De eerste jaren van de 21e eeuw zijn rampzalig geweest voor organisaties die zich richten op de ontwikkeling van maatwerksoftware.
Het gebruik van maatwerk-software voor bedrijfskritische applicaties (zoals ERP, CRM, HRM, BI, Finance en Vertical solutions) is in die periode zéér snel gedaald. Aan het begin van 2002 beschikte één op de drie vestigingen over ten minste één maatwerkoplossing ingezet voor bedrijfskritische toepassingen. Vijf jaar later, in april 2007, is dat afgenomen naar circa één op de vijf (21,1%) vestigingen. Dat komt neer op een daling van 35%. Toch gloort er hoop aan de horizon voor leveranciers van maatwerkoplossingen en wel in de vorm van Service Oriented Architectures. Dit blijkt uit het onlangs gepubliceerde MarketCap strategic Whitepaper "Finance en ERP markets | Volume 2: Maatwerksoftware | Nederland 2007.
De afgelopen jaren worden gekenmerkt door de sterke opkomst van technologieën die gebaseerd zijn op Internetstandaarden. Eerst was daar de opkomst van Enterprise Application Integration en vervolgens Webservices. Beiden zijn grotendeels opgeslokt in het concept van Service Oriented Architectures. Kenmerkend aan SOA is het vermogen om deeloplossingen en ook legacy systemen uit het verleden (vaak op basis van maatwerk) te integreren in de totale software omgeving.
Tot en met 2004 is het gebruik van maatwerksoftware het sterkst gedaald. Vanaf die datum is het tempo waarin het gebruik van maatwerksoftware afneemt duidelijk afgezwakt. Voor de financiële sector is vanaf januari 2006 weer een lichte toename te zien in het gebruik van maatwerk. Voor de overheidssector is aan het einde van 2006 weer een lichte stijging te zien in het gebruik van maatwerk. Juist dit zijn de sectoren waar SOA reeds voet aan de grond heeft.
Investeringsplannen en shortlist
Van alle vestigingen met maatwerksoftware geeft iets minder dan een kwart (23%) aan plannen te hebben om nog voor het einde van 2007 te gaan investeren in bedrijfskritische toepassingen. Enterprise Resource Planning en Financiële software zijn de deelgebieden waarin men het meest zal gaan investeren. Voor beiden geldt dat circa 60% van vestigingen met investeringsplannen verwacht in deze toepassingen te gaan investeren. Heeft men plannen voor ERP software dan betreft dit in 21% van de gevallen investeringsplannen in een maatwerkoplossing. Voor financiële software ligt dit beduidend lager. Een kleine 10% van de vestigingen die gaan investeren in financiële oplossingen verwacht hiervoor een maatwerkoplossing te gaan aanschaffen.
De meest genoemde leverancier die wordt overwogen (shortlist) voor financieel logistieke geïntegreerde software door vestigingen die momenteel gebruik maken van maatwerkoplossingen is SAP. Ongeveer eenderde van deze organisaties geeft aan dat SAP bij de 3 namen op de shortlist hoort. De overige namen die vaak op de shortlist staan voor geïntegreerde financieel logistieke toepassingen zijn Microsoft (Dynamics AX, NAV, CRM) en Exact (Globe, E-synergy, Financials). Alle overige namen op de shortlists worden door minder dan 10% van de vestigingen met maatwerk genoemd.
Voor Warehouse Management oplossingen komen zeer specifiek 2 namen naar voor op de shortlists. SAP is wederom de meest overwogen partij. Een kwart van de organisaties met maatwerk plaatst deze leverancier op de shortlist. Microsoft Dynamics wordt door één op de vijf vestigingen met maatwerk op de shortlist geplaatst. Alle andere overwogen leveranciers worden door minder dan 5% van de vestigingen genoemd.
Criteria voor overstap van maatwerk naar standaardoplossing
Ruim éénderde van alle vestigingen met maatwerksoftware is heel stellig: "Onder géén voorwaarde" overweegt men over te stappen van de maatwerkoplossing naar een standaardapplicatie. Voor de vestigingen waar een overstap van maatwerk naar standaardapplicatie wel tot de mogelijkheden behoort zijn de belangrijkste overwegingen die hiervoor gelden; de standaard oplossing moet voldoen aan de eisen (25%), hogere functionaliteit/kwaliteit bieden dan de maatwerkoplossing (13%), standaardapplicatie moet goedkoper zijn dan maatwerksoftware (12%). Overige criteria worden door minder dan 10% van de vestigingen met maatwerk genoemd.