Werk aan de winkel voor Getronics

Chief executive officer Erik van der Meijden moet Getronics in 2010 weer winstgevend zien te krijgen. Vooral aan de werkplekdienstverlening moet worden getrokken. Focus is het toverwoord van Van der Meijden. “Je kunt je energie maar één keer kwijt.”

KPN sprak twee jaar geleden de ambitie uit om in 2010 de grootste ict-dienstverlener van Benelux te zijn. Het telecomconcern merkt dat it en telecom dichter naar elkaar toe groeien en dat klanten vragen om gebundelde diensten. Erik van der Meijden (ex-topman bij HP) werd juni vorig jaar binnengehaald om een ict-servicestak op te zetten. Uiteindelijk koos KPN ervoor dit plan versneld te realiseren via een overname van Getronics eind 2007. 

Was die overname van Getronics een voorwaarde voor jouw aantreden?
Nee, al vond ik wel dat KPN een grote automatiseerder nodig had. Een mogelijke Getronics-acquisitie is bij mijn aantreden wel ter sprake gekomen. Dit is niet als voldongen feit neergelegd, omdat KPN er een jaar eerder nog van een overname had afgezien. Vervolgens heb ik samen met Eelco Blok, die in de raad van bestuur verantwoordelijk is voor de zakelijke markt, onderzocht of we zo’n acquisitie toch weer op de rails konden zetten. Dat is uiteindelijk gelukt.

Wat gaf bij de raad van bestuur de doorslag om Getronics alsnog in te lijven?
Het besef dat KPN iets moest doen om de ambitie die het voor 2010 heeft uitgesproken, te realiseren. Ook had het bestuur na het boekenonderzoek bij Getronics het idee beter te weten wat voor vlees het in de kuip had. De risico’s waren te overzien. Bovendien stond er een team klaar dat het bedrijf kon leiden na de acquisitie. Onder leiding van dit team is na de overname op 22 oktober 2007 in honderd dagen een strategie uitgestippeld om Getronics renderend te maken.

Wat houdt die strategie in?
Het realiseren van kostenbesparingen en het bepalen van de kernactiviteiten. Qua kostenreductie levert het samengaan van Getronics met een aantal onderdelen van KPN een jaarlijkse besparing op van ruim 50 miljoen euro vanaf 2009. Denk aan stafreductie, inkoopkortingen en het verkleinen van het vastgoed. Wij willen van 61 panden terug naar vijf regiokantoren met ondersteunende vestigingen voor logistieke dienstverlening en dataservices. Wij verlaten ook de Rembrandttoren in Amsterdam, wat ons twee miljoen euro huur per jaar bespaart.

De activiteiten van Getronics steunen op twee pijlers: internationaal als werkplekdienstverlener en in de Benelux als leverancier van gestandaardiseerde infrastructuurdiensten. Deze keuze past heel goed in de convergentie van it en telecom: rekencentra- en telecomnetwerken groeien naar elkaar toe. Klanten vragen om ‘managed services’ voor beide omgevingen. Op infrastructuurvlak hebben wij een aantal groeigebieden vastgesteld waarin we marktleider zijn of snel naar de top kunnen groeien: werkplekbeheer, datacenter- en hostingdiensten, en professional services en consulting. Deze laatste kern – zeg maar het oude PinkElephant – wordt als het sublabel Getronics Consulting in de markt gezet.
 

En dus geen applicatiediensten?
Inderdaad, daarom verkopen we BAS, de tak voor maatwerkapplicaties. Die past niet in de strategie van gestandaardiseerde ict-dienstverlening. Deze tak bestaat uit op maat gemaakte toepassingen voor individuele grote klanten en oplossingen voor lokale overheden en zorginstellingen. Het is een activiteit waarin wij niet verwachten marktleider te worden. Het past beter bij een bedrijf dat specialist is in het ontwikkelen en beheren van specifieke bedrijfstoepassingen. Dat soort grote applicatiedienstverleners gebruiken veel meer de India-route. Getronics zit op 2,5 procent offshore-activiteiten, terwijl het gemiddelde op zo’n 25 procent ligt.

Toch zie je op de applicatiemarkt ook een standaardisatieslag. Grote instellingen als overheden en banken proberen zoveel mogelijk standaardpakketten in te passen in hun processen. Vanuit dit oogpunt had BAS behouden kunnen blijven.
Het pakket werkt dan wel standaard maar je moet het wel implementeren en dus verstand hebben van bedrijfsprocessen. Daar hebben we nadrukkelijk niet voor gekozen. Wel zullen we een aantal standaard applicatiediensten in huis houden, zoals het hosten van een gestandaardiseerde SAP-omgeving, en  ‘software as a service’: het aanbieden van software in een onlinevariant voor veel gebruikers tegelijk. Dat is anders dan het ontwikkelen van een maatwerkapplicatie voor één klant. Denk aan software voor backups en boekhouden, Microsoft Sharepoint voor het delen van documenten, en een Siebel-tool voor ‘customer relationship management’.

De buitenwacht ziet de verkoop van BAS (Business Applications Services) als een handig middel voor KPN om de acquisitie van Getronics terug te verdienen.
Geen sprake van. Kijk je naar de kasstroom en het aantal acquisities van KPN dan bestaat er geen noodzaak om dat geld op korte termijn terug te hebben. De verkoop heeft puur te maken met strategische overwegingen. Bij de aankoop van Getronics stond verkoop van bedrijfsonderdelen niet al bij voorbaat vast.
BAS is een goedlopend onderdeel met een hoge waardering van klanten. Alleen, we kunnen onze energie maar één keer spenderen. Als je die uitsmeert over teveel gebieden, ontstaat er geen focus en word je middelmatig in alles wat je doet.

Getronics (omzet 2007: 2,48 miljard euro) heeft een aantal moeizame jaren achter de rug. Het bedrijf sleepte lange tijd de erfenis van de Wang/Olsy-overname uit 1999 met zich mee, met als dieptepunt het boekhoudschandaal in Italië. Van de wel geslaagde overname van PinkRoccade in 2005 staat nu een groot deel in de etalage. Gaat het u wel lukken om het bedrijf weer op de rails te zetten? 
De werkplekdiensten zijn niet winstgevend, maar de andere activiteiten renderen wel. Bovendien komen er omzet- en kostenvoordelen bij met de integratie van de KPN-onderdelen. Dit jaar verbouwen we de tent. Op 1 januari 2009 moet het nieuwe Getronics er staan en eind 2010 maken we weer winst. Met de raad van bestuur van KPN heb ik voor Getronics een Ebita-doelstelling afgesproken van 125 miljoen euro in 2010.
In internationaal verband neemt de werkplekdienstverlening de helft van onze activiteiten in beslag. In Nederland ligt dit percentage op 30 procent. We hebben een plan gemaakt om de kosten van de werkplekdienstverlening te verlagen. Onderdelen ervan zijn het in elkaar schuiven van de internationale en Nederlandse organisaties, en het gebruik van uniforme,  moderne technologiestandaarden. Dat moet een efficiëntere dienstverlening opleveren, op een grotere schaal en tegen lagere kosten. Daarvoor is de ‘Future Ready Workspace 2.0’gelanceerd: ons concept van een gestandaardiseerde, geïndustrialiseerde werkplekbeheerdienstverlening. Dit concept leveren we ook aan ‘moederconcern’ KPN.

Die aanpak geldt wereldwijd?
Ja, we hebben ons internationaal leveringsmodel aangescherpt. Getronics beschikt over drie supportcentra in Mexico, Budapest en Kuala Lumpur. Zij vormen de eerste entree voor een klant. Als zijn probleem daar niet kan worden opgelost, sluit zo’n helpdesk het door naar een lokale serviceorganisatie. Omdat we dit model wereldwijd gestandaardiseerd hebben, hoeven we niet in elk land met een kantoor aanwezig te zijn. In dat soort landen sluiten we samenwerkingsverbanden met lokaal sterke it-partners. Via hen bedienen we klanten die in die landen om ondersteuning vragen. Een voorbeeld: wij hebben ons kantoor in Australië, 500 man groot, verkocht aan UXC, dat 3000 medewerkers telt. Via dit bedrijf hebben we een betere toegang tot de Australische markt en UXC sluit aan op ons Future Ready Workspace-concept.

Wat is de rol van jullie nieuwe servicecentrum in Beek?
Dat is het lokale ondersteuningspunt voor het Nederlands taalgebied. Aangezien de Benelux goed is voor 50 procent van de omzet van Getronics, is zo’n aparte organisatie nodig. 

Wat doet Getronics en wat blijft KPN doen op de ict-markt?
Getronics wordt na de integratie van de KPN-takken het onderdeel dat zich op de  grootzakelijke markt richt. Bij KPN bedient het onderdeel Infrastructuur Services het midden- en kleinbedrijf. Voor dit segment heeft KPN in de afgelopen jaren al een aantal overnames gedaan, zoals Siemens Enterprise Networks, Newtel Essence en CSS Telecom.
Klanten krijgen één loket voor hun it- en telecomdiensten. Ik ken geen ander bedrijf dat in Nederland zo’n geïntegreerd ict-portfolio aanbiedt: beheerdiensten, uitbesteding en telecom.

Welke divisies van KPN komen over naar Getronics?
Het betreft drie onderdelen: KPN ICT Services, KPN Corporate Solutions en Sales Corporate Market. Het eerste onderdeel levert datacenter- en hostingdiensten, vergelijkbaar met die van Getronics, online software, en bedrijfscommunicatieoplossingen, zoals PABX en IPBX, een managed ip-omgeving en narrowcasting. Het tweede onderdeel beschikt over een  outsourcings-telecomportfolio en het derde onderdeel is het verkoopapparaat voor de grootzakelijke markt. Er werken hier in totaal 3500 mensen. Met de verkoop van BAS gaan ook 3500 man naar een nieuwe eigenaar. Dus dat heft zich tegen elkaar op. De integratie moet zijn beslag eind 2008 vinden. Daarbij zullen we ook kijken naar het concentreren van activiteiten, onder meer in de datacentra.

KPN heeft eerder E-Zorg en Gemnet overgenomen: communicatienetwerken voor respectievelijk de zorg en de gemeentemarkt. Neemt Getronics deze partijen ook over?
Na de verkoop van de BAS-divisies die zich met overheid en zorg bezighouden, zijn we in deze markten geen applicatieve dienstverlener mee, maar enkel een infrastructuurleverancier met gestandaardiseerde diensten en netwerkcomponenten. We zijn in overleg met KPN waar E-Zorg en Gemnet het beste opgehangen kunnen worden: bij Getronics of KPN Infrastructuur Services.  

Begrijpt iedereen de koerswijziging?
Het strategie- en implementatieplan is gepresenteerd aan 450 topmanagers van Getronics. Via stemkastjes zijn anonieme stemmingen gehouden en daaruit bleek dat 98 procent de gekozen koers duidelijk vond. Er heerst een groot vertrouwen in de toekomst van het bedrijf onder de vleugels van KPN, met een andere topmanagement en de duidelijker keuzes die zijn gemaakt.

Dat vinden de managers. Maar niet iedereen vindt het afstoten van BAS een goede zaak. Sommige medewerkers betreuren het dat Getronics weer een ict-installatiebedrijf wordt.
Dat is niet waar. Onze monteursorganisatie is slechts een onderdeel van het totaal. Een bewering die ook niet klopt, is dat er bijna niets overblijft van het oude PinkRoccade. Getronics doet, zoals ik al eerder zei, veel meer dan alleen installatiewerk. We bieden een breed aanbod van infrastructuurdiensten. Dat heb ik het personeel ook uitgelegd tijdens mijn presentaties op de regiokantoren. Wat wel waar is, is dat we in Nederland onze naam gaan rebranden: Getronics PinkRoccade wordt Getronics.

Toch is het logisch dat het personeel zich zorgen maakt. Behalve de verkoop van het bedrijf en het afstoten van een renderend onderdeel is het onrustig rond de nieuwe cao-onderhandelingen.
Voor ons niet, hoor! Afgelopen december zijn we om de tafel gaan zitten met de vakorganisaties voor het cao-overleg. Alleen, zij zijn er niet aan begonnen. De bonden liepen weg omdat er verschil van inzicht was over gemaakte pensioenafspraken met de vorige directie. Inmiddels is er helderheid bereikt en kunnen we  starten met de onderhandelingen. Maar dit bedrijf verkeert in de financiële problemen. Ik hoop dat de bonden daar begrip voor hebben. We zijn hard bezig om alles weer op de rails te krijgen. Dat betekent dat we de vinger aan de pols moeten houden over het onderhandelingsresultaat.

Hoe staat het met het personeelsverloop in deze turbulente tijden? 
In 2007 lag dat op 14,5 procent; in 2006 op circa 12 procent. Uiteindelijk wil ik terug naar een verloop van rond de 10 procent. Vorig jaar hebben we 1700 nieuwe medewerkers aangenomen. Ik heb er vertrouwen in dat we in staat blijven om voldoende mensen binnen te halen om de groei te realiseren die we voor ogen hebben. We zullen ons wel extra moeten inspannen om consultants te werven. Daar is de vraag groter dan het aanbod.