Ook dit jaar bepaalt de financiële gezondheid van een bedrijf mede de positie in de Computable 100. Daarom hebben we de jaarcijfers van alle ict-bedrijven binnenstebuiten gekeerd. Winstgevendheid, solvabiliteit en omzet per werknemer bepaalden alle drie de financiële gezondheid van de geselecteerde ondernemingen. We presenteren de top 100 van financieel krachtigste ict-bedrijven, met verrassende resultaten.
Je kunt als bedrijf nog zo bekend zijn of zo'n goed imago hebben. Uiteindelijk moet er gewoon geld verdiend worden. Een financieel gezonde organisatie heeft de kracht om te overleven en bovendien de mogelijkheid te investeren in goede medewerkers en in innovaties. De vraag is echter: hoe bepaal je of een organisatie financieel krachtig is? Kijk je puur naar de omzetcijfers, dan zullen de grootste spelers automatisch als beste uit de bus komen, maar daarmee heb je nog niet de ware financiële kracht van een bedrijf bepaald. Dit jaar schakelde Computable de vooraanstaande adviesorganisatie Mazars Berenschot Corporate Finance in om de financiële posities te bepalen. Ramon Schuitevoerder, analist bij Mazars Berenschot, geeft een toelichting bij de selectie van bedrijven en de totstandkoming van de top 100 van financieel krachtigste ondernemingen.
Philips niet, KPN wel
Nog voordat we kunnen bepalen welke ict-organisaties financieel het krachtigst zijn, is het zinvol om de vraag te stellen wat precies de definitie van een ict-organisatie is. Ramon Schuitevoerder: "Het maken van zo'n lijst blijft altijd appels met peren vergelijken. Een ict-consultant heeft natuurlijk een heel andere bedrijfsvoering dan een softwarefabrikant of een telecomspecialist."
Verder zijn er verschillende redenen om bepaalde bedrijven die in het verleden wel in de Computable 100 voorkwamen niet meer in de lijst op te nemen. Schuitevoerder: "In de eerste plaats hebben sommige bedrijven een te lage gerapporteerde omzet om mee te dingen. Bij de bedrijven die wel groot genoeg zijn, zijn er ook afvallers. We hebben geen afzonderlijke financiële gegevens van de ict-activiteiten van Philips. Als je de resultaten van alle activiteiten van dit bedrijf zou meetellen, zou dat oneerlijk zijn.
Weer anders ligt het bij een bedrijf als Nokia, dat zich voornamelijk richt op het maken van telefoons, ofwel consumentenproducten. ASML zien we als industrieel bedrijf, omdat het machines maakt." Een laatste categorie bedrijven die dit jaar niet in de selectie is opgenomen, zijn de verschillende labels die bedrijven voeren. "PinkRoccade en Getronics krijgen geen aparte vermelding meer. Hierbij hebben wij de geconsolideerde gegevens gehanteerd van het moederbedrijf, in dit geval Getronics." Ook niet apart vermeld zijn bijvoorbeeld Sogeti (onderdeel van Capgemini) en Telfort (onderdeel van KPN). De telecomreus zelf staat wel in de lijst: het is immers steeds meer een ict-bedrijf, zeker gezien de recent aangekondigde overname van Getronics.
Geen toegang
Voor het vaststellen van de financiële gegevens heeft Mazars Berenschot uitsluitend gebruikgemaakt van openbare bronnen als gegevens van de Kamer van Koophandel, jaarverslagen en verschillende financiële databases. Ramon Schuitevoerder: "Sommige bedrijven verschaffen overigens nauwelijks inzicht in hun financiële gegevens. We hebben uiteraard de meest recente gegevens proberen te achterhalen, maar die informatie is niet van ieder bedrijf beschikbaar. Ook waren niet van alle ondernemingen de financiële gegevens voor specifiek Nederland voorhanden. In dat geval zijn we uitgegaan van de Benelux-cijfers. Waren die ook niet beschikbaar, dan hebben we desnoods de Europese cijfers gebruikt.
Bij de berekening van de financiële kracht van de ondernemingen is ervoor gekozen drie verschillende factoren erbij te betrekken (zie het kader ‘Berekening' voor details). Ramon Schuitevoerder: "Het spreekt voor zich dat de winstgevendheid, in het bijzonder het bedrijfsresultaat, een belangrijke factor is. Als tweede component hebben we de solvabiliteit van een bedrijf gekozen, ofwel het gedeelte van het balanstotaal dat eigen vermogen is. Eigen vermogen is een teken van soliditeit." De derde component is de omzet per werknemer. "Een dergelijke verhouding hoort thuis in de uiteindelijke berekening van de resultaten, maar geeft vanwege de verschillende typen activiteiten nogal een vertekend beeld. Intel Nederland draait bijvoorbeeld met nog geen tweehonderd werknemers een flinke omzet. Imtech ICT heeft veel minder omzet en dat met 16.000 mensen. Waarschijnlijk is dat te verklaren door het grote aantal servicemedewerkers dat dit bedrijf in dienst heeft." Schuitevoerder was er echter geen voorstander van om de omzet per werknemer als enige criterium te gebruiken. "Dan zouden veel ict-consultants het slecht doen, omdat die nu eenmaal relatief veel mensen in dienst hebben."
Berekening
De berekening van de financieel krachtigste bedrijven is gebaseerd op drie factoren. De winstgevendheid van een bedrijf (bedrijfsresultaat gedeeld door de omzet), de solvabiliteit (verhouding tussen eigen en vreemd vermogen) en de omzet per werknemer. Omdat de omzet per werknemer, in tegenstelling tot de andere twee factoren, geen percentage is, werd bij deze factor de score van een bedrijf gedeeld door de score van het bedrijf met de hoogste winst per werknemer. Dit getal werd met honderd vermenigvuldigd, zodat ook een percentage ontstond (het bedrijf met de hoogste winst per werknemer staat op 100 procent). De eindscore is een weging van deze drie factoren, waarbij de winstgevendheid 40 procent van de eindscore uitmaakt, evenals de solvabiliteit. De winst per werknemer bepaalt voor 20 procent de eindscore. Een organisatie kan een negatieve eindscore behalen wanneer een bedrijf een negatieve winst (verlies) maakt. Ook de kredietwaardigheid van een bedrijf kan negatief zijn. Dit is het geval als een bedrijf na een aantal verliesjaren een negatief eigen vermogen krijgt.
And the winner is…
Niet KPN of Microsoft is dit jaar financieel het krachtigste ict-bedrijf. Het is een relatief onbekende onderneming die hier met de prijzen gaat lopen. Chipsoft is overigens wel een zeer bekende speler in de enige markt waarin het actief is: de medische sector. Het bedrijf begon in 1986 met de ontwikkeling van softwareproducten voor medische specialisten en diverse afdelingen binnen het ziekenhuis. Inmiddels levert Chipsoft ict-oplossingen voor een groot aantal ziekenhuizen. De producten worden in zes Europese landen gebruikt, en het bedrijf is nog altijd een puur Nederlands softwarehuis.
De financieel gezondste organisatie is dus actief in de gezondheidszorg. Mogelijk is het feit dat Chipsoft een sterke speler in een nichemarkt is een verklaring voor de goede resultaten. Toch zien we in de bovenste regionen van deze lijst ook ondernemingen die in verschillende markten hun brood verdienen, zoals Apple, SAP en Vodafone. Feit blijft dat de bekendste ondernemingen niet per definitie deze lijst domineren.