De consolidatieslag in de erp-markt is niet ten koste gegaan van de mogelijkheid voor voedingsmiddelenbedrijven om te kiezen uit tal van branchespecifieke oplossingen. Daarbij worden diverse aanvullende modules geleverd, waarvan implementatie echter vaak uitblijft, aldus Capgemini in zijn onderzoeksrapport.
In de voedingsmiddelensector vinden de laatste jaren grote veranderingen plaats op het gebied van voedselveiligheid, margedruk, samenwerking in keten, transparantie, en innovatiesnelheid. Dit brengt aanvullende eisen en wensen met zich mee op het gebied van functionaliteit en implementatie van erp-pakketten. Leveranciers spelen hierop in door hun functionaliteit uit te breiden en door fusies en samenwerkingsverbanden aan te gaan. In vergelijking met een aantal jaren geleden mikken steeds meer leveranciers op het aanbieden van branchespecifieke oplossingen, die ze zelf of door partners laten ontwikkelen. Vrij veel leveranciers richten zich hierbij op oplossingen specifiek voor de voedingsmiddelensector. Dit is te concluderen uit het zesde ERP Food-onderzoek van Capgemini. Hierin brengt het bedrijf in kaart welke oplossingen er worden aangeboden en wat de marktpositie is van de verschillende leveranciers.
Het grootst is het erp-aanbod voor ondernemingen die actief zijn als voedselproductiebedrijven. Bijna alle van de in totaal negentien aan het onderzoek deelnemende erp-leveranciers geven aan dat ze hun pakket hebben geïmplementeerd bij bedrijven in dit segment. Ook in het b2b-segment van de voedingsmiddelensector is keuze uit een groot aantal pakketten mogelijk. Slechts vier deelnemende pakketten hebben geen implementaties in dit segment in Nederland. In het diervoedingsegment beperken de implementaties in Nederland zich tot een zestal pakketten.
Bijna alle leveranciers richten zich op het middensegment: voedingsmiddelenbedrijven met 20 tot 150 gebruikers. Een aantal van deze leveranciers had altijd al het middensegment als doelgroep. Daarnaast is er echter een sterke verticale beweging van vooral leveranciers die traditioneel meer mikten op grotere bedrijven. Deze leveranciers hebben hun pakketten en verkoop- en implementatiekanalen aangepast om ook het middensegment beter te kunnen bedienen. Ook voor kleine bedrijven (minder dan twintig gebruikers) is er een behoorlijk aanbod aan pakketten. Voor grote bedrijven in de voedingsmiddelensector (meer dan 150 gebruikers) is het aanbod kleiner.
Uit het onderzoek van Capgemini komt het beeld naar voren van een beperkt aantal leiders, een behoorlijk aantal volgers en nichespelers en een aantal achterblijvers en afvallers.
Van alle pakketten die zich meer richten op grote voedselproducerende bedrijven heeft SAP veruit het grootste aantal klanten in Nederland. JD Edwards, dat het aantal implementaties flink heeft weten uit te breiden, volgt. In het mkb zijn Exact en Vers3000 de koplopers in die sector (zie figuur). Alle leveranciers kunnen het pakket zelf bij de klant implementeren. Meer dan de helft van de leveranciers maakt daarnaast echter gebruik van implementatiepartners.
Bijna alle pakketten kunnen werken met Oracle en/of MS SQL.
Een vergelijking van erp-oplossingen laat echter zien dat er nog altijd behoorlijke verschillen zijn in de geboden functionaliteit. Dit geldt in sterke mate voor pakketten die zich richten op kleine en middelgrote bedrijven, zowel in de breedte als in de diepte. Pakketten die zich meer richten op grotere bedrijven verschillen vooral in de diepte op specifieke functionele gebieden. De meeste leveranciers van erp-pakketten leveren allang niet meer alleen
geïntegreerde ondersteuning voor transactionele processen en databeheer van
een bedrijf. Ze bieden een steeds breder scala aan producten aan, waarmee de bedrijfsvoering in bredere zin te ondersteunen is. Software op gebieden als toevoerketenplanning, warehouse-management, transportbeheer, crm, business intelligence (rapportage) en product lifecycle management wordt aangeboden door gespecialiseerde softwareleveranciers, maar maakt ook deel uit van de productsuites van erp-leveranciers. Zij halen hier een steeds groter deel van hun omzet en groei uit, aldus het rapport.
Behalve de grote komen ook de kleinere leveranciers met een steeds breder aanbod aan modules. Bovenstaande ontwikkelingen bouwen voort op de technologische en functionele structuur van erp-pakketten. Daarnaast is er sprake van een ontwikkeling in de erp-markt die de markt op zijn kop zou kunnen zetten: de ‘service oriented architecture’ (soa). Alle grote softwareleveranciers zijn in meerdere of mindere mate bezig met het ontwikkelen van oplossingen die gebaseerd zijn op een soa: SAP op basis van integratie- en applicatieplatform Netweaver, Oracle met het project Fusion en Microsoft met Dynamics. Ook komen er partijen in de markt die zich specifiek richten op de ontwikkeling en implementatie van soa, zonder zelf complete erp-pakketten te leveren. Een voorbeeld is Cordys.
Een erp-pakket kiezen
Veel erp-leveranciers bieden inmiddels ook diverse modules, bijvoorbeeld aps (advanced planning and scheduling) en crm. In veel gevallen zijn deze modules echter niet of in beperkte mate bij klanten geïmplementeerd. Voedingsmiddelenbedrijven dienen dan ook voorzichtig te zijn met het klakkeloos selecteren van deze modules, zo wordt gewaarschuwd in het rapport.
Mkb-bedrijven die zich oriënteren op een nieuw pakket doen er goed aan om zorgvuldig het pakket, de leverancier en de voorgestelde oplossing te beoordelen. Naast de kosten zijn de belangrijkste afwegingen hierin de complexiteit van een pakket, eenvoud van implementatie, de flexibiliteit van het pakket en voldoende functionele ondersteuning voor huidige én toekomstige processen. Het loont om altijd een of meerdere grotere pakketten op de longlist op te nemen om een goede vergelijking te kunnen maken. Het uitgebreidste pakket is niet voor elke bedrijfssituatie het beste pakket, aldus het rapport. Voor een goede pakketselectie dient men dan ook de diepte in te gaan. Roel Delnooz, consultant supply chain management van Capgemini, zegt hierover: “Een ruwe functionaliteittoets volstaat vaak niet voor een goede pakketselectie. Productdemonstraties met bedrijfsspecifieke scripts zijn een essentieel onderdeel van een selectietraject.”