‘SOA is meer dan service’

De afgelopen tijd is er op het weblog van het Topic SOA nogal een discussie tussen de experts ontstaan over de definitie van service oriented architecture (soa). De s staat voor service, maar als we de kenners mogen geloven komt er bij soa wel meer kijken dan alleen maar dienstverlening.

Marc Fleischeuers, architect en adviseur bij Valori, startte onlangs op het SOA-weblog van Computable de discussie wat nu eigenlijk wel en wat niet onder soa valt en wat de gevolgen van de definitie zijn. "Het eerste gevolg is dat it vrijwel onbelangrijk is en een ander gevolg is dat de gewone, ouderwetse dienstverlening weer wel belangrijk is. Tegelijkertijd is de sterke relatie met dienstverlening één van de lastige aspecten van soa. In Nederland is namelijk vrijwel iedereen bezig met dienstverlening, in enige vorm, en wil dan ook zijn of haar variatie van dienstverlening terugzien in het concept van soa. Bovendien, als dienstverlening een dergelijk breed concept is, en een belangrijk deel van soa is dienstverlening, dan wordt soa vanzelf ‘all things to all people, all the time'. En dit kan dan wel een beschrijving zijn van de feitelijke situatie, wenselijk is die volgens mij niet."

Edwin van Asch
Solution architect
Systemation

"Fleischeuers stelt dat bedrijven die aan soa willen beginnen, de inrichting van hun dienstverlening dienen aan te pakken. Ik zou eerder andersom redeneren, bedrijven die hun dienstverlening willen verbeteren (doel) kunnen soa (middel) gebruiken om hun (it-) architectuur beter hierop te laten aansluiten, maar daarmee ben je er nog niet. Een soa op zich geeft geen enkele garantie voor een verbeterde dienstverlening. Ook stelt hij dat bedrijven met succesvolle soa-implementaties hun bedrijfsprocessen strak op orde hebben en elk bedrijfsonderdeel weet wat het toevoegt aan het grote geheel. Ook hier denk ik dat hij iets te kort door de bocht gaat. Het goed op orde hebben van je bedrijfsprocessen is maar ten dele het gevolg van een succesvolle soa-implementatie. Daar is nog veel meer voor nodig. Dus dienstverlening en soa hebben wel iets met elkaar te maken maar niet zoveel als Fleischeuers stelt."

Paul Broekhoven
Business Development Executive
Progress Software

"Soa gaat over bedrijfsprocessen. Onderdeel van een soa zijn services, die maar een enkele taak hebben en dat is het op een flexibele manier ondersteunen van de bedrijfsprocessen. Dat er afspraken gemaakt moeten worden over de taken, rollen en interfaces van deze services mag duidelijk zijn. Dit valt onder het kopje 'soa governance'. Dat hier een sociaal aspect aan zit, zoals afspraken maken, elkaar in de ogen kijken en contracten maken (handtekening zetten) mag ook duidelijk zijn. Daarom mag soa ook wel vertaald worden met ‘socialy oriented architecture'. Services op zich hebben niets te maken met dienstverlening; op zich kunnen ze en weten ze niets, het gaat helemaal om de koppeling met een bedrijfsproces. Dus niet soa maar de bedrijfsprocessen gaan over dienstverlening."

Mark Vroom
Technisch directeur
NedFox

"Fleischeuers heeft gelijk dat soa over services gaat, dienstverlening dus. Maar dan wel digitale dienstverlening. Je zal zeker je bedrijfsprocessen helder moeten hebben, maar dat geldt voor elke vorm van automatisering die je kiest. Je bepaalt telkens of automatiseren wel gewenst is en voordelen biedt. De noodzaak om je bedrijfsprocessen helder te krijgen is geen direct gevolg van de keuze voor soa! Soa is juist bedoeld keuzes en combinaties te kunnen maken tussen verschillende softwareoplossingen voor verschillende deelproblemen. Waar je vervolgens in het verleden leveranciers nodig had voor aanpassingen (en dus vele overlegmomenten) zijn de eigen mogelijkheden bij soa een flink stuk uitgebreid. Directe en fysieke communicatie met allerlei leveranciers is zeker geen absolute noodzaak meer. Sterker nog, als de leverancier zijn diensten op correcte wijze (dus inclusief documentatie) aanbiedt, kan je zonder tussenkomst direct gebruik gaan maken van zijn diensten. De leverancier dient wel te zorgen voor beschikbaarheid, betrouwbaarheid, continuïteit en backward compatibility van zijn digitale diensten. Mocht hij daar niet in slagen, dan is fysiek contact meer dan gewenst."

Oscar Roelofs
Business unit manager
ion-ip

"Als je terug gaat naar waar soa vandaan komt en hoe het is ontstaan, dan komt het vanuit de ict zelf. Het (hogerliggende) doel van deze architectuurgedachte is om de effectiviteit van ict in de businessprocessen te vergroten. Deze toename van effectiviteit kan liggen aan hogere efficiency, hogere kwaliteit, meer flexibiliteit, betere klantgerichtheid en/of in mogelijkheden voor nieuwe bedrijfsprocessen en diensten. Het vertrekpunt is dus geweest meer toegevoegde waarde bieden vanuit de ict aan de business. De drivers hiervoor liggen enerzijds in de verdergaande acceptatie en toepassing van internet in de businessprocessen en de consument en anderzijds de verdergaande technologische ontwikkelingen. Vervolgens hebben de voorlopers in de business gezien welke kansen dit met zich meebracht en is er ingezet op nieuwe diensten en nieuwe businessprocessen uitgaande van de mogelijkheden van soa. En hier komt dan wel de dienstverlening om de hoek kijken. Je zou dus kunnen stellen dat soa, oorspronkelijk vanuit de ict is ontstaan en nu zich een positie aan het verwerven is in de business procesmodellering."

Michael Widjaja
Partner en senior executive
Accenture

"Leuke stelling! De soa-grondgedachte was inderdaad al vanaf het begin dat het dienstverlening tussen bedrijfsapplicaties makkelijker zou maken. It speelt daarbij een ondergeschikte maar belangrijke rol. Echter, soa brengt niet zozeer meerwaarde in dienstverlening zelf, maar in het faciliteren daarvan. Het voordeel zit in het makkelijker bereikbaar en beschikbaar maken van dienstverlening aan elkaar. Men kan soa het best vergelijken als een telefoonnetwerk. Iedereen kan de pizzabezorger op de hoek via het telefoonboek vinden en bellen voor een bestelling. De bezorger heeft dan misschien wel een ander toestel (andere bedrijfsapplicatie) dan de beller, hij kan gewoon de bestelling opnemen. De dienstverlening zelf moet echter al bestaan en het succes van de winkel hangt af van de dienstverleningkwaliteit. Dus gaat een telefoonnetwerk over dienstverlening (pizzabezorging) zelf of is het meer een facilitair middel voor dienstverlening?"