SOA, oftewel Service Oriented Architecture, is momenteel één van de grootste trends op IT-gebied. Toch, zoals het vaker gaat met trends, is het de vraag of we er in de praktijk al wel klaar voor zijn. IT-organisatie COOLProfs organiseerde een workshop over dit onderwerp. Conclusie: “SOA is toch vooral weer dezelfde keizer met nieuwe kleren.”
Volgens IDC wordt SOA de standaard. Maar, zeggen ze er achteraan, doordat de complexiteit van SOA's wordt onderschat, falen grote projecten zodra ze uit de pilot-fase komen. Het vertrouwen in SOA's neemt af. Uit de reacties van de deelnemers aan de workshop van COOLProfs bleek dat SOA nog niet overal breed wordt geïmplementeerd.
De reacties tijdens de workshop lopen uiteen, de één volgt de ontwikkelingen met belangstelling, maar doet er doet er niets mee; de ander geeft SOA enkel een praktische invulling en een derde zet het breed in, maar in een lager tempo dan de bedoeling was. Hetgeen, waarvoor SOA uiteindelijk bedoeld is, het koppelen en hergebruiken van geautomatiseerde bedrijfsfuncties, lijkt nog lang niet in zicht.
Volgens Luuc van der Meer, algemeen directeur van COOLProfs, is dit te wijten aan de eeuwige kloof tussen business en IT. "Omdat veel bedrijven het organisatorische aspect van SOA niet rond krijgen, vluchten ze in de technologie. Techneuten maken de systemen en laten ze met elkaar praten, maar als de semantiek voor de gebruikers niet duidelijk is, heeft dit geen enkele zin."
Een volgens SOA opgebouwd systeem bestaat globaal uit o.a. twee soorten componenten. Enerzijds de componenten die een dienst aanbieden, de "services" en anderzijds de componenten die de uitwisseling van informatie tussen services regelen, de "Enterprise Service Bus". Eén van de deelnemers, een grote Nederlandse verzekeraar, werkt al vanaf 2003 met een Enterprise Service Bus en een verzameling SOA tools. Het bedrijf gebruikt SOA enkel voor legacy-ontsluiting; het (weer) beschikbaar maken van oude applicaties.
"En dan is dit bedrijf nog vrij ver met SOA", benadrukt Van der Meer, "Toch zie je dat het voornamelijk in de IT-sfeer gebruikt wordt. De lat ligt hoog. We hebben al grote moeite om systemen bínnen de organisatie met elkaar te laten praten, en dan moeten de systemen nu over organisaties heen met elkaar communiceren! Dat is een brug te ver. In veel bedrijven loopt communicatie tussen systemen vast door politieke barrières. En dan speelt nog de hele kwestie van vertrouwen. Ik vraag me af of we ooit de business wel mee gaan krijgen in dit verhaal, het wordt erg gepusht vanuit de IT-industrie. De theorie achter SOA is mooi en het doel is prachtig, maar de praktijk ligt mijlen ver achter bij de theorie."