Het heeft lang geduurd, maar Microsoft heeft met versie 7 eindelijk de opvolger van Internet Explorer 6 gelanceerd. Ongeveer een week later zag ook Firefox versie 2.0 het levenslicht. Heeft Microsoft met IE7 de schade ingehaald of is het nog steeds veiliger en beter surfen met Firefox 2?
Eigenlijk mag het geen wonder heten dat IE6 in toenemende mate een wat oubollige indruk maakte. Deze browser kwam in 2001 beschikbaar en is op een ‘service pack’ en wat beveiligingsupdates na nooit echt bijgewerkt. Alternatieve browsers pakten uit met features als tabbed browsing en mouse gestures. Toch is bijkomende functionaliteit voor de meest gebruikers niet voldoende om van IE naar een alternatief over te schakelen. De beveiliging is dat echter wel. IE6 had op dit gebied een slechte reputatie. Zonder een uitstekend én werkend antimalwarepakket was elke IE-gebruiker als het ware een vogel voor de kat. Niet te verwonderen dat Internet Explorer de laatste twee jaar stelselmatig marktaandeel verloor ten voordele van Firefox, de erg succesvolle browser van de Mozilla Foundation. Ook binnen bedrijven wordt in toenemende mate overgeschakeld naar deze alternatieve browser. IE7 moet die evolutie een halt toeroepen.
Internet Explorer 7
Hoewel Microsoft al een bèta van IE7 vrijgaf in januari 2006, zou het nog tot 18 oktober 2006 duren voordat versie 7 officieel vrijgegeven werd. Met als belangrijkste vernieuwing de ondersteuning van ‘tabbed browsing’ en de onvermijdelijke claim van Microsoft dat versie 7 ‘veel veiliger’ zou zijn, is de interesse in de nieuwe browser natuurlijk erg groot.
Platformen
IE7 draait alleen onder Windows en u hebt minstens XP SP2 nodig. Op eerdere Windows-versies draait het absoluut niet, evenmin op andere platformen. Als u meer functionaliteit en meer veiligheid wenst dan IE6 en u gebruikt iets anders dan XP SP2 of Vista, kunt u nog altijd niet anders dan voor een niet-Microsoft browser zoals Firefox te kiezen.
IE7 werd ontworpen voor Windows Vista en moet een veilige browserervaring bieden in combinatie met de extra beveiligingen die in Vista ingebouwd zitten, maar als u IE7 installeert onder XP of Windows Server 2003, hebt u die extra beveiligingen niet. Omdat Vista nog niet op de markt is en het sowieso zeer te betwijfelen is of bedrijven snel naar Vista zullen migreren, concentreren we ons op IE7 onder XP.
Interface
In vrijwel alle software van Microsoft betekent een nieuwe versie ook cosmetische wijzigingen. In het geval van IE7 gaan die heel erg ver. Als in bedrijven gebruikers een opleiding kregen om met IE6 te werken, zullen ze omwille van de vele interfacewijzigingen een nieuwe opleiding nodig hebben voor IE7. De bedieningsknoppen zijn zowat allemaal verplaatst.
De nieuwe interface is wat ons betreft wel een verbetering. Ze is alleszins veel luchtiger en biedt meer plaats aan de eigenlijke webpresentatie en daar zijn wij ook grote voorstanders van. IE7 gooit vrijwel alle oude knoppenbalken en menu’s gewoon weg of verbergt ze althans. In de vorige versies van IE was er bovenaan eerst een menubalk, dan een knoppenbalk en daaronder de adresbalk. Dat zijn maar liefst drie onderdelen die vrij veel schermruimte in beslag nemen voor de eigenlijke webpresentatie begint. De gebruiker kon dit zelf wijzigen om meer surfoverzicht te creëren, terwijl IE7 dit nu (zoals het wat ons betreft hoort) standaard doet.
Tabbed browsing
Tabbed browsen is het openen van webpagina’s in tabbladen van het hoofdvenster in plaats van in aparte vensters. Dit is al jaren beschikbaar in alternatieve browsers als Mozilla Navigator en Firefox. Microsoft heeft in IE7 nu dus ook het gebruik van tabbladen voor het openen van nieuwe webpagina’s toegevoegd. Iedere tab heeft een eigen sluitknop, zoals elk ander venster in Windows. Links op de tabbalk staat een pijltje waarmee u een lijst van in tabs geopende webpagina’s oproept en naast dat pijltje vinden we een knop met vier blokjes. Dat is de QuickTab, waarmee u een miniatuuroverzicht krijgt van alle in tabs geopende webpagina’s. Zo kunt u heel snel de juiste pagina terugvinden en ernaartoe schakelen. Rechts van de laatste tab is een leeg vakje te zien en daarop klikken opent een nieuwe tab met een beetje uitleg over tabs. Overigens werkt de toetsencombinatie Ctrl+T van Mozilla en Firefox voor het openen van een nieuwe tab ook in IE7.
RSS
Uiterst links van de tabbalk vinden we een gele ster en deze toets opent uw favorieten. De gele ster met het groene plusteken ernaast dient om de huidige pagina aan uw favorieten toe te voegen. Bovenaan het venster met uw favorieten staan drie knoppen: eentje waarmee u de lijst met favorieten zelf oproept (dat is waarschijnlijk de meest gebruikte stand), dan de geschiedenis (History) waarin u de lijst van eerder bezochte webpagina’s terugvindt, en dan de derde, nieuwe knop: RSS (Really Simple Syndication) feeds. Neemt u een abonnement op een website die RSS-feeds aanbiedt, dan kunt u hier de lijst zien van de recent verschenen artikels op die website. Onder elke titel staat dan in een paar lijntjes de inhoud van het artikel uitgelegd.
Ook aan mensen met wat slechter wordende ogen is gedacht met een nieuwe zoomfunctie die tot 400 procent kan vergroten. Het was voorheen al mogelijk om de tekstgrootte aan te passen in vijf stappen van kleinste tot grootste, maar vaak had dat tot gevolg dat de reclameboodschappen wel vergroot werden, maar de artikeltekst zelf niet. Met de nieuwe zoomfunctie kan de artikeltekst zelf dus probleemloos uitvergroot worden. De rendering van IE7 blijkt identiek aan die van IE6, met inbegrip van alle bugs. Ontwerpers klagen hierover dan ook steen en been.
Beveiliging
Het heikele punt van IE is de beveiliging. Microsoft heeft allerlei instellingen van IE veranderd. Functionaliteit die een bekend veiligheidsrisico oplevert, staat nu standaard uit. Daardoor is het mogelijk dat IE7 niet meer goed samenwerkt met bepaalde websites, tenzij u die instellingen weer verandert. Meer uitleg daarover vindt u op de IE-webstek van Microsoft.
Een nieuwe beveiliging in IE7 is de (uitschakelbare) anti-phishing filter. Die beschermt tegen kwaadwillige websites, die zich camoufleren als een officiële bedrijfssite en dan wachtwoorden of bank- en creditcardgegevens proberen te ontfutselen. Dit werkt wel alleen met sites die al bij Microsoft bekend zijn, want de filter doet niet meer dan web-adressen vergelijken met een zwarte lijst bij Microsoft. De check die de phishingfilter uitvoert vertraagt het surfen overigens merkbaar.
Voor alle ActiveX-code vraagt IE7 nu uitdrukkelijk om toestemming alvorens die uit te voeren, zelfs als het gaat om code die van Microsoft zelf afkomstig is. Dit zou kwaadwillige sites het heel wat moeilijker moeten maken om ongewenste dingen via IE Windows binnen te sluizen, al is dat ook bij IE7 door de verwevenheid van de Windows desktop met IE nog steeds niet uitgesloten, tenzij u goede antimalwaresoftware draait.
Firefox 2
De Mozilla Foundation bracht Firefox versie 2 ongeveer een week na IE7 uit. We hebben daar geen bevestiging van, maar eigenlijk twijfelen we er niet over dat deze releasedatum gekozen werd om mee te kunnen profiteren van de hype die onvermijdelijk zou ontstaan na de release van IE7. En gelijk hadden ze bij Mozilla, want het internet krioelt van de vergelijkingen tussen IE7 en Firefox 2. Wij doen er met dit artikel nog een schepje bovenop.
Platformen
Firefox is beschikbaar voor bijna elk desktopplatform dat populair bleek sinds pakweg 1997 of 1998. Dat omvat ook oudere versies van Windows, Linux en Unix (waaronder ook Solaris) maar ook IBM’s OS/2. Voor de duidelijkheid: veel van die platformondersteuningen komen niet van de Mozilla Foundation zelf, maar van derden. De Mozilla Foundation zelf levert de software alleen voor Windows 98 en hoger, Mac OS X 10.2.x en hoger, plus Linux-distributies met kernel 2.2.14 en hoger.
Interface
Hoewel Firefox 2 ook heel wat functionaliteitsuitbreidingen aan boord heeft, ziet de gebruikersinterface er op het eerste zicht vrijwel hetzelfde uit als bij versie 1.5. Dat verandert als u tabs opent. Net zoals bij IE7 heeft iedere tab nu een eigen sluitknopje gekregen. Uiterst rechts van de tabbalk, waar voorheen een sluitknop voor de actieve tab stond, vindt u nu een pijltje en daarop klikken levert een lijst op van alle geopende tabpagina’s. Er is helaas geen miniatuuroverzicht zoals bij IE7. Het geschiedenisoverzicht toont recent gesloten tabs en een snelkoppeling laat u een per ongeluk gesloten tab vlug weer heropenen. Het standaardthema van Firefox is iets gewijzigd met andere pictogrammetjes en iets andere kleurtjes, maar alles staat nog wel op dezelfde plaats.
Een heel sterke nieuwe functionaliteit is het sessieherstel. Dat kon u voor eerdere versies van Firefox als uitbreiding downloaden en installeren, maar nu zit het dus ingebouwd. Het sessieherstel laat u vensters, tabs, ingetikte tekst en lopende downloads hervatten van de laatste sessie die afgesloten of afgebroken werd. Dit is erg handig na een systeemcrash, of als de browser herstart moet worden na het installeren van een applicatie of uitbreiding.
Firefox 2 bevat een ingebouwde spellingscontrole, maar daar moet u eerst op de add-onswebsite van Mozilla het woordenboek voor de door u gewenste taal downloaden. Deze woordenboeken zijn beschikbaar voor Nederlands, Frans en Duits.
RSS
Ook Firefox 2 heeft een mogelijkheid om u te abonneren op webfeeds en u een vooruitblik te gunnen. U kunt zich abonneren via een webdienst, via een alleenstaande RSS-nieuwslezer of door de webfeed toe te voegen als een ‘Live bladwijzer’. Firefox 2 ondersteunt My Yahoo!, Bloglines en Google Reader standaard als webdienstopties, maar u kunt zelf elke webdienst die RSS-feeds ondersteunt toevoegen.
Sommige websites bieden een microsamenvatting van de belangrijkste informatie op die site. Zoiets heet een ‘Live Titel’. U kunt daar speciale bladwijzers voor bijhouden en er bestaan speciale uitbreidingen voor Firefox om microsamenvattingen of Live Titels te genereren voor websites die dat nog niet zelf ondersteunen. Inzake weergave ondersteunt Firefox nu svg:textpath: dat is een specificatie die ervoor zorgt dat SVG-tekst een curve of andere vorm kan volgen. Voor Windows is er een nieuwe installatieprocedure gebaseerd op het Nullsoft Scriptable Install System die veel beter moet werken dan die van vorige edities. In de instellingen is alles wat te maken heeft met het beheer van toevoegingen, uitbreidingen en thema’s nu geïntegreerd tot een ‘Add-ons Manager’. Onder de motorkap ondersteunt Firefox 2 nu JavaScript 1.7 met alle daarbij horende functionaliteit. Er zijn natuurlijk nog niet veel websites die dit ondersteunen, maar dat is een kwestie van tijd.
Beveiliging
Ook Firefox heeft een ingebouwde anti-phishingbeveiliging die werkt met een zwarte lijst, net als bij IE7. Bij Firefox 2 kunt u wel kiezen tussen een lokale zwarte lijst en een op internet (via Google). De lokale lijst wordt automatisch regelmatig bijgewerkt. Deze anti-phishingoptie staat standaard ingeschakeld. Om te vermijden dat kwaadwillige extensies of applicaties in Firefox geïnstalleerd worden, vraagt Firefox voortaan eerst om uw toestemming. Bovendien krijgt u nu een beter overzicht van welke extensies geïnstalleerd zijn en waar die staan. Firefox 2 biedt ondersteuning voor het bewaren van gestructureerde data aan de clientzijde, zodat online transacties beter verlopen en de prestaties verbeterd worden wanneer u moet werken met grote hoeveelheden data, zoals bij documenten en mailboxen. Deze ondersteuning volgt de WHA TWG-specificatie voor clientzijde-opslag van sessies en langdurig bij te houden data.