De ict-consultant heeft meestal veel kennis over het bedrijf waarvoor hij of zij werkt. Dat is handig voor het uitoefenen van het vak, maar als er een concurrentiebeding getekend is, kunnen er problemen ontstaan. Dan is het handig om te weten wat de mogelijkheden zijn.
Het leek zo mooi, maar nu zijn er problemen. Dat blijkt uit het verhaal van ‘Vix’, die op rechtenforum.nl vertelt over het concurrentiebeding dat hij ondertekende. "Momenteel ben ik in het bezit van een halfjaarcontract (mijn eerste) bij een middelgrote ict-dienstverlener te Amsterdam", aldus Vix. "Ik vervul hier de functie van IT Consultant, waarbij ik voornamelijk op locatie bij klanten zit voor advies, het uitwerken van plannen en technisch uitvoeren van it-projecten."
Uit Vix’ posting blijkt dat het bedrijf waarbij hij werkt in financiële problemen verkeert. Zijn halfjaarcontract dat binnenkort afloopt, wil hij niet verlengen. Dat is op zich geen probleem, maar het betekent wel dat hij daarna nog twee jaar met een concurrentiebeding zit opgescheept. ‘Als ik ontslag neem, moet ik gedurende twee jaar een ander vak uitoefenen’, aldus de 25-jarige Vix, die vreest dat zoiets desastreus zou zijn voor zijn carrière.
Het concurrentiebeding dat de ict-consultant moet ondertekenen, verbiedt hem of haar gedurende een bepaalde tijd na afronding van het project concurrerend werk te doen binnen een bepaalde afstand van het bedrijf. De afspraken moeten voorkomen dat de kennis die de consultant heeft opgedaan later gebruikt wordt in situaties die ongunstig zijn voor de ex-opdrachtgever. Doet de consultant dat toch, dan kan er een boete worden opgelegd.
Hoewel de afspraken op zich redelijk lijken, doe je er als ict-consultant goed aan je eens achter de oren te krabben voordat je een concurrentiebeding tekent. Soms loopt het goed af, maar als je je krabbel eenmaal gezet hebt, kan je werk- of opdrachtgever je aan je belofte houden. In het geval van een nieuwe baan heb je dan een probleem.
Rondbazuinen
Ook politici vinden dat het concurrentiebeding vervelende situaties kan veroorzaken. Bovendien zijn ze al een tijd niet aangepast. Het concurrentiebeding werd in 1907 opgesteld om te voorkomen dat werklieden en dienstbodes zouden rondbazuinen hoe hun patronen zich misdroegen.
Om de regels beter bij de huidige tijd te laten passen én om schrijnende situaties voor werknemers te voorkomen, stelde het kabinet twee jaar geleden voor de wetgeving aan te passen. Werkgevers zouden hun personeelslid een vergoeding moeten betalen om hem aan het concurrentiebeding te houden. Bovendien zou het beding nog maar één jaar mogen duren. De Eerste Kamer keurde het voorstel af. Vooral CDA, VVD SGP en de ChristenUnie hadden grote bezwaren tegen een aantal onderdelen van het wetsvoorstel. Vooral de hoogte van ‘de billijke vergoeding’ veroorzaakte discussie.
Ondanks de afwijzing van het wetsvoorstel heeft ook Agnes Jongerius grote bezwaren tegen het wetsvoorstel. "Teken die flauwekul niet", zei ze enkele maanden geleden in haar nieuwjaarstoespraak. "Of bedenk je tenminste drie keer voor je je handtekening onder een concurrentiebeding zet."
Toch is het niet moeilijk te bedenken waarom je die handtekening toch zet. Je wilt de betreffende baan immers niet mislopen. Alleen ict-consultants die zeldzame kennis hebben, kunnen het contract ongetekend van zich af schuiven.
Problemen
Ook op internet wordt druk gepraat over de problemen van consultants die onder het concurrentiebeding uit willen. Behalve consultant Vix, schreef ook ‘Johnm’ op het forum van de website credible.nl over zijn sollicitatie bij een Eindhovens consultancy-bedrijf. Hij kon er opgeleid worden tot it-consultant, maar moest wel een concurrentiebeding tekenen. In eerste instantie is de sollicitant positief, omdat hij verwacht dat het beding ‘wettelijk gezien niet hard te maken is’. Een dag later lijkt hij zich bedacht te hebben en besluit hij nog even na te denken over het al dan niet aannemen van de baan.
Werknemers die net als Johnm en Vix in zo’n lastige situatie zitten, zouden om te beginnen met hun werkgever om de tafel kunnen gaan zitten. Misschien is die wel niet van plan vast te houden aan het beding. Toch zit het er dik in dat de werkgever dat wel doet. "Ict-consultants zijn zeldzaam", weet Steven Ras, directeur van juridisch adviesbureau ICTRecht. "Daarom willen bedrijven zulke werknemers bij zich houden. Bovendien willen ze nu eenmaal voorkomen dat ze bij de concurrent aan het werk gaan."
De ict-consultant die zich daar niet bij wil neerleggen, kan kijken of de werkgever of opdrachtgever bereid is de afspraken aan te passen. Misschien kan de duur van het concurrentiebeding verkort worden. Als dat allemaal niet lukt, kunnen werknemers zich wenden tot de rechter.
Dat heeft alleen zin als de werkgever onredelijke eisen in zijn beding heeft opgenomen. "De eisen van een werkgever mogen niet zo ver gaan, dat een werknemer nergens meer aan de slag kan", aldus Ras. "De termijn die wordt afgesproken, moet redelijk zijn ten opzichte van de periode dat de ict-consultant voor het bedrijf gewerkt heeft." Een contract van een half jaar met een concurrentiebeding dat twee jaar geldig is, mag volgens de ict-jurist niet.
De situatie die Vix op het rechtenforum omschrijft, is dus een goede reden om bij een rechtbank aan te kloppen. De rechter kan beslissen dat het contract alsnog moet worden geschorst of aangepast. Ook kan de hij vinden dat de werknemer recht heeft op een vergoeding.
Functiewijziging
Een andere situatie die bij veel werknemers, en dus ook bij de ict-consultant, verwarring veroorzaakt, is wanneer de functie van het betreffende personeelslid verandert. Als die wijziging bij het tekenen van het contract niet te voorzien was, moet de werkgever een nieuw concurrentiebeding opstellen. Doet hij dat niet, dan kan hij bij uitdiensttreding van zijn werknemer geen beroep meer doen op het concurrentiebeding. Het is dan echter wel van groot belang dat er sprake is van een drastische functiewijziging, want anders is het beding nog gewoon geldig.
Werknemers die te maken krijgen met een functiewijziging en een baas die een nieuw concurrentiebeding willen opstellen, moeten goed nadenken of ze hun handtekening moeten zetten. Waarschijnlijk is het tweede beding een stuk beperkender dan het eerste.
Al met al staat de ict-consultant die met een concurrentiebeding te maken krijgt, lang niet altijd machteloos. "Maar hij blijft wel zelf verantwoordelijk voor het al dan niet tekenen van het contract", concludeert jurist Ras. Bovendien is het aanspannen van een rechtzaak een tijdrovende klus. De enige optie is dus: opletten. Het lijkt simpel, maar even goed nadenken alvorens het concurrentiebeding te ondertekenen blijft de beste methode.
| Concurrentiebeding aanvechten? Hier let de rechter op:
Je kunt je verbeteren. Bijvoorbeeld een hogere functie krijgen en/of meer gaan verdienen. Je bent maar kort bij de oude werkgever in dienst geweest en/of er was sprake van een tijdelijk dienstverband.
Je werkgever heeft jou zelf ontslagen.
De beperkingen in je concurrentiebeding zijn ‘onredelijk belastend’. Dat kan bijvoorbeeld gelden voor extreem lange periodes waarbinnen je niet voor een concurrerend bedrijf mag werken. Of een te ruime omschrijving van de werkzaamheden, of een te weidse geografische beperking.
Je hebt zo’n goede relatie met bepaalde klanten, of bent zo waardevol voor hen, dat deze klanten je op eigen initiatief volgen of overstappen naar jouw nieuwe werkgever of bedrijf.
Bron: Het Juridisch Loket |
Ik heb een half jaar contract getekent, met een concurentiebeding van drie jaren. Nu kan ik mij verbeteren. Ik heb wel vier aanbiedingen gehad waar ik me kan verbeteren en minder hoef te werken. Mijn leeftijd is nu 53 jaar, maar kan nu geen kant uit. Hoe kan ik hier onderuit komen?
Henk
In november 2008 ben ik begonnen bij een nieuwe werkgever ( halfjaarcontract). In dit contract zit een concurrentiebeding voor een jaar en een straal van 50 km binnen de keukenbranche. Ik heb hier op de administratie gezeten en heb weinig te maken gehad met ‘echte’ vertrouwelijke gegevens. In april 2009 is mijn contract niet verlengd en ik ben nu dus sinds mei 2009 in de WW. Ik vroeg mij wat zwaarder weegt, het concurrentiebeding of een baan weigeren vanwege dit beding en langer in de WW blijven? Ik vroeg mij ook af of een beding van ??n jaar wel in de juiste context geplaatst is t.o.v. het halfjaarcontract?