De tijd dat opslag van gegevens eenvoudig was, is definitief voorbij. Dat heeft niet alleen met de schaalgrootte te maken, maar vooral met de diversiteit aan applicaties, besturingssystemen en communicatieprotocollen. Enige verdieping – zonder meteen een specialist te worden – is wel gerechtvaardigd om klanten van goed advies te voorzien.
De komende vijf jaar zullen we meer gegevens opslaan dan in alle voorgaande eeuwen, zo verwacht onderzoeksbureau IDC. Dat is niet de enige reden om nadrukkelijk naar storage te kijken. Een andere is dat verscherpte wet- en regelgeving het noodzakelijk maakt meer gegevens langer te bewaren. Nu is het bewaren op zich niet zo'n probleem; het gaat er vooral om dat die gegevens onvervalst op enig moment weer tevoorschijn moeten kunnen worden gehaald, op een kosteneffectieve en betaalbare manier. Een derde, niet te verwaarlozen, reden is de virtualisatie van opslagstructuren. Dit betekent dat gegevens op tal van verschillende plekken kunnen zijn opgeslagen, terwijl de gebruiker ze gewoon op één plek ziet staan. Voor de beheerder neemt de complexiteit toe (hoewel hij er ook gemak van heeft, omdat een deel van zijn taken wordt geautomatiseerd), maar voor de gebruiker is virtualisatie een zegen.
De ict-tak storage is nog relatief jong, wat betekent dat de standaarden (nog) niet zijn uitgekristalliseerd. In dit artikel zetten we de schijnwerper op de relatie tussen bedrijfsapplicaties en opslag. In dat licht is het veelbetekenend dat de SNIA bezig is een standaard voor het beheer van de communicatie tussen opslagapparatuur en applicaties te vereenvoudigen (zie kader).
[kader1 hier]
Er zijn een paar grote bepalende spelers op de markt die opslagapparatuur maken inclusief de bijbehorende communicatie- en beheersoftware. Toonaangevend zijn IBM, Hitachi Data Systems (HDS), EMC, Sun Microsystems en Network Appliances (NetApp). Op het vlak van bedrijfsapplicaties zijn SAP, Microsoft en Oracle bepalend.
Regie
Wie opslagapparatuur verkoopt, is wel gewend om van alles te vragen om de klant een gefundeerd voorstel te doen. Dan gaat het over de hoeveelheid, de snelheid waarmee gegevens weggeschreven moeten worden en weer opvraagbaar moeten zijn, het budget, het beveiligingsniveau (denk aan versleuteling) en bijvoorbeeld het energieverbruik (magnetisch optische opslag verbruikt bijvoorbeeld beduidend minder energie dan een oplossing met harde schijven). Tegenwoordig is het echter ook van belang te weten welke applicaties een organisatie gebruikt om een goed advies te kunnen geven.
Frans Versteeg, storage solutions specialist bij IBM, zegt dat de band tussen applicaties en opslagapparatuur vooral tot uiting komt in back-up/restore-activiteiten en disaster recovery. "Een tweede terrein is e-mail- en database-archivering", voegt hij eraan toe. Hij verwijst naar de softwaregroep van Big Blue, die beheersoftware als Tivoli en informatie-managementsoftware op de markt brengt. "Dit raakt wel het werk dat wij bij de hardwaregroep doen, maar de regie ligt op deze vlakken eigenlijk bij Software of Services van IBM", aldus Versteeg.
Rob Hilterman, sales engineering manager bij HDS-Benelux, erkent dat de band tussen applicaties en storage steeds inniger wordt. "Eigenlijk is dat ook wel logisch, want het gaat er uiteindelijk niet om hoeveel data je kunt opslaan, maar hoe je die data kunt gebruiken. En dan heb je het toch over de applicaties", licht hij toe. Hij wijst erop dat er nog wel standaarden nodig zijn. "Er wordt hard aan gewerkt, maar er liggen nog wel vraagstukken. Hoe regel je de archivering bijvoorbeeld in een omgeving die 24 uur per dag het hele jaar door in de lucht moet zijn? Dat geldt ook voor back-up. Dat moet tegenwoordig allemaal gebeuren terwijl de systemen gewoon doordraaien. De applicaties moeten daarop ingesteld zijn, maar de apparatuur natuurlijk ook."
Perspectief
Dick van Gaalen, program manager Business Technology bij HP, vindt dat het afhangt vanuit welk perspectief je kijkt. "Vanuit de applicatie bekeken wordt de band tussen bedrijfsapplicaties en storage juist steeds losser. Steeds meer taken die vroeger door de applicatie geregeld werden, worden nu geregeld door de storage-infrastructuur. Vanuit storage bekeken wordt die band (functioneel) echter steeds inniger. Door deze nieuwe verantwoordelijkheid moet de storage-omgeving nu ineens bekend zijn met businessapplicatie gerelateerde functionaliteit, zoals het adresseren van back-up en archiveringsvraagstukken, die het mogelijk maken verantwoording en rekenschap af te leggen."
De algemene trend waar dit verschijnsel een onderdeel van is, is volgens Van Gaalen de opmars van service oriented infrastructuren, waarbij alle functionaliteit ter beschikking wordt gesteld als herbruikbare diensten of ‘services'. "Deze opmars wordt aangejaagd door de drang naar complexiteitsreductie en efficiencyverbeteringen, die de it-kosten substantieel moeten terugdringen. De technologieën die dit mogelijk maken, zijn verregaande virtualisatie en automatisering van het it-beheer."
Het gevolg is dat resellers is niet langer kunnen volstaan met het aanbieden van ‘boxes', maar nu daadwerkelijk kennis moeten hebben van de applicatieomgeving. Van Gaalen: "Voor de klassieke resellers van boxes zijn de gevolgen groot, maar ze komen niet onverwacht. Door de standaardisatie zijn de ‘boxes' catalogusproducten geworden. Er zijn wel nieuwe mogelijkheden voor resellers die bereid zijn te investeren in het bieden van toegevoegde waarde op dit nieuwe terrein van information lifecycle management. HP biedt deze resellers ondersteuning op het gebied van de nieuwe productspecificaties en commerciële bijscholing, zoals HP's FrontLine Business School."
Smart copies
Aad Dekkers, director solutions marketing EMEA bij NetApp, heeft het ook over de beperkte tijd die beheerders hebben om back-ups te maken; eigenlijk geen tijd. Tegelijk, zo legt hij uit, wil je eigenlijk niet dat iemand analyses verricht op data die op de eersterangs opslagsystemen staan, omdat daarmee de performance daalt. Ook wil je niet dat een tester die data gebruikt.
NetApp vindt dat je van de complete omgeving smart copies moet maken die dan beschikbaar zijn voor de niet-operationele kanten van de bedrijfsvoering. De fabrikant ziet zijn klanten een complete set smart copies maken voor diverse doeleinden; alle data staan dan gekopieerd op een stelsel (vaak goedkope) schijven. De snapshottechnologie maakt het mogelijk om op een bepaald moment een kopie van een filesysteem te maken. Alle storage-leveranciers hebben snapshot-technologie in huis, maar er zijn verschillen in de manier waarop ze dat aanpakken; verschillen die vaak zijn te herleiden naar de tijd die het kost om een snapshot te maken. Het spreekt voor zich dat zoiets secondewerk zou moeten zijn. NetApp heeft voor de verschillende leveranciers van bedrijfsapplicaties speciale snapshot-beheerprogrammaatjes gemaakt. Er zijn Snap Managers for Exchange, for Oracle, for SQL, for SAP, en dergelijke.
Overnames
De ontwikkeling van dergelijke producten is pas goed mogelijk als je nauw samenwerkt met de applicatieleveranciers. "Wij hebben nauwe relaties met Microsoft, Oracle, SAP en VMware", zegt Dekkers. "We verwachten dat de lijst de komende tijd nog groeit. We rollen op dit moment een NetApp Exchange-marketingprogramma uit, waarin onze partners een belangrijke rol spelen."
Ook de andere storage-leveranciers hebben innige relaties met de makers van bedrijfssoftware. Op dat vlak wisselt vrijwel iedereen informatie met elkaar uit, omdat wederzijdse klanten daar immers belang bij hebben. Wel is het nuttig na te gaan welke specifieke producten een storage-leverancier voor applicaties heeft ontwikkeld. Elke leverancier heeft trainingen op dit vlak, ondersteunt waar dat nodig is en komt, indien wenselijk, zelf in actie via zijn servicesafdeling.
Dat het belang van software voor storage-leveranciers toeneemt, moge duidelijk zijn uit de overnames die de afgelopen jaren zijn gedaan door deze ‘hardwarebouwers'. In trek zijn vrijwel uitsluitend softwarebedrijven.
Troef
Sun neemt een ietwat andere positie in, omdat het met het eigen (open) besturingssysteem Solaris een troef in handen heeft. "Wij gaan meer en meer op Solaris ontwikkelen", zegt Dennis van Soest, country manager storage group van Sun Microsystems. "Het is een belangrijk besturingssysteem voor businessapplicaties; daardoor wordt onze integratie vanuit de Storage Group alleen nog maar sterker en makkelijker. We zitten dicht bij het vuur."
Hij zegt dat Sun specifieke storage appliances (op Solaris-kernels) ontwikkelt, zoals de Sun StorageTek 5800 met programmeerbare opslag voor archivering en X4500 met specifieke dataserving. "Ook willen we dan vaak een deel van de datamanagementfunctie van de applicatie verplaatsen naar deze middenlaag", aldus Van Soest.
Anders denken
De innigere relatie tussen bedrijfsapplicaties en storage komt volgens Hans Timmerman, onder meer verantwoordelijk voor de strategische allianties van EMC Nederland, doordat we anders denken. Tegenwoordig stellen we de data centraal bij de inrichting van automatiseringsstructuren, en niet meer de applicaties. "Er moet dan een platform zijn onder de applicaties waar de meerwaarde van data/informatie wordt behandeld of afgehandeld. Voor EMC is dat onze Documentum-laag, waar informatie-managementfuncties worden uitgevoerd op basis van beschikbare data (vanuit storage) via intelligente netwerken", aldus Timmerman.
"Je zou kunnen stellen dat de informatie-managementlaag – met functies als workflowbeheer, documentbeheer, content management en dergelijke – in een onderneming de bedrijfsprocessen uitvoert als een soort midoffice. Dit midoffice staat in direct contact met een dynamische frontoffice, waar alle communicatie binnen en buiten het bedrijf wordt afgehandeld en die dus erg marktgericht en flexibel moet zijn. Aan de andere kant is het midoffice in contact met een backoffice, waar stabielere applicaties als erp, crm en finance functioneren en waar via workflowprocessen de specifieke functionaliteit wordt ingeschakeld om bepaalde deelfuncties uit te voeren. En dat alles op basis van een universele infrastructuur met storage- en serverfuncties als diensten", vat Timmerman de moderne computerinfrastructuur samen.
