Test: Desktop-PC heeft nog niet afgedaan

Thin clients en vooral notebooks zetten vorig jaar sterke groeicijfers neer. Heeft de gewone desktop-pc of ‘fat client’ nog toekomst? Ja, natuurlijk.

De EMEA pc-markt groeide vorig jaar met 15,9 procent tegenover 2006, zo blijkt uit cijfers van marktonderzoeker IDC. In totaal verscheepten de hardwarefabrikanten 88.000 pc's. Het leeuwendeel van die sterke groei kwam voor rekening van de notebooks, die vooral in West-Europa (met een groei van 36,4%) steeds populairder worden.

In de particuliere en mkb-markt werden er in 2007 zelfs voor het eerst meer notebooks dan desktops verkocht (21 miljoen notebooks tegenover 16,5 miljoen desktops). IDC verwacht ook in 2008 een sterke groei van de pc-markt, die voor het eerst de honderd miljoen exemplaren zou overschrijden. Die groei zal opnieuw vooral gestuwd worden door notebooks.

Deelnemers

Binnenkort lees je op deze site een test van recente zakelijke notebooks. Maar eerst zijn de zakelijke desktops aan de beurt. Dit jaar doen negen zakelijke pc's mee aan de test, evenveel als in de test van vorig jaar. Dell, volgens IDC afgezakt tot de derde plaats in de pc-markt, ontbreekt voor het eerst sinds lang in onze pc-testen. Wegens een recente organisatie worden alle aanvragen voor testmateriaal voortaan Europees geregeld. België en Nederland zijn kennelijk niet langer interessant genoeg voor Dell om van testmateriaal te voorzien… Ook HP ontbreekt: wegens een vernieuwing van het aanbod kon het bedrijf voor onze deadline geen testexemplaren ter beschikking stellen.

We vroegen aan de fabrikanten om ons maximaal twee desktops in te sturen in twee categorieën:
– pc's voor kleinere bedrijven tot 25 medewerkers met een goede verhouding tussen prestaties, betrouwbaarheid en prijs;
– pc's voor grotere bedrijven, waar de leverbaarheid van reserveonderdelen voor langere tijd (minstens 24 maanden) is gegarandeerd.

In de eerste categorie ontvingen we de volgende desktop-pc's:
Apple iMac en Mac mini; Acer Veriton M661; Fujitsu-Siemens ESPRIMO E5720 EPA en Lenovo ThinkCentre A61e-6417.

In de tweede categorie:
Acer Veriton 1000; Fujitsu-Siemens ESPRIMO P5925 EPA; Lenovo ThinkCentre A57-9482 en NEC PowerMate MC470.

Uitrusting

Hoewel we de fabrikanten vrij lieten kiezen, ontvingen we dit jaar slechts één desktop-pc met een AMD-processor: de Lenovo ThinkCentre A61e met 2,1 GHz Athlon X2. Alle andere pc's hadden een Intel Core 2 Duo als kloppend hart. De kloksnelheden liggen (uiteraard) hoger dan vorig jaar: van 2,0 GHz (voor de Apple Mac mini) tot 3,0 GHz (voor de Fujitsu-Siemens Esprimo P5925 EPA).
Alle ingezonden pc's zijn uitgerust met 2 GB DDR2 werkgeheugen, op de Apple Mac mini en Lenovo ThinkCentre A61e na, die 1 GB aan boord hebben, en de Fujitsu-Siemens Esprimo P5925 EPA, die met 4 GB is uitgerust. Dat is tegelijk de maximale hoeveelheid geheugen die deze pc aankan. In de kleine Acer Veriton 1000 en Apple Mac mini kun je maximaal 2 GB kwijt, terwijl de Fujitsu-Siemens Esprimo E5720 EPA en de Acer Veriton M661 tot maximaal 8 GB gaan. Alle andere pc's hebben een maximum van 4 GB werkgeheugen. Omdat alle ingezonden pc's, op die van Apple na, standaard Windows Vista Business draaien, is 2 GB geheugen trouwens aanbevolen voor vlotte prestaties.
Overigens laten de meeste pc-fabrikanten de bedrijfsklanten nog steeds de keuze tussen Vista en XP. Wij vroegen echter expliciet om Vista, zodat we de pc's goed met elkaar konden vergelijken. Op de beide Macs installeerden we Windows Vista Business via Apple Boot Camp, zodat we ook bij die desktops dezelfde benchmarks konden draaien.
Drie van de ingezonden pc's zijn miditorens (Acer Veriton M661; Fujitsu-Siemens ESPRIMO P5925 en NEC PowerMate ML470). Die worden traditioneel onder een bureau geplaatst. Twee zijn ‘small form factor'-desktops (Fujitsu-Siemens ESPRIMO E5720 en Lenovo A57), die plat op een bureau passen, met het scherm erbovenop. Dan zijn er ook nog drie echte minidesktops. De Acer Veriton 1000 en Lenovo A61e zien eruit als een thin client en zijn nauwelijks 25 à 27 cm hoog of diep. (Je kunt ze zowel rechtop als liggend gebruiken.) De Apple Mac mini is de allerkleinste en ziet eruit als een high-tech koektrommel. Deze drie supercompacte desktops kun je achter of naast een scherm plaatsen. Hun compacte vorm is een beetje gezichtsbedrog, want je moet ook nog ergens hun stevige externe voedingen kwijtraken. Op alle pc's moet je nog een scherm aansluiten. De Apple iMac is de enige desktop met een geïntegreerde 24-inch monitor.
De rest van de uitrusting vind je terug in de gedetailleerde productinformatietabellen die bij dit artikel horen.

Testmethode

We hebben ons benchmarks fors moeten aanpassen tegenover de vorige jaren. Dat is natuurlijk vooral te ‘danken' aan Windows Vista. Hoewel de nieuwe versie van de Bapco Sysmark-applicatiebenchmark Vista officieel ondersteunt, ondervinden wij er enorm veel stabiliteitsproblemen mee. In de praktijk is deze benchmark daardoor onbruikbaar geworden. We zijn overgeschakeld op een synthetische benchmark (die de prestaties van veelgebruikte hardwareonderdelen meet), namelijk Futuremark PCMark Advantage. Deze levert naast een algemene PCMark ook prestatiecijfers voor geheugen, tv en film, gaming, muziek, communicatie, productiviteit en harde schijf.
Verder voeren we ook een aantal grafische benchmarks uit (Futuremark 3D Mark voor DirectX-prestaties, SPECViewPerf voor OpenGL-prestaties en CineBench voor video- en fotobewerking), naast een aparte benchmark voor de harde schijf (Roadkil). We houden ook rekening met Microsofts eigen Windows Experience Index (WEI), die aangeeft in hoeverre een pc geschikt is om al dan niet vlot Vista te draaien.
Uit de verschillende benchmarkcijfers berekenen we een gewogen Computable Prestatie-index (CPI) op 100 punten. In de CPI telt PCMark voor 30% mee, WEI voor 25%, Roadkil voor 25%, 3DMark 01-05 voor 8%, 3DMark 06 voor 10%, SPECViewPerf voor 5% en CineBench voor 7%. (De details vind je in de tabellen die bij dit artikel horen.) Hoe hoger de CPI, hoe sneller de pc globaal genomen is. Interesseert je een specifiek prestatieniveau (bijvoorbeeld extra goede prestaties in OpenGL-applicaties of een extra snelle toegang tot de harde schijf) dan kun je de tabellen raadplegen en je eigen volgorde van het testveld opmaken.
Op basis van de CPI geven we ook een prijsprestatiecijfer op 100, waarin de ruwe prestaties voor 20%, de meegeleverde extra's (zoals software, uitrusting, bouwkwaliteit) voor 40% en de prijs voor eveneens 40% meetellen.

Energieverbruik

Voor het eerst houden we ook rekening met het energieverbruik van de geteste pc's. In de prestatietabel vind je cijfers voor maximaal verbruik en voor uitgeschakeld verbruik van de pc alleen.
Uit onze testen blijkt dat er onder Vista nauwelijks verschil bestaat tussen het verbruik in sluimerstand (gegevens in het geheugen), in slaapstand (gegevens op de harde schijf) of in volledig uitgeschakelde stand. Op zich is dit verwonderlijk: we zouden verwachten dat een pc die uitgeschakeld is, nul watt verbruikt. Dit klopt echter niet. Zoals je in de tabel kunt zien, verbruiken de uitgeschakelde (of slapende) pc's toch nog tussen de 9 (Acer Veriton 1000 en NEC PowerMate ML470) en de 28 watt (Fujitsu-Siemens ESPRIMO P5925 EPA).
Het maximale verbruik ligt tussen de 130 watt voor de Apple iMac (maar die heeft natuurlijk een ingebouwde 24-inch scherm) en 55 watt voor de Apple Mac mini. Een kleine pc verbruikt niet per definitie weinig. De minuscule Acer Veriton 1000, die niet veel groter is dan een typische thin client, verbruikt in werking toch nog bijna 90 watt (9 watt wanneer hij is uitgeschakeld). De Apple Mac mini verbruikt met 55 watt het minst in werking (12 watt wanneer hij is uitgeschakeld). Minpuntje: de externe voeding heeft toch nog een sluipverbruik van 12 watt als de Mac mini er niet is op aangesloten. Ook de externe voeding van de Lenovo A61e vertoont een sluipverbruik van 9,3 watt. Acer doet het beter met de externe voeding van de Veriton 1000: die verbruikt niets als de computer er niet is op aangesloten. Zo hoort het!