Vrijdag 21 maart overleed Eckart Wintzen (1939) geheel onverwacht aan een hartstilstand in zijn huis in Frankrijk. Wintzen, oprichter van BSO, werd 68 jaar oud. Hij geldt als een van de belangrijkste Nederlanders ict-ondernemers en denkers.
Eckart Wintzen, de ‘zakenman met het uiterlijk van een hippie’, is een van de meest markante figuren die de Nederlandse automatiseringswereld heeft voortgebracht. Dit schreef Computable in 1999 in een oproep aan de lezers om de ict-persoonlijkheid van het millennium te kiezen. Zijn grootste bijdrage aan de ict-geschiedenis van Nederland, concludeerde de redactie, is dat deze onconventionele denker zich van meet af aan bekommerde om het effect van technologie op de menselijke cultuur en het menselijk handelen.
BSO
Na een niet afgeronde studie wis- en natuurkunde werkte Eckart Wintzen tien jaar bij verschillende bedrijven in de automatisering. In 1973 startte hij de Nederlandse dochter van General Telephone and Electronics op. In 1976 kocht hij dit bedrijf, GTE/IS Nederland, samen met zijn compaan B. Schutte los van het Amerikaanse moederbedrijf. Het tweetal doopte het bedrijf om in BSO (Buro voor SysteemOntwikkeling). "Met onze slogan ‘BSO rent zich rot‘ willen wij benadrukken dat wij een relatief klein Nederlandse bedrijf zijn, dat alleen door gewoon te blijven en zeer hard te lopen een vitaal stuk van de Nederlandse markt kan veroveren", liet Wintzen weten.
Cellenstructuur
Hij wordt daarna beroemd om het invoeren van een cellenstructuur binnen BSO, dat in 1996 samen met Philips C&P verder gaat als Philips-dochter Origin. Al snel bestempelde men hem tot uitvinder van dit organisatieconcept, waarbij gewerkt wordt in kleine groepen met een eigen verantwoordelijkheid. Cor Stutterheim van LogicaCMG wees in zijn afscheidsinterview eind vorig jaar in Computable erop dat dit eigenlijk geen terechte claim is. Zijn bedrijf deed dit al in de jaren 1960.
Softe benadering
Desalniettemin is het Wintzens grote verdienste is dat hij dit model in een commerciële omgeving introduceerde waar uiteindelijke aandeelhouders en klanten tevreden moesten worden gehouden. Het was een softe benadering om mensen commercieel te stimuleren eigen verantwoordelijkheid te dragen, binnen een wereld die beperkt blijft tot de grenzen van de cel. Dat niet iedereen dit een goede manier vindt om bedrijfsprocessen in te richten, bleek bij zijn vertrek: de cellenstructuur werd ogenblikkelijk aan de dijk gezet.
Menselijke technologie
Het geld dat Wintzen overhield aan de verkoop van zijn bedrijf pompte hij via zijn investeringsverhikel Ex’tent in projecten waarmee technologie een menselijker gezicht kan krijgen. Ook stak hij geld in het blad Wired en in Expression, Center for New Media. Deze school, gehuisvest in Emeryville, San Francisco, leidt studenten op die een carrière in de muziek- of animatiewereld ambiëren. Wintzen geloofde verder heilig in het concept van de beeldtelefoon, maar dit idee werd voorbijgestreefd door mobiele telefoon, videoconferencing en webcam.
Groene ict
Tegenwoordig heeft de ict-sector de mond vol van groene ict. Wintzen was allang bezig met milieu en duurzaamheid. Zijn BSO had als eerste Europese bedrijf een milieuparagraaf in het jaarverslag. De laatste jaren was Wintzen een veelgevraagd spreker, vooral na de publicatie van zijn boek Eckart’s Notes. Hierin vertelt Wintzen vol humor en zelfspot over de succesformule, waarmee hij zijn BSO liet groeien van een klein bedrijf tot multinational.
Hij was mijn held in ICT. Eind jaren tachtig begon ik in de automatisering, en niet aan een studie Frans. Hij zei dat ik ook verder moest denken dan analyse, technologie. Nadenken over oplossingen en hun effect in de samenleving hoorde daar bij. Misschien nog belangrijker dan het Cellen-concept. “Soft?”, no way. “Stimulerend?”, zeker. Bedankt Eckart!
Ik heb hem zelf niet gekend, maar wens als eerste zijn familie en naaste vrienden veel sterkte.
Dat iemand in ons kikkerlandje al zo vroeg een goed idee had over automatisering vind ik zeer sterk. Ik denk dat een grote hoeveelheid mensen door hem enthousiast zijn gemaakt.
Vr.groet en nogmaals sterkte Bart Goldhoorn.
Allereerst mijn oprechte deelneming voor familie en vrienden met dit veel te vroege overlijden. Voor Eckart Wintzen heb ik altijd veel bewondering gehad. Ik heb hem dan ook steeds via de media gevolgd.
Heel veel sterkte en vriendelijke groet, Henk Kok
Hoe kun je de lucht bezitten? De toespraak die mij als kind al tranen in de ogen deed krijgen, en die ik dankzij hem op papier heb. Een wijze toespraak, dus moet iemand die dit laat verspreiden, ook wijs zijn. Ik wens iedereen en vooral familie en vrienden, veel sterkte bij het verwerken van het verlies van deze bijzondere en wijze man.