Innovatie is sleutel voor BI-toekomst

De business intelligence (bi) -markt heeft een waarde van 5,7 miljard dollar, zegt marktonderzoeker IDC. De huidige bi-markt zet volgens Bloor Research echter een daling in. Tegen 2012 zal de markt aan belang hebben verloren aan performance management en de context intelligence. De overnamehype onderschrijft deze trend.

De belangrijkste sleutel voor de toekomst van business intelligence is innovatie.” Dat zegt Gerry Brown, analist bij het Britse Bloor Research. “De technologie werkt goed, nu gaat het erom die technologie op een nieuwe manier te gebruiken.” Als voorbeeld geeft hij de nieuwste trend: context intelligence. “Daarbij wordt niet alleen naar cijfers gekeken, zoals bij bi, maar wordt ook tekst meegenomen.” Zo kan in bijvoorbeeld de systemen van personeelszaken de oorzaak worden gevonden voor de achterblijvende verkoopcijfers, wanneer een kwart van de verkopers ziek thuis zit. “Wanneer alleen naar de verkoopcijfers wordt gekeken, achterhaal je nooit de hele waarheid”, aldus Brown.

Alleen cijfers zijn waardeloos

Van ongestructureerde data (tekst) kan door middel van ‘taggen’ gestructureerde data worden gemaakt die vervolgens gebruikt kan worden om informatie uit te halen. “Data en tekst moeten op een nieuwe manier bij elkaar komen.” Deze manier is het plaatsen van business intelligence op zoekvragen, in plaats van andersom zoals grote bi-leveranciers Business Objects en Cognos doen. “Tekstanalyse bestaat nu zo’n tien jaar, maar de huidige leveranciers snuffelen er slechts voorzichtig aan. Ze sluiten OEM-contracten, maar durven zelf hun vingers er niet aan te branden”, analyseert Brown. In de farmaceutische branche wordt deze technologie wel veel gebruikt. “Bij het testen van medicijnen is het van belang dat mensen aangeven wat een bepaalde pil voor uitwerking heeft. Dat gaat door middel van tekst. Alleen cijfers zijn waardeloos in deze markt.” Het voordeel van context intelligence is dat ook het internet als bron kan worden gebruikt. Een fabrikant van bijvoorbeeld frisdrank kan de meningen over zijn product via een zoekmachine en business intelligence van internet halen en hiermee mede zijn strategie bepalen.

Vreemde eenden

“Grote leveranciers weten niet hoe ze met zoekvragen om moeten gaan. Ik voorzie dat zoekmachinebedrijven eerder business intelligence omarmen dan andersom”, voorspelt Brown. Door de consolidatie in de bi-markt verdwijnen veel spelers van het toneel, maar bedrijven uit andere sectoren komen als nieuwe concurrenten daarvoor in de plaats. “Het feit dat Tibco onlangs Spotfire overnam, laat dit zien. Tibco heeft niets met business intelligence. Het is voor mij vooralsnog een raadsel waarom de overname is gedaan, maar het illustreert wel dat er steeds meer vreemde eenden in het bi-landschap opduiken.” Zo liet Microsoft met zijn eerste Business Intelligence Conference begin deze maand in Seattle zien dat het concern het belang van het onderwerp snapt. “De belangrijkste boodschap die Microsoft tijdens deze conferentie wilde uitdragen, was dat ze bi als belangrijk speerpunt zien”, zegt bi-consultant Johan van der Kooij op zijn weblog (http://biconsultant.blogspot.com). “Microsoft heeft een verhaal dat wezenlijk anders is dan dat van de andere bi-leveranciers. Aldus Microsoft.” Volgens James Kobielus, analist bij Current Analysis, is de impact van de Microsoft-aankondigingen (een visie, roadmap en status update voor onder meer zijn business intelligence-producten – red.) op de markt groot. ‘Microsoft gebruikt zijn veelgebruikte SQL Server, SharePoint en Officeproducten om een flinke aanval uit te voeren op de markt van corporate performance management (cpm) applicaties’, schrijft hij in zijn rapport. Waar nieuwe en relatief nieuwe spelers als Microsoft opduiken, voelen veel gevestigde bi-leveranciers de haviksogen van de concurrent op zich gericht. De markt is flink aan het uitdunnen. De meest opzienbarende overname was wel die van Hyperion door Oracle. “Het verbaasde me, ik dacht altijd dat SAP ons over zou nemen”, reageert Alain Blanc, vice president EMEA bij Hyperion. Als reactie hierop kocht Business Objects de specialist in enterprise performance management Cartesis. Ook SAP liet zich niet onbetuigd en kocht onlangs Outlooksoft. “SAP heeft het imago van een log en degelijk bedrijf, maar dat is niet meer wat ze willen. Ze komen nu met een online, flexibel systeem (A1S – red.) en daar past een funky, cool imago bij. Dat is de reden voor de overname. Outlooksoft is funky en cool. SAP is als de dood voor Oracle en snapt wel dat ze iets moeten doen, alleen weten ze niet wat en maken ze rare sprongen als een kat in nood. Deze overname wordt redelijk stil gehouden en er is ook geen roadmap bekend”, aldus Bloor-analist Brown. Ook Blanc vindt de overname een lachertje. Hij is van mening dat de vertrokken SAP-cto Shai Agassi zich altijd sterk heeft gemaakt voor de overname van Hyperion. “Toen dat niet lukte, is hij opgestapt, is mijn theorie”, zegt Blanc. “SAP is vervolgens zo geschrokken van onze overname dat ze in reactie een stuk stront hebben gekocht.” De felheid van de EMEA-baas laat zich makkelijk verklaren. “Ik heb respect voor iedere concurrent, maar niet voor Outlooksoft. Dat is opgericht door een stel ex-Hyperionmedewerkers die werkelijk alles van ons gestolen hebben, van personeel tot klanten.”

Consolidatie op traditionele markt

Op de vraag of er uiteindelijk nog pure bi-leveranciers overblijven, antwoordt Brown na enig nadenken: “Ja, het kan nooit zo zijn dat één bedrijf de oplossing voor alles heeft.” Blijft de vraag natuurlijk welke leveranciers het zullen redden. Business Objects en Cognos staan ongetwijfeld op de verlanglijst van Hewlett-Packard dat onlangs een aparte divisie voor business intelligence oprichtte. “HP koopt binnen twee jaar SAP”, voorspelt Alain Blanc. “Dat is mijn persoonlijke weddenschap.” Op de vraag of Google een serieuze nieuwe concurrent zou kunnen zijn, antwoordt hij: “Het kan goed zijn dat Google een overname pleegt, maar onze insteek en producten zijn zo verschillend dat ik er niet wakker van zou liggen. Hetzelfde geldt voor Microsoft. Zij doen te veel verschillende dingen om overal serieus te worden genomen.” De naam van IBM blijft ook vallen, maar dat bedrijf heeft lang ontkend geïnteresseerd te zijn in bi. ‘Het hoofd van de IBM Software Group zei recent dat IBM liever partnerschappen sluit dan overnames pleegt in deze markt’, aldus Ventana-analist Mark Smith in een rapport. Toch kan dit standpunt betekenen dat IBM de boot gaat missen. “SAS is een leverancier die blijft bestaan”, zegt Brown resoluut. “Het enige probleem daar is dat het nog niet duidelijk is wie het roer moet overnemen van Jim Goodnight.” Naast SAS kampen ook Information Builders (Gerald Cohen) en MicroStrategy (Michael Saylor) met dat probleem. Het laatste bedrijf krijgt vaak het verwijt met dollartekens in de ogen te handelen. “Het bedrijf heeft goede technologie in handen, maar zorgt slecht voor zijn medewerkers, klanten en partners. Het is een onstabiele onderneming waar het vooral om geld draait”, zegt Brown, die zelf ooit bij het bedrijf werkte, genadeloos. Information Builders en Qlik Tech zijn twee partijen die ook op de nominatie staan voor een overname. De vraag blijft alleen van welke kant de koper zal komen.