Er ging veel mis bij het Wia-programma dat kortgeleden door opdrachtgever UWV definitief werd afgebroken. Ict'ers die nauw betrokken zijn bij het ict-project, vertellen wat er zoal aan mankeerde.
Na 2,5 jaar bouwen legde uitkeringsinstantie UWV de ontwikkeling van het Wia-systeem afgelopen juni definitief stil. De bouw van het grootschalige platform voor de opvolger van de WAO, werd gekenmerkt door een opeenstapeling van problemen. Er was onvoldoende onafhankelijke projectaansturing, te krappe budgetten en de specificaties waren niet goed vastgelegd. Dat zeggen ict'ers die nauw betrokken waren bij het Wia-programma.
Minister Donner van Sociale Zaken schreef op 17 juni in een brief aan de Tweede Kamer dat doorgaan met het project ‘steeds hogere kosten met zich zou meebrengen, zonder dat het resultaat daarmee zou worden zeker gesteld'. De 'risicobeheersende maatregelen' hadden namelijk 'onvoldoende gewerkt' en het ambitieniveau lag volgens externe onderzoekers te hoog. Hierdoor werd het project 'te complex en technisch en financieel onbeheersbaar'.
Programmamanagement
Voor de ict'ers die bij het programma betrokken waren, hadden veel problemen voorkomen kunnen worden door betere en onafhankelijkere programmamanagers. Vanuit het UWV was de aansturing van het Wia-programma namelijk in handen van twee ingehuurde programmamanagers. De uitkeringsinstantie had volgens een van de betrokken ict'ers zelf te weinig kennis in huis. "De programmamanagers waren niet te vertrouwen. Er was onvoldoende onafhankelijke toetsing door de opdrachtgever. Als de Raad van Bestuur van UWV een onafhankelijke toetsing had uitgevoerd, waren veel van de problemen voorkomen", zegt een van de bronnen.
In plaats daarvan besloten de managers een regiebureau in het leven te roepen met daarin voornamelijk vertegenwoordigers van ict-leveranciers. "Die probeerden allen hun eigen applicaties naar binnen te fietsen. Het gevolg is dat er allerlei best of breed-oplossingen werden gekozen die moeilijk op elkaar aansloten", aldus een van de ict'ers. "Dat waren dan bestaande applicaties waarvoor geen specificaties meer nodig zouden zijn." Anderen bevestigen dit.
Specificaties
In theorie was het projectmanagement gebaseerd op Prince2, vertelt een van de betrokkenen. Volgens hem hield echter niemand zich daar in de praktijk aan. "Zonder businesscase en duidelijke productiecriteria begonnen ze zo maar te bouwen." De bouw van het Wia-systeem verliep dus grotendeels zonder dat gedetailleerde specificaties waren vastgelegd. Het aantal wijzigingen was volgens een van andere betrokken ict'ers zo groot dat er zelden ‘stabiele specificaties' waren waarmee kon worden gewerkt. "De ontwerpen voldeden niet. Zo was er geen enkele gebruiker bij de vaststelling van de specificaties betrokken", vertelt hij. "Daardoor werd het project onnodig ingewikkeld en duur."
Meerwerk
Het programmabudget bleek inderdaad een groot probleem. Een van de bronnen is er van overtuigd dat dienstverlener Logica er bij het opstellen van de begroting vanuit ging dat veel van de werkzaamheden werden verricht in het buitenland. "Daar doen ze het voor een derde van de prijs, waardoor Logica de scherpste offerte kon schrijven. Maar ik denk dat ze er al snel achterkwamen dat het via offshoring niet ging en alles in Nederland moest plaatsvinden."
"Bovendien", vervolgt hij, "kon het niet meer in .NET worden gebouwd, maar moest alles in Java. Al met al leverde het een vertraging van een halfjaar op, te meer daar alles moest worden ‘geport' van een Linux-omgeving naar een AIX-platform waarbij veel bugs tevoorschijn kwamen. En het kostte ineens een stuk meer. Logica voerde alles op als meerwerk. Ze hadden met reële tarieven moeten komen."
De ict'er is kritisch over de manier waarop Logica het project verzorgde. "Zij zaten er niet goed in. In de opleveringsverslagen stonden onwaarheden. Dingen zouden klaar zijn terwijl dat later niet het geval bleek."
Ingehuurden
Zoals bij veel overheidsprojecten was het Wia-project te ambitieus opgezet, zegt een van de ict'ers. Er heerste een hoge werkdruk waardoor veel meer externe medewerkers werden ingehuurd. "Van het grote aantal medewerkers die namens het UWV bij het project waren betrokken, was maar een enkeling van het UWV zelf. De meeste consultants waren gedetacheerd of zzp'er."
Ook andere betrokkenen viel dit op. "De verhouding tussen intern en extern personeel was zoek. Dit speelt trouwens bij veel van dit soort grote overheidsprojecten. De kennis is dan niet aanwezig. De overheid heeft geen ict-autoriteit die toekijkt hoe programma's worden aangepakt. Met een ict-minister, zoals in België, zou het kennisniveau bij overheidsprojecten worden verhoogd. Bovendien kan de overheid dan meer toezicht houden op het verloop van ict-projecten en eventueel projecten blokkeren als daar aanleiding toe is."
Audit
Uiteindelijk leverde de ict-dienstverlener eind januari 2008 een systeem op dat weliswaar voldeed aan de specificaties die wél waren opgesteld, maar verder niet werkend was. Dat was voor het bestuur van het UWV aanleiding om een externe audit in te stellen naar de problemen rond het Wia-project. Aan de hand van de uitkomsten van het onderzoek besloot het bestuur de bouw van het systeem definitief stop te zetten.
In zijn brief aan de Tweede Kamer schrijft minister Donner dat het UWV kijkt naar 'mogelijkheden om elementen van de al ontwikkelde producten in de toekomst alsnog te gebruiken.' Daarover zijn de ict'ers somber gestemd. Eentje zegt: "Alles wat nu gebouwd is, kun je weggooien. Er moet een nieuwe architectuur worden ontwikkeld."
Tot die tijd draait de Wia-administratie op een noodvoorziening, het oude WAO-systeem dat door Getronics PinkRoccade geschikt is gemaakt voor de nieuwe regeling. Dat systeem functioneert weliswaar goed, maar is niet geschikt voor efficiënt beheer en integratie van allerlei uitkeringswetten in één systeem.
Logica heeft besloten niet op dit artikel te reageren. Een woordvoerder van de automatiseerder zegt dat het aan opdrachtgever UWV is om met een reactie te komen. UWV wijt de problemen voornamelijk aan de vele wetswijzigingen waarmee de uitkeringsinstantie te maken kreeg.
Artikel onderdeel;
“”Bovendien”, vervolgt hij, “kon het niet meer in .NET worden gebouwd, maar moest alles in Java. Al met al leverde het een vertraging van een halfjaar op, te meer daar alles moest worden ?geport’ van een Linux-omgeving naar een AIX-platform waarbij veel bugs tevoorschijn kwamen””
Einde artikel onderdeel.
De .NET development environment, heeft m.i. geen relatie met het Linux operating systeem.
Worden mogelijk Ms Windows operating systemen bedoeld ?
Ik ben al weer enkele jaren op non-actief en volg de buitelingen in de Overheids-ICT op afstand. Het aanstellen van een ICT-ministerie, zoals in Belgie, zou ook hier een oplossing kunnen zijn maar dat moet dan gedragen worden door de “politiek”. Juist daarin heb ik een zwaar hoofd, daar er noch in het kabinet als in de Kamers voldoende kennis en kunde aanwezig is. Gevolg is dat er continu niets zeggende compromissen worden gesloten, waarmee iedereen weer zijn eigen richting opgaat. Maar……… volgens onze premier is er op dit moment geen serieus probleem en kan hij rustig op vacantie gaan. Het wordt tijd, dat dit een heeeele lange vacantie wordt.
Een opdracht gever hoeft ook geen ICT kennis te hebben, maar wel weten wat het geheel uiteindelijk moet doen. ICT is een hulpmiddel, geen doel.
Zonder kennis kan je ook gerichte vragen stellen of de functionaliteit.
Dat er veel externe zitten heeft niets te maken met het falen van een project. Als we de kranten van een jaar terug lezen, staan er meer UWV projecten, waar te veel fouten werden gemaakt.
Er zijn wel genoeg mensen aan het werk gehouden. Dank aan deze bijdrage aan de economie.
ICT projecten behoren strak gemanaged te worden met Agile methodieken binnen een Prince context. De opdrachtnemer moet tweewekelijs een werkende applicatie opleveren die door een onafhankelijke gebruikersgroep aan de tand wordt gevoeld. In het contract met de opdrachtnemer moeten clausules opgenomen worden dat alle kosten voor de opdrachtnemer zijn als het project herhaaldelijk ondeugdelijke software oplevert. Ontbinding van het contract moet dan per direct mogelijk zijn. De keuze voor Java is een hele goede omdat dan de keuze van het Operating System dan geen belagrijke rol meer speelt. Kiezen voor .NET betekent kiezen voor XP en Vista met alle issues van dien. Intern of extern is geen factor van betekenis. Slechte programmeurs en managers zitten overal.
Grappig om te zien dat er mensen zijn die hier reageren en die precies weten hoe het allemaal had gemoeten en hoe alles voorkomen had kunnen worden. Ik neem aan dat deze mensen bij het project betrokken waren? Zo ja, waarom hebben jullie er niets aan gedaan? Zo nee, hoe weten jullie precies alle factoren die mee hebben gewogen in alle beslissingen die er gedurende het project zijn geweest?
Iets met beste stuurlui…
“De keuze voor Java is een hele goede omdat dan de keuze van het Operating System dan geen belagrijke rol meer speelt. Kiezen voor .NET betekent kiezen voor XP en Vista met alle issues van dien.”
Door zulke ongenuanceerde statements denk ik dat dhr. Broenink niet gehinderd wordt door enige ICT kennis…
“ICT projecten behoren strak gemanaged te worden met Agile methodieken.”
Niet alle (ICT) projecten behoren gemanaged te worden met Agile methodieken. Agile is geen silver bullet. Ik ken het UWV project niet goed genoeg om te kunnen zeggen dat Agile hier een oplossing was geweest. Prince2 had de misstanden in het project ook al eerder naar buiten kunnen brengen. Maar zoals al eerder gezegd, slechte managers en slechte developers heb je overal… het blijft mensenwerk.
Het goede nieuws van dit verhaal is dat de opdrachtgever het UVW ballen heeft getoond door het project stil te leggen ondanks 2,5 jaren aanmodderen met wellicht enkele miljoenen belastinggeld. Eigen schuld dikke bult zou ik zeggen. Door de angsthaasmentaliteit en opdrachten alleen te gunnen aan de zogenaamde GROTE spelers in de markt denken vele directeuren van (overheid)organisaties dat zij op safe kunnen spelen. uitgevoerd Immers als het mislukt hoeven zij niet bang te zijn voor de guillotine omdat zij NIET gekozen hebben voor een relatieve onbekende, middelgrote of kleine speler in de ICT markt. Alsof de grote spelers garant staan voor succes. Regelmatig kun je in de Computable lezen de vele mislukte grote (overheid)projecten die door BIGMAC’S met powerplay worden binnengehaald.
De blauwe pakkenbrigade van de GROTE ICT organisaties, Logica incluis, zijn getraind om hun uurtje factuurtje te maximaliseren. Niet voor niets buitelen ICT adviseurs, auditors, advocaten, contra experts en andere geldleerden over elkaar heen om de overheid van advies te kunnen dienen. En de overheid maar roepen dat de externe advieskosten toch zo hoog zijn! Huh? Ook bij de projectleden cq. ontwikkelaars ontbreken vaak de materiekennis en binding met het project?. Vaak is er een (relatief) hoog personeelsverloop tijdens het project en wordt impliciet veroorzaakt door het hoge huurlingengehalte van de projectleden.
De geconstateerde problemen zijn toch algemeen bekend en pijnlijk treffend beschreven in dit artikel. Blijkbaar is de overheid een blinde ezel, immers de bekende ezel stoot zich maar 3 keren op dezelfde steen?
Wat ik als insider oa zag gebeuren:
-Totaal onrealistische planningen waardoor een groot aantal externen veel te vroeg ingehuurd werden
-Externen die externen mochten inhuren, met als gevolg een sterke toename in het aantal externen die erg vage activiteiten uitvoerden
-LogicaCMG die elke vraag over de documentatie in rekening mocht brengen, waardoor hele sessies gehouden werden over punten en komma’s
-Externen die van alles verzonnen om het project te rekken. Er werden bijv 16 testomgevingen bedacht.
-Een totaal onduidelijke project organisatie. Telkens werden andere structuren bedacht en mensen verhuist. Mensen die moesten samenwerken werden juist uit elkaar gehaald.
-Geen enkele controle op het functioneren, waardoor totaal incompetente of misschien gewoon totaal onverschillige personen op cruciale plekken bleven zitten.
Wat ik eraan deed? Ik heb herhaalde escalaties in gang gezet die door eerder genoemde incompetente personen afgeserveerd werden.
@Insider
Mooi dat je mijn constateringen (ook uit eigen ervaring) bevestigt…