Een toenemend aantal ict’ers ruilt de zekerheden van de vaste baan in voor de vrijheid en vaak hogere verdiensten van het ondernemerschap. ZZP OKÉ heeft een constructie bedacht die de fiscale voordelen van het ondernemerschap combineert met sociale zekerheid. “Voor jezelf beginnen heeft een financiële en een emotionele kant. Bij ons begint het altijd met de financiële kant”, zegt directeur Kees de Kruiff.
Het aantal freelancers in ons land stijgt over drie jaar van 500.000 naar 800.000, 10 procent van de werkende Nederlanders. Ict is een van de sectoren waar het aandeel freelancers het hoogste is. Het aantal ict’ers dat kiest voor een freelancersbestaan is met 15 procent gestegen vergeleken met januari 2006, blijkt uit onderzoek van de IT-Staffing groep, een detacheerder van ict-specialisten. Omdat de vraag naar gekwalificeerde ict’ers momenteel vele malen hoger is dan het aanbod heeft een freelance ict’er over gebrek aan opdrachten niets te klagen.
De verwachting is dat de komende jaren duizenden werknemers in de ict in loondienst overstappen naar een bestaan als freelancer. De belangrijkste redenen zijn de vrijheid en de vaak hogere verdiensten. De trend verbaast De Kruiff niet. “Veel ict’ers in loondienst hoppen van klant naar klant. De aard van het werk vertoont veel overeenkomsten met die van freelance werkzaamheden.”
Volgens De Kruiff kan een ict’er in loondienst die marktconform wordt betaald, netto met gemak 50% procent meer verdienen als zelfstandig ondernemer. Hij rekent voor: “Neem een Java-specialist die 1600 uur per jaar werkt (40 weken van 40 uur) tegen een uurtarief van 75 euro. Overigens een lage schatting. De omzet is dan 120.000 euro. Daar wordt het huidige arbeidsvoorwaardenpakket van af getrokken, bijvoorbeeld het salaris van 55.000 euro en 30.000 euro aan bedrijfskosten voor de auto, sociale premies, verzekeringen, pensioen en de administratie. Dan houd je jaarlijks nog altijd 35.000 euro aan winst in de b.v. over. Verkoop je 1.800 uur dan stijgt de winst met 15.000 euro.”
40% van de klanten van ZZP OKÉ werkt in de ict. Al enkele honderden freelancers maken gebruik van de constructie die de fiscale voordelen van het ondernemerschap combineert met sociale zekerheid. ZZP OKÉ richt een b.v. op met de zelfstandige zonder personeel als de directeur en aandeelhouder. De aandelen worden gesplitst. Het economische eigendom ligt bij de directeur en de juridische zeggenschap beheert ZZP OKÉ namens de directeur. De splitsing is nodig om een gezagsverhouding te creëren. Door die gezagsverhouding is de freelancer volgens het UWV en de Belastingdienst verplicht verzekerd tegen arbeidsongeschiktheid en werkloosheid. Tegelijkertijd geniet de freelancer alle fiscale voordelen van een ondernemer.
ZZP OKÉ neemt de hele constructie voor zijn rekening, die is geaccepteerd door het UWV en de Belastingdienst. Ook de administratieve rompslomp is onder te brengen bij het bedrijf, maar verplicht is het niet. De Kruiff: “We opereren ruimschoots binnen de marges van de fiscaal-juridische wetgeving. Onze partners, KPMG, Loyens Loeff en de SNS Bank, zouden de constructie niet accepteren als die niet klopte. Ze willen geen reputatieschade. ZZP OKÉ en ook ik als persoon zijn grondig doorgelicht.”
Hoewel de juridische zeggenschap bij ZZP OKÉ ligt, zegt De Kruiff dat hij zich in de praktijk niet bemoeit met de bedrijfsvoering. Wel neemt hij contact op met de freelancer als een b.v. ‘door het ijs dreigt te zakken’. “Om de relatie zuiver te houden bemiddelen we zelf bewust niet tussen freelancers en opdrachtgevers. Daarom verwijzen detacheerders en bemiddelaars ook freelancers naar ons door. En wij naar hun wanneer de freelancer daar om vraagt.”
Overigens kan het zijn dat een freelancer beter af is met een andere constructie, zoals een eenmanszaak of payrolling. Dat advies wordt even goed door ZZP OKÉ gegeven. Het freelance bestaan is bovendien niet voor iedereen weggelegd. Volgens De Kruiff moet iedere ict’er zichzelf een aantal vragen stellen voordat hij kiest voor het ondernemersschap. Hoe ga ik ermee om als ik drie maanden geen opdrachten (inkomsten) heb? Vind ik het belangrijk om ook sociaal verzekerd te zijn? Krijg ik een VAR-verklaring (verklaring arbeidsrelatie die freelancers en zelfstandigen aan een opdrachtgever verstrekken moet bij het aanvaarden van een opdracht) van de Belastingdienst? “De eerste opdrachtgever van een startende ondernemer is vaak de huidige werkgever. Maar als je direct voor je baas gaat freelancen, krijg je onherroepelijk problemen met de aanvraag voor een VAR. Zowel fiscaal als arbeidsrechterlijk heeft het ontslag dan niet plaatsgevonden en ben je nog steeds in loondienst.
Besloten vennootschap
Een b.v. is voor een startende ondernemer relatief duur. Er is een startkapitaal vereist van 18.000 euro, terwijl de accountantskosten hoger zijn dan bij een eenmanszaak. Met ingang van 1 januari 2008 zal genoemd startkapitaal overigens niet meer benodigd zijn. De b.v. is verplicht om een jaarrekening op te stellen.
De belangrijkste reden om voor deze rechtsvorm te kiezen is doorgaans de beperking van de persoonlijke aansprakelijkheid. Het privé-vermogen van de directeur-grootaandeelhouder kan in beginsel niet worden aangesproken bij schulden of faillissement. Als algemene regel geldt dat bij een winst tussen de 50.000 en 70.000 euro per jaar deze rechtsvorm is te verkiezen boven een eenmanszaak.
De b.v. biedt net als de eenmanszaak alle voordelen van het ondernemen: kostenaftrek, afschrijving van investeringen en verrekening van btw. Pensioen is eenvoudig te regelen omdat de directeur-grootaandeelhouder werknemer is van de b.v.
Eenmanszaak
Een eenmanszaak is relatief goedkoop en eenvoudig op te richten. Inschrijving bij de Kamer van Koophandel is vaak niet nodig omdat zelfstandig werkende ict’er als vrije beroep wordt gezien. Voor de administratie, belastingaangifte en de jaarrekening is een accountant handig, maar een deel kan vaak zelf voor rekening worden genomen.
De eenmanszaak is in feite geen rechtsvorm. De wet ziet de eigenaar en zijn bedrijf als één rechtspersoon. De eigenaar van een eenmanszaak is ook met zijn gehele vermogen – zakelijk en privé – aansprakelijk voor schulden van de onderneming. Hiertegen kan de ondernemer zich overigens vaak verzekeren.
Een eenmanszaak geeft, net als de BV, alle fiscale voordelen van het ondernemen: volledige kostenaftrek, afschrijving van investeringen en verrekening van BTW. Pensioenopbouw is alleen mogelijk via lijfrentes of het vormen van een fiscale oudedagsreserve.
Payrolling
Bij koudwatervrees voor het ondernemerschap biedt payrolling uitkomst. Een zelfstandige of freelance ict’er spreekt dan met een opdrachtgever af om als payroll-medewerker aan de slag te gaan. De payroller neemt alle verplichtingen op zich van het werkgeverschap, terwijl de opdrachtgever de werknemer inhuurt van het payrollbedrijf.
Het voordeel van payrolling is dat het payrollbedrijf onderhandelt over het contract en salaris en de arbeidsvoorwaarden. De payroller houdt voor de dienstverlening veelal een percentage van het salaris in. Wie in dienst treedt van een payroller is geen ondernemer en heeft geen recht op de bijbehorende fiscale voordelen. De payroll-medewerker is wel sociaal verzekerd. Een pensioenregeling is mogelijk, maar onder voorwaarden.
