Spanje is woedend over het akkoord dat de overige landen van de Europese Unie vandaag sloten over het Europese satellietsysteem Galileo. De Spaanse minister van Verkeer, Fernando Palao, noemde het besluit onacceptabel.
Slechts 26 landen van de Europese Unie bereikten vandaag een akkoord over de aanbesteding van de Europese gps-satellieten, het Galileo-project. Spanje stemde als enige tegen het 3,4 miljard euro kostende project. Dat meldt het ANP. Reden daarvoor was dat de wens om één van de drie grondstations in het project op Spaans grondgebied geplaatst te krijgen, werd afgewezen.
Volgens NRC Handelsblad moesten de juristen van de Europese Commissie uiteindelijk besluiten of er met een meerderheid dan wel unanimiteit een besluit moest worden genomen. Toen duidelijk werd dat een meerderheid genoeg was, werd besloten het project door te zetten. De Spaanse minister van verkeer, Fernando Palao, noemde het besluit onacceptabel. De Portugese voorzitter van de EU, Mario Lino, sprak van een ‘volkomen legaal besluit’.
Spanje kan dus fluiten naar een controlecentrum op eigen grondgebied. Er komt er een bij München en een in het Italiaanse Fucino. Waar de derde precies komt, wordt niet duidelijk uit de berichtgeving op de website van de Europese Unie. Spanje kan wel zelf een controlecentrum opzetten, mits het dat uit eigen zak betaalt.
Financiering uit landbouwgelden
Met Galileo wil Europa af van zijn afhankelijkheid van Amerikaanse satellieten. Het project kwam enkele maanden stil te liggen doordat een consortium van particuliere ondernemingen het niet eens kon worden over de financiering. De EU-lidstaten besloten vorige week in te springen.
De EU verwacht niet dat het megaproject ooit wordt terugverdiend. In de laagste schatting van de inkomsten worden alleen de jaarlijkse exploitatiekosten gedekt. Het gaat dan om zo’n 200 tot 250 miljoen euro per jaar. Het merendeel van de 2,4 miljard euro die nodig is om Galileo te voltooien moet uit overgebleven landbouwgelden komen, de rest wordt gefinancierd uit de budgetten voor onderzoek, transport en bestuur.
Nog maar één satelliet
De gps-satellieten moeten Europa in 2013 onafhankelijk maken van Amerikaanse en andere navigatiesystemen. Automobilisten kunnen er hun navigatieapparaten op instellen, terwijl de overheid geld voor rekeningrijden kan heffen. Het project gaat uit vijf tot tien megacontracten bestaan.
Vooral de grote Europese bedrijven komen hiervoor in aanmerking. Onder die bedrijven is ook het Leidse Dutch Space, onderdeel van EADS. Dat bedrijf dingt mee naar de bouw van zonnepanelen voor alle satellieten. "We hadden al een contract voor de eerste vier. Nu gaan we concurreren voor de resterende 26", aldus woordvoerder Geert Menninga tegen het ANP.
De ministers van verkeer van de 27 EU-landen bespreken vandaag hoe ze het project aanbesteden. Om toch enige eerlijke concurrentie te bewerkstelligen, mogen de ondernemingen op hoogstens twee contracten bieden. Daarbij worden ze verplicht om veel onderaannemers in te schakelen. Bedrijven van buiten Europa zijn uitgesloten van deelname aan de aanbesteding.
Tot dusver is nog maar één satelliet voor het Galileonetwerk gelanceerd, in december 2005. De lancering van de tweede satelliet ging eind 2006 niet door wegens een kortsluiting tijdens de laatste test.