De overnames op de markt van enterprise resource planning (erp) richten zich niet meer zozeer op het uitschakelen van directe concurrentie, maar op het verbreden en verdiepen van het eigen portfolio. Het midden- en kleinbedrijf (mkb) wordt een belangrijke afnemer van erp-applicaties. Software as a Service (SaaS) kan hiervoor een goed model zijn.
Met het officieel uitbrengen van zijn on demand-product voor het midden- en kleinbedrijf half september neemt SAP een belangrijke stap in de erp-markt. Business ByDesign (voorheen bekend onder de codenaam A1S) is een van de weinige on demand erp-applicaties die wereldwijd wordt aangeboden. Vooralsnog lukte het leveranciers nog niet om een dergelijk product buiten de Verenigde Staten of het eigen land succesvol te maken, concludeert IDC-analist Bo Lykkegaard. Op dit moment zijn er twintig klanten in Duitsland en de VS die het product testen, binnenkort volgen klanten in Groot-Brittannië, China en Frankrijk. In 2008 kunnen ook klanten en partners uit onder meer Nederland gebruik gaan maken van de SaaS-oplossing van SAP.
Complementaire overnames
Dat dit gevolgen heeft voor de erp-markt moge duidelijk zijn. Toch lijkt niet iedereen onder de indruk. “Ik houd ervan om te concurreren met de twee grootste spelers in de markt”, zegt Harry Debes, ceo van Lawson. “Ieder kwartaal winnen wij zo’n veertig deals die eigenlijk voor SAP of Oracle hadden moeten zijn.”Gemeten naar omzet voert SAP op dit moment de top 12 van erp-aanbieders aan. Lawson moet het doen met een zesde plaats. Vorig jaar werd getekend door een aantal grote overnames in de erp-markt. Zo kocht Infor SSA Global en nam Lawson het Zweedse Intentia over. Deze overnames verliepen voor klanten vrij geruisloos. Forrester voorspelt dat de consolidatie voorlopig blijft voortduren, maar dat concurrenten niet bovenaan de acquisitielijst staan. De erp-leveranciers proberen vooral complementaire en industriespecifieke overnames te doen.
De overnames worden vaak ook gedaan om (makkelijker) toegang te krijgen tot de mkb-markt. Want hoewel kleine ondernemingen vaak weinig mensen in dienst hebben, zijn hun eisen vaak lastiger dan die van grote bedrijven. Beide kunnen hetzelfde complexiteitsniveau hebben, maar een middelgroot of klein bedrijf ontbeert een it-afdeling met getrainde medewerkers. Het blijkt dat de meeste aanbieders van erp-software hun pakketten standaardiseren op middleware, waarbij Microsofts VS.NET ‘Rainbow stack’ veruit het meest populair is. Daarnaast leggen de leveranciers zich in veel gevallen toe op een specifiek segment van de markt. Zo is Lawson sterk in de zorg- en productiesector en kom je Agresso veel tegen bij de overheid en in de bedrijfsdienstverlening.
Vijf pijnpunten
Vijf zaken lijken de komende tijd belangrijk voor erp-klanten. Zo ziet Forrester dat de kosten van een erp-systeem blijven stijgen. Dat zit vooral in het onderhoud en de operationele kosten. Gebruiksvriendelijkheid is altijd de achilleshiel geweest van erp en volgens het onderzoeksbureau zal dat voorlopig zo blijven. Als derde punt voert analist Paul Hamerman aan dat de toegang tot informatie uit andere sytemen vaak ‘add-on’ oplossingen vergen. Op dit gebied zie je dat de grote leveranciers overnames plegen om zo de add-ons in eigen huis te krijgen. Zo nam Oracle Hyperion over om meer business intelligence-functionaliteit te kunnen bieden. Erp-leveranciers hebben moeite om de veranderende eisen aan bedrijfsprocessen te ondersteunen. Het laatste pijnpunt ligt volgens Hamerman in de integratie met andere systemen. Die is complex. In hoeverre een klant te maken krijgt met deze pijnpunten ligt vooral aan de complexiteit van de onderneming zelf en in hoeverre de gekozen erp-oplossing aansluit bij de bedrijfseisen van de klant.
Markttrends
De erp-markt kent een gemiddeld jaarlijks groeipercentage van 7,4 procent tot 2011, volgens Forrester. Onderzoeksbureau IDC becijfert een iets voorzichtiger groeipercentage (5,5 procent) tussen 2007 en 2011. In dat jaar zal de markt een waarde hebben van 8,4 miljard dollar. Onderhoud van de systemen zal de grootste aanjager zijn van deze groei. Een iets kleiner deel komt voor rekening van licenties, gevolgd door dienstverlening. Voor de millenniumwisselingen zijn veel systemen vervangen. In 2007 en 2008 zal dat opnieuw gebeuren, denkt IDC; dit wordt zeker aangejaagd door het op de markt brengen van grote nieuwe platformveranderingen door grote leveranciers. Forrester ziet een verschuiving in de manier van aanbieden van erp-applicaties. ‘De toegenomen acceptatie van SaaS als model voor softwarelevering en kostenmodel is terug te zien in de voorspellingen voor de omzet uit de erp-markt’, schrijft analist Hamerman in zijn rapport ‘ERP Applications 2007: Innovation Rekindles’. ‘Het SaaS-model geeft klanten de mogelijkheid om gebruik te maken van de software via een huurmodel waar ook het onderhoud onder valt, maar die geen eindeloos lange licentie vraagt. Met zijn Business ByDesign zet SAP sneller stappen in die richting dan zijn concurrenten Oracle of Microsoft.’ Ook IDC voorziet marktgroei door de vraag vanuit het midden- en kleinbedrijf. Veel van deze ondernemingen gebruiken nog maatwerkapplicaties of instappakketten. Met de komst van on demand mogelijkheden zullen voor hen ook de standaard-erp-pakketten binnen handbereik komen, wat de markt zeker geen windeieren zal leggen. Een andere trend die IDC signaleert is de verticalisatie van erp-applicaties. Ook Lawson legt hier veel nadruk op. Het bedrijf integreerde de eigen productlijn juist níét met die van het overgenomen Intentia. “Veel concurrenten doen dat wel”, aldus ceo Harry Debes. “Dat is voor de leverancier heel makkelijk, maar voor de klant maakt het de zaak vaak niet eenvoudiger. Wat moet een zuivelfabriek nou met erp-mogelijkheden voor een ziekenhuis?”
Innovatie
Ondanks de hoeveelheid overnames en fusies in de erp-markt, lijkt substantiële innovatie in het verschiet te liggen. Forrester ziet algemene zakelijke applicaties verschuiven naar het concept van ‘dynamische applicaties’. Deze trend is een resultaat van het samensmelten van vier belangrijke processen: content en collaboration, business process management, service oriented architectures en business intelligence. Microsoft, Oracle en SAP nemen de leiding in deze ontwikkeling met hun (respectievelijke) producten Dynamics, Fusion Application en Business ByDesign.
Wat ooit erp-applicaties waren, worden nu erp-platformen. Voorheen moesten bedrijven kiezen tussen geïntegreerde erp-pakketten met functionaliteit die voldeed, en innovatieve, maar lastig te integreren ‘best-of-breed’ oplossingen. Deze keuze gaat steeds minder een rol spelen nu de meeste erp-leveranciers moderne technieken gebruiken die gebaseerd zijn op open standaarden. Deze ontwikkeling heeft al een nieuwe marktstructuur gecreëerd en IDC-analisten Erik Bruin en Bo Lykkegaard sporen in hun rapport ‘Western European ERP Applications, Forecast and Analysis, 2007-2011’ leveranciers aan om hun eigen positie in de markt eens goed onder de loep te nemen. Een goed voorbeeld van de platformaanpak is de samenwerking Duet tussen SAP en Microsoft (SAP ERP en Microsoft Office).