Het Landelijk Meldpunt Kinderporno heeft vorig jaar zevenhonderd meldingen binnengekregen over kinderporno-sites die vanuit Nederland worden gehost. Dat is een sterke stijging ten opzichte van het aantal meldingen in 2006. Hostingbedrijven willen dat de minister van Justitie duidelijke regels opstelt.
Het aantal klachten over Nederlandse hostingbedrijven die kinderporno verspreiden is in 2007 explosief gestegen. In dat jaar kwamen bij het Meldpunt Kinderporno zevenhonderd klachten binnen over betrokkenheid van Nederlandse providers bij de verspreiding van kinderporno. Dat is zeven keer meer dan het aantal meldingen in 2006. Dat staat in het jaarverslag van het Melpunt Kinderporno dat vandaag verschijnt.
Volgens het meldpunt is de grote stijging van de meldingen over betrokkenheid van Nederlandse sites bij kinderporno vooral te wijten aan de populariteit van Nederlandse hostingbedrijven. De makers van het strafbare materiaal komen vaak uit het buitenland, maar kiezen Nederland als verspreidingspunt vanwege de goede infrastructuur en goede hosting-faciliteiten.
Actualiteitenrubriek Nova onderzocht aan de hand van een zwarte lijst met kinderporno-websites van de Finse overheid welke Nederlandse bedrijven betrokken zijn bij de verspreiding van kinderporno op het web. Die zoektocht leidde naar provider Leaseweb in Haarlem, dat met elfduizend servers ongeveer honderdduizenden websites verspreidt. De klanten komen voor het 70 procent uit het buitenland.
Europese regels
Con Zwinkels, directeur van LeaseWeb, pleit voor meer Europese regels: "Zoals de Raad van Europa eerder heeft aangegeven in richtlijnen, zou het blokkeren van ongewenste websites een Europese aangelegenheid moeten worden, omdat internet een grensoverschrijdend medium is. Hierbij moet een goede afweging gemaakt worden tussen ongewenste websites aan de ene kant en vrijheid van meningsuiting en het streven naar een open internet aan de andere kant. Uiteraard heeft kindermisbruik niets met vrijheid van meningsuiting te maken en zou het adequaat gefilterd moeten worden. Er zijn echter genoeg gebieden te bedenken waarbij de filtering niet zo overduidelijk, dan wel hoogst onwenselijk is."
Volgens Zwinkels moet Justitie-minister Hirsch Ballin met een duidelijker cybercrime-beleid komen. "Duidelijke en werkbare internetrichtlijnen, het liefst Europees ingestoken, zouden kunnen voorkomen dat internetbedrijven onterecht in het verdachtenbankje belanden", zegt hij in reactie op de gestegen cijfers bij het Meldpunt Kinderporno en de uitzending van Nova.
Zwinkels: "Ieder weldenkend mens vindt kindermisbruik hoogst verwerpelijk. Het is een criminele activiteit die met alle mogelijke inspanningen bestreden moet worden, ook op het internet. Hoe onwenselijk het ook is, het kan echter niet zo zijn dat een hostingbedrijf op de stoel gaat zitten van Justitie of van de politie, en moet bepalen waar de grens ligt van wat legaal is en wat niet. Die scheidslijn bepalen wij niet als hostingbedrijf, die wordt bepaald door de Nederlandse wetgever en indirect door de Nederlandse samenleving. Onduidelijkheid in het huidige justitiële beleid heeft er toe geleid dat de publieke opinie, met de media als spreekbuis, dit wel van een bedrijf als LeaseWeb verwacht."
Kritiek op internetfilter
Er bestaat ook in Nederland een zwarte lijst met namen van websites die kinderporno verspreiden. Provider UPC werkt met een waarschuwingsmelding als een van die sites wordt bezocht. De internetgebruiker wordt aangesproken op zijn strafbare gedrag. Zwinkels heeft kritiek: "Zo’n lijst is bij publicatie feitelijk al achterhaald, aangezien het internet constant aan verandering onderhevig is. Een website die op het moment van beoordeling (door Justitie) illegaal is, kan een minuut later al legaal zijn doordat de inhoud is aangepast en vice versa."
"Het kan zo voorkomen dat het Korps Landelijke Politie Diensten (KLPD) op basis van de Nederlandse wetgeving, websites uit diezelfde zwarte lijst een dag later alweer zou moeten schrappen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat het overgrote deel van de in Nederland de zwarte lijst nog niet gebruikt. Overigens wordt in Finland een zwarte lijst gehanteerd waarin voor 80% websites zijn opgenomen die weliswaar erg onsmakelijk zijn, maar zowel in Finland als in Nederland niet worden aangemerkt als kindermisbruik. Hiermee is dit Finse filter dus strijdig met hetgeen de Raad van Europa in haar richtlijn heeft willen vastleggen", aldus Zwinkels.
Maatregelen
LeaseWeb werkt momenteel aan een Notice-and-Take-Down (NTD) procedure. Zo moeten hostingproviders, overheidsinstellingen en andere belanghebbenden (onder andere organisaties ter bescherming van auteursrechten of het voorkomen van discriminatie) duidelijke werkprocedures kunnen aanhouden in het geval van vermeende criminaliteit. De werkgroep is opgezet door het NICC (Nationale Infrastructuur Cyber Crime), onderdeel van het ministerie van Binnenlandse Zaken.
Daarnaast zegt het bedrijf twee tot drie keer per week meldingen van vermeend kindermisbruik op websites binnen zijn hostingnetwerk te controleren. Als overduidelijk vaststaat dat het om kindermisbruik gaat, wordt de betreffende website direct uit de lucht gehaald en de politie geïnformeerd. Gaat het om een onduidelijk geval, dan wordt aan een gespecialiseerde afdeling van het KLPD gevraagd een beoordeling te maken of iets daadwerkelijk strafbaar is. Is dit het geval, dan gaan ook die sites op zwart.
Debat
Minister Hirsch Ballin zegt dat hij een speciale commissie heeft ingesteld om te onderzoeken hoe het kinderpornofilter werkt dat de provider UPC sinds een jaar toepast. Volgens de minister zijn inmiddels veertigduizend internetgebruikers op het filter gestuit. Volgens Nova komt er nog steeds zware kinderporno door het filter heen. De Socialistische Partij heeft naar aanleiding van de bevindingen van het Meldpunt Kinderporno een debat aangevraagd.