Bedrijven in Wallonië staan veel minder ver dan ondernemingen in de andere twee gewesten wat betreft het gebruik van IT.
Dat bleek vorig jaar uit de eerste vergelijkende studie van MarketCap in samenwerking met het vakblad IT Professional. Een jaar later, in 2007, gaapt de kloof nog even breed, al zijn er wel een paar opmerkelijke verschuivingen gebeurd. Zo kan worden geconcludeerd uit nieuwe cijfers die vandaag in IT Professional verschijnen.
Wallonië investeerde het afgelopen jaar sterker in netwerk- infrastructuur. Maar voor wat betreft bedrijfskritische toepassingen zoals financieel logistieke applicaties en customer relationship management, dreigt het gewest juist nog verder achterop te geraken. Dat blijkt uit de analyse van ruim 4.800 interviews afgenomen bij bedrijven en instellingen waar meer dan 50 mensen op dezelfde werkplek aan de slag zijn.
Infrastructuur
Vorig jaar concludeerde het Benelux marktstudiebureau MarketCap dat Wallonië op het vlak van IT drie tot vijf jaar achter loopt op de andere gewesten. "Die kloof is gebleven", zegt managing partner Alfred den Besten. Maar er is een duidelijke inhaalbeweging op het vlak van infrastructuur (zie figuur). Zo is in Wallonië het serverpark het afgelopen jaar wat sneller gemoderniseerd dan in de rest van het land. Terwijl de servers in Waalse bedrijven in 2006 nog voor een kwart op het totaal verouderde Windows NT draaiden, is het afgelopen jaar de penetratie van Windows Server 2003 omhoog geschoten.
Het Waalse serverpark is nu moderner dan dat van Brussel, al zijn de verschillen tussen de drie regio's nu relatief klein. Het meest opvallende onderscheid is nu tussen Wallonië en Brussel enerzijds, waar Linux servers sterk in de lift zitten, en Vlaanderen, dat Microsoft-georiënteerd blijft. Mogelijk spelen de lagere aanschafkosten van Linux hierbij een rol.
Deze inhaaloperatie op het vlak van servers zou echter een tweesnijdend zwaard kunnen zijn, merkt Alfred den Besten op: "In Wallonië zien we sterke investeringen in Windows Server 2003, wat ondertussen al enkele jaren oud is. Het zou kunnen dat bedrijven in Vlaanderen ondertussen al aan het wachten zijn op Longhorn Server, wat zou kunnen betekenen dat de kloof straks weer gaat groeien. Voor 2007 en 2008 worden dan ook minder investerings-plannen gericht op de IT infrastructuur gezien in Wallonië, terwijl men in Vlaanderen wel ziet dat daar de volgende investeringsgolf gaat komen".
De inhaalbeweging op het vlak van infrastructuur geldt ook voor vaste netwerken (meer bepaald de penetratie van 100 megabit en gigabit Ethernet) en Wireless LAN. Maar bijvoorbeeld niet voor wat betreft Storage Area Networks (SAN).
Bedrijfskritische toepassingen
Wat betreft software, is de kloof het voorbije jaar groter geworden (zie figuur 3 en 4). En dan vooral op het vlak van bedrijfkritische toepassingen. In Vlaanderen is de penetratie van ERP-software duidelijk toegenomen, van 62,6 naar 65,8 procent en ook in Brussel is een afgetekende stijging, maar Wallonië trappelt ter plaatse en blijft onder de 50 procent penetratie.
Volgens Alfred den Besten is de opkomst van ERP een Europese trend. "Ook in andere landen als Duitsland en Nederland zien we ERP snel groeien. Financiële toepassingen krijgen steeds vaker ERP-functionaliteit, en we zien dat de grote ERP-leveranciers als SAP en Oracle steeds actiever worden in kleinere bedrijven en dus ter vervanging van meer traditionele en eenzijdige financiële applicaties aangeschaft worden. Maar Wallonië staat op dit vlak blijkbaar stil".
Ook het gebruik van business intelligence en van CRM-software stagneerde in het zuiden van het land. "De software die te maken heeft met de kennis en analyse van de markt, daarin blijft Wallonië achter. Dat wijst erop dat men te weinig oog heeft voor de concurrentiële voordelen die IT kan bieden", zegt Den Besten.
Op het vlak van e-commerce is hetzelfde aan de hand: in Vlaanderen is het aantal bedrijven dat via het internet verkopen, het afgelopen jaar toegenomen van 12,3 naar 17,3 procent. Ook in Brussel kende e-commerce een respectabele groei. Maar in Wallonië bleef e-commerce beperkt tot 4,6 procent (zelfs nog iets minder dan de 4,9 procent die vorig jaar werd gemeten).
Op het vlak van HRM-software is Wallonië wel aan het inlopen op de rest van het land, met een penetratie die toenam van 32,5 naar 35,0 procent (vergeleken met 34,9 procent in Brussel en 41,4 procent in Vlaanderen).
Meer projecten
MarketCap analyseerde ook de investeringsplannen van de ondervraagde bedrijven. Hier is een duidelijke kentering merkbaar (zie figuur 5). Een jaar geleden liep 70,6 procent van de Vlaamse en 57,0 procent van de Brusselse bedrijven rond met plannen voor nieuwe IT-projecten, in Wallonië slechts 46,0 procent. Maar in 2007 is dat verschil verdwenen: alle regio's zitten nu zeer dicht bij de 70 procent. Het lijkt er op dat de IT investeringen in Wallonië sterk afhankelijk zijn van de economische situatie, terwijl dat in Vlaanderen en de regio Brussels veel minder het geval is. Waalse bedrijven zijn met name van plan om sterk te investeren op het vlak van wide area infrastructuur. Dat zou betekenen dat verder wordt gebouwd op de inspanningen die het afgelopen jaar werden gedaan op het vlak van locale infrastructuur. Op het vlak van bedrijfs-kritische toepassingen loopt het aantal geplande projecten ongeveer gelijk.
Noord-Zuid mythe?
In het verleden is vaak geopperd, dat de verschillen tussen Wallonië en Vlaanderen terug zijn te voeren op een veel bredere tegenstelling tussen noordelijk en zuidelijk Europa. Daarbij zou Vlaanderen aanleunen bij de trends in Nederland en Scandinavië, terwijl Wallonië eerder aansluit bij Frankrijk. Maar Alfred den Besten van MarketCap spreekt dat tegen. "Frankrijk loopt echt niet achter op Nederland, dat noord-zuid verhaal klopt niet. Het noorden van Nederland loopt ook zeker niet voor op het zuiden van Nederland. MarketCap voert regelmatig onderzoek uit gericht op IT toepassingen binnen West-Europa en daarbij is het Noord-Zuid verhaal niet meetbaar, het is slechts een mythe".
Alfred den Besten meent dat Waalse bedrijven anders aankijken tegen IT. "Wat er aan de hand is, is dat men in Vlaanderen en Brussel kijkt naar de meerwaarde die IT kan bieden. In Wallonië ziet men IT nog steeds vooral als een kostenpost". Daardoor maken Waalse bedrijven vandaag te weinig gebruik van software zoals Enterprise Resource Planning, Customer Relationship Management en Business Intelligence die een directe impact kan hebben op de omzet. "Dat betekent dus dat Waalse bedrijven vandaag, qua omzet, niet hun volle potentieel realiseren. En daarnaast zien we ook dat er in Vlaanderen anticyclisch geïnvesteerd wordt in IT, terwijl dit in Wallonië veel meer cyclisch is. Een duidelijk verschil in benadering: investeringen versus kosten".
Den Besten suggereert dat de Waalse regio misschien meer aandacht moet besteden aan het stimuleren van IT-projecten die kunnen leiden tot omzetgroei, maar vooral groei in rendement van bedrijven. Hij noemt het voordeel van een fiscale maatregel die specifiek gericht is op dergelijke projecten: "Als bedrijven investeren in IT en ze kunnen bewijzen dat dit gezorgd heeft voor omzet en marge groei, belast die extra (netto) marge dan wat lager", stelt Den Besten voor. Dit in tegenstelling tot eerdere maatregelen die erop waren gericht om bepaalde IT-projecten op voorhand te subsidiëren. "Subsidiering vooraf leidt namelijk alleen tot luiheid en afhankelijkheid, terwijl juist behoefte is aan creativiteit en optimale inzet van IT als cruciale tool voor continue optimalisatie van bedrijfprocessen".