn, al dan niet via Skype of gesponsorde (dus gratis) diensten. Uiteindelijk zal een groter aanbod en concurrentie met bestaande telefonie en datanetwerken de keuzemogelijkheden voor de consument vergroten terwijl de prijzen zullen dalen."

Jeroen van Dinther
Technology advisor mobile solutions
Capgemini

"Om de tientallen miljoenen aan investering terug te verdienen is het om te beginnen noodzaak dat er apparatuur komt die WiMax ondersteunt. Momenteel praten we nog over een handjevol toestellen die er raad mee weten. Verwachtingen met betrekking tot de bandbreedte moeten ook naar een realistisch niveau gebracht worden. Natuurlijk praten we over breedband, denk aan 10 Mbit/s op 10 km afstand. Op korte afstand is het meer, maar op grotere afstand gaat de bandbreedte rap omlaag. In hoge mate gaat de vergelijking op met een lokale radiozender en wellicht moeten we daar dan ook de kansen zoeken. Diensten in het kader van ‘local for local', eventueel uit te breiden naar nationale dekking. Wellicht beeldbellen binnen de regio en tegen bijbetaling over de regiogrenzen heen. Gerichte aanbiedingen cq. campagnes voor een specifieke doelgroep. Context awareness en location based services dus voor communities en social networks. Het bereik van de zenders leent zich uitstekend om de gebruikelijke roaming-problemen het hoofd te bieden en wat makkelijker los te komen van fysieke grenzen. Het centrum van een willekeurige grote stad is goed te bedienen met een enkele zender. Optie nummer 3, de citynetwerken zie ik dus nog steeds zitten als we de (latente?) behoefte in de markt centraal stellen in plaats van technology push."