Volgens de leden van het Innovatieplatform is een apart deelgebied voor ict niet nodig. In de innovatie van de sleutelgebieden is namelijk vrijwel altijd een ict-component aanwezig.
Ict krijgt geen eigen sleutelgebied binnen het tweede Informatieplatform dat in het voorjaar van 2007 van start is gegaan. Bij de lancering van dit platform, (voortzetting van het eerste platform opgericht in 2003) ontstond de discussie om naast de sleutelgebieden ‘Flowers & Food', ‘Hightech systemen en materialen', ‘Water', ‘Chemie', 'Creatieve Industrie' en ‘Pensioenen & sociale verzekeringen' een apart innovatiedomein in te richten voor ict.
In de nieuwsbrief van juli van ICTRegie (de kennisorganisatie met als missie het vergroten van de Nederlandse innovatiekracht door ict), meldt voorzitter Martin Rem dat een apart sleutelgebied voor ict wenselijk is: "Ik vind dat er te weinig aandacht is voor ict als zelfstandige discipline. Als je ict wilt gebruiken om te innoveren moet die discipline zichzelf toch kunnen ontwikkelen?" Rem krijgt bijval van Bas Verhart, een van de leden van het in totaal 17-koppige Innovatieplatform. Verhart is directeur van crossmediaal productiebedrijf Media Republic.
Volgens Maria Henneman van het Innovatieplatform is de discussie over ict als apart sleutelgebied niet meer actueel. "Ict is binnen de sleutelgebieden een as van innovatie. Bij alle sleutelgebieden speelt ict een belangrijke rol. De leden van het platform hebben beslist dat er geen apart sleutelgebied komt, omdat de meerwaarde van ict juist zit in de kruisbestuiving tussen de bestaande gebieden."
Daadkracht
Het Innovatieplatform lag de afgelopen jaren vaak onder vuur. Volgens leden van de Tweede Kamer verdwijnen de adviezen te vaak in een la en premier Jan-Peter Balkenende, voorzitter van het platform, zou te weinig daadkracht hebben om het platform succesvol te maken. Bas Verhart, lid van het platform, concludeert dat in het nieuwe Innovatieplatform minder bestuurders en meer mensen uit het bedrijfsleven en de wetenschap zitten. Dat zou het platform slagvaardiger maken.
Ook volgens Martin Rem is de uitgangspositie van het nieuwe platform goed. Volgens hem ligt er met de Kennisinvesteringsagenda een mooie erfenis van het eerste platform. In die agenda zijn ambities en acties omschreven om in 2016 een zo goed mogelijk opgeleide beroepsbevolking te hebben, de kennisbasis te versterken en het innovatief vermogen en ondernemersschap te verbeteren. Rem: "Het allerbelangrijkste is dat innovatie hoog op de politieke agenda komt. We moeten burgers bewust maken van het belang van kennis en innovatie. Ik vind dat het platform nog meer de publiciteit moet zoeken."
Maria Henneman kan nog niet precies aangeven welke specifieke ict-projecten het platform dit jaar nog start. Ze laat wel doorschemeren dat er vooral op het gebied van ict en zorg projecten op stapel staan. De woordvoerder belooft dat daarover na het maandelijkse overleg van het platform in september meer bekend wordt.
Sectoren zoals ICT en Chemie zijn zogenoemde ’transitieve sectoren’ (enablers voor andere sectoren). Het is bijzonder onverstandig om deze sectoren niet apart te adresseren bij innovatie-stimulering. De economie wordt als het ware aangedreven door transitieve sectoren.
ICT wordt door Nederlandse bedrijven vrijwel als Cost-Center “gemanaged”. Of dit terecht of onterecht is laat ik in het midden, het is echter wel een feit. En in Cost-Centers investeer je minimaal, in tegegenstelling tot een Investment-, Revenue- of Proficenter. In dit licht bezien is het dus heel verklaarbaar dat een Nederlands Innovatieplatform ICT niet als apart “investeringsgebied” gestempeld.
Prima. Ict is voor Nederland ook geen innovatie-speerpunt, omdat wij de cultuur niet hebben om dit soort technologie goed bruikbaar op de markt te krijgen. We zijn hier en daar wel goed in het bedenken van bepaalde soorten technologie, en het daarna doorgeven aan bedrijven die het op de markt zetten. Maar de reikwijdte van die activiteiten staat niet in verhouding tot de andere sleutelgebieden.
Waar we, als Nederland, wel goed in kunnen zijn en wat bij ons past is Informatie & Communicatie zelf, ofwel informatiekunde. Kennis daarvan is nog niet of nauwelijks aanwezig, en hard nodig als echte controle over de inzet van ict nodig is. In Nederland, en daarbuiten. Geen onderwerp voor ict’ers, maar wel een mogelijk kennis/sleutelgebied.
De huidige afhankelijkheid van mens en maatschappij van ict is van een dermate omvang dat het belang dat een ontwikkelde samenleving daaraan kan hechten niet groot genoeg kan zijn. In de toekomst zal deze situatie zich alleen maar verder versterken. In dit licht bezien is het opmerkelijk dat het innovatieplatform niet heeft besloten ict minimaal als apart sleutelgebied neer te zetten. De faciliterende rollen die ict binnen het innovatieplatform toebedeeld krijgt, geven blijk van een duidelijke onderschatting van het belang van ict.
Een opmerking als ?…., omdat de meerwaarde van ict juist zit in de kruisbestuiving tussen de bestaande gebieden.” geeft niet echt blijkt van (visionair/innovatief) inzicht in hedendaagse maatschappij waarin ict een duidelijk zichtbare en zelfstandige positie heeft verworven. Voor de handliggende voorbeelden zijn pc’s , mobiele telefoons, mp3 spelers et cetera. De werkelijke (want grotendeels onzichtbare) rol van ict is zelfs vele malen groter.
Met een dergelijk groot aandeel in de samenleving (of zo men wil: economie) zal de impact van vernieuwende ict, onder meer in verhouding tot die in de aangewezen sleutelgebieden, groot zijn. Dit zou een eigen sleutelgebied voor ict rechtvaardigen.
Overigens zijn innovatie stimulerende initiatieven, waarvan het innovatieplatform er een is, te allen tijde lovenswaardig.
Mr. Roel L. Croes
Initiator Stichting GreenICT
Innovatie betekent investeren in kennis. Om kennis te vergaren is infrastructuur nodig voor onder andere toetsing, feedback innovatie. Maar helaas wordt door BV Nederland meer en meer kennisinfrastructuur geoutsourced en met als resultaat een ‘kennisleger’ dat alleen de theorie nog kent. Leuk, BV Nederland wordt BV Consultants?