Competente organisaties ontstaan niet vanzelf. Meestal begint het met pionieren, wat ik zelf heel inspirerend vind. De mensen sjouwen zelf met tafels en computers. Soms zou je willen dat het altijd zo blijft.
Een groep mensen die elkaar nog niet zo goed kent gaat een nieuwe uitdaging aan, bijvoorbeeld om een nieuw systeem te ontwikkelen. Vaak zitten ze op een nieuwe locatie. Het ruikt nieuw. Er hangt dan een sfeer waarin van alles mogelijk is. Geen idee is te gek om te bespreken. De mensen sjouwen zelf met tafels en computers. Onvolmaaktheden in de omgeving worden welwillend geaccepteerd. Soms zou je willen dat het altijd zo blijft.
Biertje?
In de loop van de tijd worden meer en meer zaken steeds beter geregeld. Van alles komt op zijn pootjes terecht. Keuzes worden gemaakt. Beslissingen worden genomen. Regeltjes worden geformuleerd en zaken worden tot in de puntjes afgehecht. Maar er zijn ook meer en meer situaties waarin mensen over kleine details zitten te neuzelen. Men gaat elkaar in de weg zitten en de ego's beginnen te botsen. Koninkrijkjes ontstaan, of in ieder geval graafschappen en hertogdommen. Het schuurt, knelt en wrijft. Dingen die eerst vanzelf gingen, zijn nu in processen gevangen, maar werken eigenlijk minder goed dan voorheen.
Het zijn zware tijden, maar als het een beetje meezit, schijnt achter die wolken de zon en gaan dingen na een tijdje ploeteren goed op een schaal die niet eerder werd vertoond.
Niet alleen in de ict maken organisaties de ontwikkeling mee van frisse nieuwigheid, via chaos, vallen en opstaan naar beheerste kwaliteit. Ook in mijn studententijd gebeurde dat.
In de kroeg van mijn studentenvereniging tapte ik jaren geleden aan het einde van een rustige zondagmiddag een biertje voor een paar ouderejaars. "Kijk", wees een van hen tevreden, "dat noem ik nu eens een goed biertje". "Tja", zei ik, "dat krijg je als je dit een heel jaar hebt gedaan". "Niet te geloven", zei de ander, "Krijg je hier eindelijk eens een keer een fatsoenlijk biertje getapt, gaan ze zich er voor verontschuldigen."