Hoewel de serververkopen over heel vorig jaar goed waren, signaleerde Gartner in het laatste kwartaal een kleine stagnering. De analisten noemden hiervoor twee oorzaken: de trend naar virtualisatie en de veronderstelling dat gebruikers de introductie van nieuwe quad-core processoren afwachten.
Intel, dat al flink wat quad-core producten op de markt heeft, geeft echter aan hier niets van te merken, noch in de servermarkt, noch bij systeembouwers. "We leveren inmiddels al bijna een jaar quad-core producten en we hebben absoluut niet het gevoel dat mensen hun aankopen uitstellen", zegt Guy Janssens, reseller channel manager van Intel Benelux. "Voor het eind van dit kwartaal zullen we meer dan een miljoen van de huidige quad-cores hebben verkocht. Het leeuwendeel daarvan wordt door het kanaal voor zijn rekening genomen."
Mark Hardeveld, product manager components & storage bij Actebis, ziet wel dat de quad-cores wat beter beginnen te lopen. "Het is echter nog te vroeg om iets te zeggen over trends. De adoptiesnelheid bij processoren is meestal heel hoog. Zodra de Core 2 Duo er was, stapte iedereen over. Toch is er nu nog relatief weinig vraag naar quad-cores, waarschijnlijk omdat de prijs nog zo hoog is."
Colocatie
Bij AMD kan men zich wel iets voorstellen bij de bevindingen van Gartner. Deze fabrikant komt immers pas deze zomer met zijn eerste quad-core processoren. Casper Pilkes, regional salesmanager Benelux: "Ik proef dat wel een beetje, maar dan heb ik het puur over de high-performance markt. Aan de cijfers heb ik het echter niet gemerkt. De verkopen van de Opterons zijn de afgelopen tijd juist erg goed geweest. Bij een aantal HPC-klanten is Barcelona wel onderwerp van gesprek geweest, maar of de verkopen daardoor minder zijn, durf ik niet te zeggen."
Volgens Roger Kellerman, Sun business line manager bij Dataman, is stroomverbruik inderdaad een belangrijk argument om voor dual- en quad-core processoren te kiezen. "We krijgen daar geregeld vragen over. Laatst ging het om een deal van tachtig systemen. Omdat in het colocation-center maximaal 12,8 ampère per kast mocht worden gebruikt, was stroomverbruik daar echt een issue. Een andere klant had belangstelling voor de 2220 SE processor, maar die verbruikt 120 watt. Hij koos uiteindelijk voor de iets langzamere 2218 uitvoering, omdat die maar 95 watt nodig heeft. Als je twee processoren in 1U hebt zitten, dan scheelt dat 50 watt. En bij vijftig systemen is dat al 2500 watt."
Stroomverbruik
De aandacht voor het stroomverbruik draait volgens Kellerman echter zelden om het milieu, maar vooral om hoe men binnen de randvoorwaarden van de colocatie zo veel mogelijk processorkracht kwijt kan. "De groene aarde en de energierekening zijn bijkomstige voordelen, maar bij grote hoeveelheden kan dat toch om veel geld gaan. We hebben wel eens meegedaan aan een tender voor een universitair rekencentrum. Daar kostte de hardware in totaal 300 duizend euro, maar het budget voor energie en koeling over drie jaar was nog eens 300 duizend euro."
Pilkes noemt stroomverbruik in serveromgevingen absoluut een argument. "Toch is dat niet doorslaggevend. Dat is het echter wel bij high-performance clusters. Dan is de quad-core een heel interessante optie, want die gebruikt net als de dual-core 89 watt. Op die manier krijgt een bedrijf veel meer verwerkingskracht, terwijl het stroomverbruik gelijk blijft."
Janssens meent ook dat de kansen voor quad-cores in de serveromgeving liggen in het stroomverbruik. Hij ziet dat bewustzijn inmiddels ook bij consumenten groeien. "Het is indrukwekkend wat een serverpark aan energie consumeert. We doen er daarom alles aan om onze processoren zuiniger te maken. Dat geldt echter ook voor de desktop. Ook liefhebbers en gamers kijken zowel naar de prestaties als het stroomverbruik. Voor bepaalde configuraties zijn heel grote voedingen en sterke koelsystemen nodig. Wie wil er nu zo'n lawaaiig systeem in zijn huiskamer?"
Bottlenecks
Pilkes heeft echter meer argumenten waarom AMD het zo goed doet in de serveromgeving. "We gebruiken DDR2-geheugen", vertelt hij. "Intel werkt met RDRAM, dat veel meer stroom verbruikt. Bovendien is de performance-winst van Intel heel beperkt, puur door de kleinere bandbreedte van hun systemen. Dat is ook de feedback die we uit de markt terugkrijgen. Hun Cloverton-chips worden eigenlijk niet goed verkocht, omdat ze bandbreedte missen."
Aan de andere kant loopt AMD zelf één generatie achter op de kern van de processor. Daarom halen pc's met een Core-processor op dit moment een hogere performance op lagere kloksnelheden. "De Barcelona quad-core is uit één stuk silicium gemaakt. Dan hebben we helemaal geen bottlenecks meer in het systeem zitten." Omdat die kern ook in de dual-core zal worden toegepast, verwacht Pilkes dat AMD straks weer helemaal terug is. "Wij introduceren onze quad-core processoren voor de servermarkt halverwege dit jaar. Die voor de desktop volgen later. We hebben met de QuadFather natuurlijk al een multi-socket oplossing in de markt staan." Hoewel dat in feite eenzelfde configuratie is als een dual-processor systeem met twee dual-core processoren, is dat volgens Pilkes een heel mooie oplossing voor mensen die nu al multi-threaded applicaties gebruiken. "Als je vandaag een QuadFather koopt, dan kun je daar later dit jaar twee quad-cores in stoppen, zodat je in totaal acht kernen tot je beschikking hebt. Op basis daarvan worden die systemen wel verkocht. Het zijn geen extreem grote aantallen, maar we praten natuurlijk ook maar over een heel klein gedeelte van de markt."
Mainstream
Intel werkt ondertussen door aan de vervolmaking van zijn huidige Core-processoren. "We introduceren elke twee jaar een nieuwe technologie", vertelt Janssens. "Vorig jaar was dat de nieuwe kern. Dit jaar optimaliseren we de integratie en het stroomverbruik. Wij zien quad-core niet meer als een technologie voor gamers en liefhebbers, dat stadium zijn we al voorbij. Voor het einde van het tweede kwartaal zullen we de Core-kern in het hele portfolio hebben doorgevoerd, van de Celeron 400-serie tot de dual-core 2000/4000/6000-systemen. Het leeuwendeel daarvan is dual-core. We zijn nu bezig om de quad-core betaalbaar te maken. Aan het eind van de zomer moet dat voor elkaar zijn. Aan de prijsverlagingen die we vorige maand hebben doorgevoerd kun je al zien dat quad-core niet langer een premium-product is."
De dual-core zal volgens Janssens in de loop der tijd uitgefaseerd worden. "We richten ons nu op meerdere kernen en energiezuinigheid, niet meer op kloksnelheid. De quad-cores zullen geleidelijk de dual- en single-cores verdringen, terwijl er aan de bovenkant nog meer kernen bij zullen komen."
Ook Hardeveld ziet de onderkant van de processormarkt wegvallen. "De Celeron-uitvoeringen beginnen uit te faseren. De Pentium 4 neemt die rol nu op zich. Na elke prijsdaling zakken ook de Core 2 Duo's weer wat terug in marktsegment. Zo ontstaat vanzelf meer ruimte voor de quad-core." Jan Holsappel, business unit manager van Actebis: "Als je een of twee prijsdalingen verder bent, zal de quad-core ongeveer op het niveau van de huidige Core 2 Duo zitten."
Prijzenoorlog
Hoewel de prijs een cruciaal gegeven is, willen zowel Intel als AMD van de huidige prijzenoorlog af. "Ik zie steeds meer lokale systeembouwers zich richten op de high-end markt en build-to-order (BTO)", zegt Pilkes. "Daar moeten resellers naar kijken. Een klant koopt een pc niet alleen op basis van een processor. Daarmee bewegen ze zich ook uit die prijzenoorlog. De reseller moet vasthouden aan zijn toegevoegde waarde. Na een week is weer iemand anders de goedkoopste. Bij het mkb is er echt behoefte aan advies. Zij vragen mij waar ze hun pc moeten kopen. Ik denk dat die markt op dit moment onderschat wordt." Janssens sluit zich hierbij aan: "Als het aan ons ligt, keren we het tij van de prijserosie. Ik hoop dat de resellers ons daarin volgen. Zij moeten beloond worden voor hun toegevoegde waarde."
Holsappel is sowieso blij met elke technologische vernieuwing. "Het geeft altijd een nieuwe impuls aan je omzet. En dat geldt ook voor onze resellers. Soms liggen eindgebruikers daar inderdaad in de rij om nieuwe producten te kopen. Wij zien dat terug in grotere back-orders. Andere klanten zeggen ‘de prijzen van het gewone spul dalen, dus koop ik flink wat in'. Bovendien stimuleren de nieuwe processoren weer de verkopen van geheugen, schijven en software. Zo houd je op alle fronten de business gaande en dat is goed voor iedereen."
