Grote administratieve bestanden laten zich maar moeizaam lezen. Daarom heeft ingenieursbureau Grontmij met behulp van Uniface-technologie een grafische module ontwikkeld die het mogelijk maakt om via een digitale kaart administratieve gegevens te bekijken.
De openbare ruimte wordt in Nederland beheerd door tal van partijen, waaronder gemeenten, provincies, Rijkswaterstaat en waterschappen. De betrokken instellingen verzamelen hiertoe grote hoeveelheden gegevens over bijvoorbeeld de openbare verlichting, riolering, trottoirs, groenvoorzieningen, speeltoestellen en dergelijke. De gegevens die hierover worden vastgelegd hebben betrekking op tal van onderwerpen, variërend van locatie tot het gepleegde onderhoud en van technische informatie tot de betrokken bedrijven die aanleg en onderhoud voor hun rekening nemen.
Modernisering
Ingenieursbureaus als Grontmij hebben applicaties ontwikkeld waarmee al deze gegevens zijn vast te leggen. Veel van dit soort pakketten stammen nog uit het DOS-tijdperk en zijn puur administratief gericht. Met andere woorden: gebruikers voeren gegevens in, maken selecties en draaien rapporten. Alle informatie was echter puur alfanumeriek. Daar komt bij dat veel van dit soort applicaties voor specifieke doeleinden werden ontwikkeld. Gebruikers moesten regelmatig voor een bepaalde activiteit meerdere toepassingen openen en gegevens van de ene applicatie overhevelen naar de andere.
Een nieuwe generatie beheerpakketten zorgt echter voor een drastische modernisering. Bij Grontmij gaat het bijvoorbeeld om een product dat dg Dialog Openbare Ruimte heet. Dit pakket is voorzien van een moderne database voor het vastleggen van alle administratieve gegevens. Daarbovenop kunnen administratieve gegevens met behulp van een digitale kaart worden ontsloten.
"Dat levert natuurlijk meer gebruiksgemak op", zegt Joost Schoenmakers, teamleider systeemontwikkeling en support bij Grontmij in Roosendaal. "Kale lijsten met namen, data of getallen zijn in de praktijk lastig, zelfs voor mensen die gewend zijn met dergelijke systemen te werken. Wij gebruiken als interface een object-georiënteerde kaart. Door simpelweg op de kaart een object aan te klikken, krijgen we de bij dat object behorende administratieve gegevens op scherm gepresenteerd."
Digitale themakaart
De voordelen van het gebruik van dit dg DIALOG Beheerkaart geheten product gaan echter nog verder, meent Schoenmakers. "Enkel per object gegevens kunnen ophalen is interessant, maar nog belangrijker is dat allerlei gegevens in de database nu veel gemakkelijker met elkaar in verband te brengen zijn. Dat doen we door themakaarten te maken. Bijvoorbeeld: een themakaart die van een reeks van objecten – denk bijvoorbeeld aan wegen – of in een bepaald geografisch gebied een beeld geeft van de staat van onderhoud. Of de datum waarop weer onderhoud noodzakelijk is. Op die visuele manier gepresenteerd, is het veel gemakkelijker om beslissingen te nemen, activiteiten te combineren en het aanbestedingstraject te verbeteren."
De digitale kaarten die Grontmij bovenop de administratieve gegevens plaatst, worden vervaardigd met een grafische module die gebouwd is met Uniface. De eigenlijke beheerkaarten zijn gebaseerd op een andere applicatie van Grontmij: dg DIALOG Topografie. "De grafische weergave die in deze toepassing mogelijk is, hebben we in feite omgebouwd naar een OCX-module die vanuit Uniface wordt aangestuurd", vertelt Schoenmakers. "Het voordeel daarvan is dat we een geïntegreerde applicatie hebben gebouwd met alle functies die nodig zijn voor het beheren van de openbare ruimte waarbij we tegelijkertijd een digitale kaart als gebruikersinterface kunnen toepassen."
Rekenwerk
De beheerkaart biedt hiermee voldoende mogelijkheden om de grote hoeveelheden administratieve gegevens die een gemeente ten aanzien van de openbare ruimte verzamelt, te ontsluiten. "In principe is er geen apart computer aided design-software of geografische informatiesysteem meer nodig. Al is het soms voor zware analyses handig om met gespecialiseerde programmatuur te werken. In dat soort gevallen biedt de software exportfuncties, zodat de gegevens zijn over te zetten naar een zwaardere omgeving."
Digitale kaarten zijn dus nuttige hulpmiddelen voor het presenteren van grote hoeveelheden gegevens. "Voor het echte rekenwerk gebruiken we de zwaardere pakketten. Is het echter nodig om, bijvoorbeeld, aan burgemeester en wethouders een beeld te schetsen van een bepaalde situatie, dan is een kaart een uitstekend hulpmiddel om snel kwalitatieve informatie te presenteren."
"Interessant is bovendien dat het binnenkort mogelijk is om met foto’s de gewenste onderhoudstoestand te vergelijken met de werkelijke. CROW, het Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in de grond-, water- en wegenbouw en de verkeerstechniek heeft een kwaliteitscatalogus opgesteld, waarin op basis van foto’s en beschrijvingen verschillende kwaliteitsniveaus van onderhoud staan. De gebruiker kiest hieruit per buurt of wijk het gewenste kwaliteitsniveau en stemt zijn maatregelen hierop af."
Uniface
Het van oorsprong Nederlandse Uniface is tegenwoordig eigendom van Compuware. Het gaat om een ontwikkelomgeving voor het bouwen van applicaties die op nagenoeg ieder platform kunnen worden gebruikt. De meest recente versie van Uniface (release 9.2) is uitgebreid met ontwikkelfunctionaliteit voor mobiele platformen. Ook kent de laatste versie nieuwe voorzieningen om applicaties te ontwikkelen die als webservices in een servicegeoriënteerde omgeving vallen op te nemen.
Het is toch triest. Triest dat niemand reageert op dit artikel. Misschien is het door niemand gelezen ook.
Wat is er triest. Eén van de beste, misschien de allerbeste, ontwikkelomgeving ooit gemaakt is Uniface. Van Nederlandse bodem, ooit voor een appel en een ei verkwanselt aan Compuware. Maar het bestaat nog steeds, na 25 jaar! Welke ontwikkelomgeving kan dat zeggen?
Uniface is altijd upwarts compatible. Dit houdt dus in dat er applicaties vna 25 jaar oud kunnen zijn, die nog steeds draaien en aan de moderne eisen voldoen. Probeer dat maar eens met een Java of een willekeurig Microsoft product!
JW, dank voor je reactie op dit artikel, waardoor het in mijn RSS feeds ook ineens boven kwam drijven. Zelf draai ik nu 15 jaar mee in de Uniface wereld, dus beschouw mij dan maar als een ‘junior’.
Graag verwijs ik door naar een artikel in ‘Software Delivery News’ van vandaag, waarin de huidige status van Uniface beschreven wordt: http://services.mwdadvisors.com/swdelivery/news/