Popster met een beursnotering

Softwarebedrijf Unit 4 Agresso is een van de grootste en oudste productsoftwarebedrijven van Nederland. Maar inmiddels is het bedrijf over de hele wereld actief. Als het aan Unit 4 Agresso ligt is dat ook de weg naar nog meer groei.

Het Nederlandse softwarebedrijf Unit 4 Agresso deed afgelopen jaar zijn grootste overname ooit. Het kocht het Engelse CODA voor 209 miljoen euro. Toch was het voor bestuursvoorzitter Chris Ouwinga niet de spannendste overname van het bedrijf. Dat was acht jaar geleden toen Unit 4 het Noorse Agresso kocht. Ouwinga: "Wij waren kleiner dan Agresso toen we het kochten. Het was voor ons daarom minder makkelijk in te schatten wat er ging gebeuren." Bovendien was de overname de kans voor Unit 4 om te internationaliseren. Iets wat goed lukte. Het bedrijf heeft kantoren in negentien landen en heeft klanten in honderdtwintig landen. In totaal werken er meer dan 3500 werknemers voor het bedrijf. In Nederland zit het grootste deel, namelijk negenhonderd. Maar ook Spanje en Engeland zijn belangrijke plaatsten voor het bedrijf. Daar zitten respectievelijk zevenhonderd en zeshonderd werknemers.

Ouwinga heeft nog wensen, voornamelijk overnamewensen. Hij zegt in gesprek te zijn met kandidaten, maar wil niet zeggen welke. De ceo hoopt nog sterk te groeien in Oost-Europa, waar het bedrijf kantoren heeft in Tjechië en Hongarije. Unit 4 Agresso sprak daar vorig jaar wel met een bedrijf, maar werd het niet eens over de prijs. Het is lastig om er potentiële overnamekandidaten te vinden. "Er is veel groeipotentie in die regio, omdat er weinig bedrijven zijn. Maar daardoor staat ook weinig te koop." Ook Azië en Zuid-Amerika staan op het lijstje. "In die laatste regio hopen we te groeien via Spanje." In de Verenigde Staten en Canada zitten zo'n honderd werknemers. Ook daar hoopt Unit 4 Agresso uit te breiden. "Maar door de economische crisis zijn we nu redelijk voorzichtig daar."

Handelsdempels door aanbestedingregels

Die overheidsmarkt is iets waar Unit 4 Agresso interesse in heeft. Maar het is lastig om bij de overheid binnen te komen, zegt Ouwinga. "Bij de aanbesteding zijn vaak een aantal criteria. Zo wordt er om actieve referenties gevraagd. Die heb je niet als je je net op deze markt begeeft. Deze criteria zorgen wel voor een handelsdrempel", erkent hij. Op het lijstje met overnamekandidaten staan daarom bedrijven die actief zijn in deze markt. In Nederland kocht het bijvoorbeeld Decade, omdat dit bedrijf actief is in de overheidsmarkt. In Duitsland voegde het de klanten van Dogro en Kirp toe aan het portfolio. "In Duitsland zijn in deze markt veel groeimogelijkheden, omdat bedrijven van enkel- naar dubbelboekhouden moeten. Dat is een vrij technisch verhaal, maar het houdt in dat vijf van de zes softwarepakketten vervangen moeten worden", zegt Ouwinga.

Ook CODA werd deels gekocht om zijn positie in overheidsland. Daardoor kreeg het bedrijf er 95 tot 100 overheidsklanten bij. Toch is CODA een wat andere overnamekandidaat dan de anderen. Het Engels bedrijf heeft, in tegenstelling tot de andere overgenomen bedrijven, een productlijn die goed is doorontwikkeld en ook in de toekomst ingezet zal worden. "De programmatuur van het Duitse Kirp was bijvoorbeeld verouderd. Je wilt niet betalen voor een vernieuwde productlijn die je toch gaat vervangen." Ook hebben CODA en Unit 4 Agresso een homogene klantengroep. "Koppelverkoop van producten is daarom gemakkelijk te doen", zegt Ouwinga. Maar misschien wel de belangrijkste reden voor de koop van CODA was de cultuur van het bedrijf. Ouwinga: "Ik ken de mensen die er werken al heel lang. De culturele mix is heel goed. Als dat mis is, moet je al niet met een overname doorgaan."

Beursgang van Unit 4 Agresso

Tien jaar geleden was Unit 4 Agresso nog een Nederlands softwarebedrijfje met 125 werknemers en een omzet van 36 miljoen gulden. In 1998 ging het bedrijf, toen Unit Four geheten, naar de beurs. Ouwinga: "Ict leefde toen erg onder de bevolking. De aandacht die we voor de beursgang kregen was enorm. Ik weet nog dat ik op Schiphol door de douane liep en dat mensen tegen me zeiden: Goede cijfers. Ik voelde me net een popster."

De beursgang zorgde ervoor dat het softwarebedrijf meer liquide middelen in handen kreeg om bijvoorbeeld overnames te doen. Tot dan toe was het bedrijf 100 procent zelf gefinancierd. In 2000 zat het aandeel Unit Four op z'n top en was veertig gulden waard. Maar het bedrijf had, net als de meeste ict-bedrijven, last van het uiteenspatten van de internetbel. De waardering van het bedrijf ging omlaag en in 2003 daalde het aandeel naar 2,50 euro. "Dat is vervelend", geeft Ouwinga toe.

Toch lag hij er geen nachten wakker van. Wat hij vervelender vond, was dat er aan het personeel ook opties uitgegeven waren als bonus. "Dat leidde tot demotivatie. Sommige liepen met een chagrijnig gezicht rond. We geven daarom geen opties meer uit aan mensen die weinig kunnen doen aan de waarde van Unit 4 Agresso op de beurs."

In de verkoop

Die beursgang heeft ook andere nadelen. Het bedrijf staat continu in de verkoop. "We staan er niet voor open, maar dat voorkomt niet dat je wordt gebeld met de mededeling dat een bedrijf interesse in je heeft." De onderneming houdt rekening met vijandige overnamepogingen. Zo is er een draaiboek waarin staat wat op dat moment gedaan moet worden. Daarnaast heeft de dienstverlener een stichting continuïteit die een blokkerende minderheid heeft. Deze stichting kan een bepaalde periode de overname tegenhouden. Ouwinga: "Maar ik schat de kans dat we worden overgenomen heel klein."

Vooralsnog wordt ingezet op een groei van het bedrijf. In 2009 wil het bedrijf een omzet halen van vijfhonderd miljoen euro. Nu is de omzet nog vierhonderd miljoen. "Dat betekent dat er nog honderd miljoen bij moet. We zetten in op een organische groei van 7 tot 10 procent. We hebben nog anderhalf jaar om te groeien. Dat betekent dat we nog twintig miljoen euro aan omzet moeten verkrijgen door acquisities. Ik denk dat dat wel gaat lukken."