Vanaf de eerstkomende verkiezingen stemmen we weer gewoon met een rood potlood. Dat heeft staatssecretaris Bijleveld gisteren besloten. Ze volgt hiermee het advies van de commissie-Korthals Altes die de fraudegevoeligheid van de stemcomputers onderzocht.
Staatssecretaris Ank Bijleveld (Binnenlandse Zaken) heeft gisteren besloten om de huidige stemcomputers niet langer te gebruiken bij verkiezingen. Ze deed dat op advies van een commissie onder leiding van oud-minister Korthals Altes. De commissie was ingesteld om het verkiezingsproces in beeld te brengen en voorstellen te doen om de fraudegevoeligheid te verminderen.
Korthals Altes adviseert een stemprocedure waarbij de kiezer stemt via een stemcomputer, die de keuze vervolgens afdrukt op papier. Dit papieren biljet wordt door de kiezer gecontroleerd en in een stembus geworpen. Na sluiting van de stemming worden de biljetten elektronisch geteld door middel van Optical Character Recognition (OCR). Ter controle kan ook handmatig worden geteld. Het belangrijkste voordeel van de stemvorm die de Commissie voorstelt is de volledige transparantie en controleerbaarheid ervan.
Bijleveld nam het besluit omdat de huidige stemcomputers niet gebruikt kunnen worden voor de stemprocedure die de commissie-Korthals Altes voorstaat. Tot nader orde zullen bij verkiezingen dan ook de ouderwetse rode potloden worden gebruikt. De verwachting is dat pas na de verkiezingen voor het Europees Parlement in 2009 nieuwe computers zullen worden ingezet, die de voorgestelde nieuwe procedure wel aankunnen.
Hackers
De huidige Nederlandse stemcomputers raakten in opspraak rond de Tweede-Kamerverkiezingen in 2006. Toen toonden enkele hackers aan dat de stemcomputers eenvoudig konden worden gekraakt. De hackers verenigden zich in de actiegroep Wij Vertrouwen Stemcomputers Niet en trokken nationale en internationale media-aandacht.
Ook de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) leverde kritiek op de stemcomputers. Bij de machines zou hertelling niet mogelijk zijn en kan de gebruikte softwareversie niet worden gecontroleerd.
We hebben in Amerika gezien hoe foutloos het stemmen met potlood en papier kan gaan. Als de mens wil frauderen maakt het niet uit wat er gebruikt wordt, dan lukt hem dat namelijk.
Misschien wordt het tijd om terug te gaan naar de bron van de democratie en alle stemgerechtigde burgers naar 1 plaats te laten komen om hun stem met een zwarte of witte kiezel te laten uitbrengen. Wordt wel een heel grote vergadering, maar ja. Dan weet je zeker dat er niet gefraudeerd kan worden.
De commissie had er beter aan gedaan om opdracht te geven een beter proces/techniek te laten ontwikkelen ipv terug naar het verleden te grijpen. Iets wat de hackers naar mijn mening ook hadden kunnen en moeten doen. Iets afzeiken is namelijk makkelijk.
@Adriaan: Er zijn hier een aantal zaken aan de hand:
Ten eerste hebben de stemcomputers die hier gebruikt zijn nooit voldaan aan de eisen die bijvoorbeeld de OVSE stelt aan verkiezingen. Een van de eisen is bijvoorbeeld het afdrukken van een bonnetje waarop staat wat de kiezer gestemd heeft. Hiermee komen we meteen bij het tweede punt, de controleerbaarheid. Op dit moment is er geen enkele mogelijkheid om een controle uit te voeren op de uitslag.
Een ander punt is manipulatie. In principe is het mogelijk dat de leverancier van stemcomputers op dit moment de uitslag kan bepalen doordat deze de exclusieve toegang tot de sourcecode heeft. Door het ontbreken van het bovengenoemde bonnetje is de uitslag niet controleerbaar en/of reproduceerbaar. Wanneer je de klassieke manier van stemmen zou willen manipuleren zul je van elk stembureau een of meer mensen achter je moeten zien te krijgen om enige invloed uit te oefenen. De uitslag van 1 of slechts enkele stembureaus hebben nauwelijks of helemaal geen invloed op het totaal en zouden juist een verdenking kunnen oproepen wanneer de uitslagen daar significant anders zouden zijn dan elders.
@ Skoerd W: Ik heb nooit ontkend dat het huidige systeem om elektronisch mee te stemmen kwetsbaar is.
Echter teruggaan naar stemmen met potlood is ook niet zaligmakend:
– Blinden en slechtzienden zijn weer afhankelijk van anderen
– idem voor mensen die niet goed in een vakje kunnen kleuren (bv vanwege een spierziekte).
– Mensen (en ja die zijn er) die meer dan 1 vakje inkleuren
Kijk maar naar de laatste 2 verkiezingen in Amerika en de 150 jaar geschiedenis met stemmen met potlood om te zien wat er allemaal verkeerd kan gaan [om het even of dat per ongeluk of expres gebeurt]
Het zou me dan ook niet verbazen als we binnen nu een enkele jaren een actiegroep zouden krijgen genaamd: “Wij vertrouwen stemmen met potlood niet”
Omdat geen van beide stemwijzen zonder problemen zijn, ben ik van mening dat het beter zou zijn om zowel het proces als de techniek van elektronisch stemmen te verbeteren/herzien.
We stellen toch altijd dat Nederland een innovatieland is… dat laten we met deze beslissing weer eens goed zien.
Er is wel een alternatief die de voordelen van ‘analoog’ en ‘digitaal’ stemmen combineert. Met de Digitale Pen van Anoto houd je stembriefjes waardoor er altijd achteraf of steeksproefsgewijs een controle op de telling gedaan kan worden. Omdat de Digitale Pen onmiddelijk de stemactie registreert real time tellen wel mogelijk in tegenstelling tot het potlood.
Als de toepassing rondom de digitale pen goed wordt ontworpen zouden ook problemen met het invullen van twee hokjes opgelost kunnen worden. De pen kan namelijk bepalen welk hokje als laatste is ingevuld en deze als geldige stem tellen.
In Duitsland is er in Hamburg gestart met het gebruiken van de Digitale Pen om te stemmen. Ook in Nederland zijn grote partijen, zoals Getronics PinkRoccade, bezig met toepassen van de Digitale Pen.