De tijd dat een tulp computers en servers sierde is voorbij. De los van Tulip opererende verkooporganisaties stappen op andere merken over. Ondanks deze tegenslag wil het concern de merknaam de komende tijd een nieuwe impuls geven.
Het zal niet lang meer duren totdat computers en servers met het bekende Nederlandse tulpje definitief geschiedenis zijn. De huidige licentiehouder van de merknaam Tulip TDIH (Tulip Distribution International Holding BV) heeft de merknaam Tulip voor computers in Frankrijk, Engeland en Italië geschrapt. Het bedrijf kondigde in mei 9 al aan dat het in de Benelux-markt op het Terra-merk overstapte. Het Tulip-concern hevelde in 2002 de verkoopactiviteiten over naar TDIH omdat het in zwaar weer verkeerde. Het kan daardoor weinig invloed op deze jongste beslissing uitoefenen. De financiële banden zijn vorig jaar al verbroken. Tulip schrapte de schuld van zes miljoen euro aan TDIH door in 2004 een voorziening te treffen van drie miljoen euro. Een jaar later liet Tulip zichzelf in aandelen Ego Lifestyle uitbetalen, waardoor het restant van de schuld verdween.
Tulip-computers waren de laatste jaren al zeldzaam. In 2004 werd er nog een kleine vier miljoen euro aan deze computers verkocht. Een jaar later waren deze inkomsten gehalveerd. TDIH-directeur Richard Schmit vindt het jammer dat er geen ruimte meer is voor het Nederlandse merk. “De markt is do }or Dell de vernieling in geholpen. De klant is niet bereid om een hogere prijs voor een Tulip te betalen, ook al gaat het om zestig euro extra per exemplaar.” Schmit ziet nog wel kansen voor Tulip om de merknaam te gelde te maken. Het gaat dan niet langer om pc’s, maar om design gadgets en computerproducten waarvan het concern in de toekomst een stevige marktvraag verwacht zoals de tablet-pc. Alleen het logo in de vorm van een klein tulpje dat op deze producten prijkt verwijst nog naar het Tulip-verleden.
Tulip in Duitsland
Ook de in Duitsland gevestigde verkooporganisatie MCD wil van het Tulip-merk af. De Tulip-veteraan Thomas Hollex kocht begin dit jaar deze Duitse activiteit op, die de Tulip-apparatuur afzet in de medische sector. Voor 2006 heeft MCD de merknaam Tulip nog in licentie genomen, zij het dat het merk meteen al de tweede viool speelde. Bijna 80 procent van de door XMCD verkochte computers heeft dit jaar niet meer het Tulip-logo, maar een ander merk meegekregen. Hollex verwacht dat hij volgend jaar volledig van het Tulip-merk zal afstappen. Onderzoeken bij klanten wezen uit dat men weinig waarde hechtte aan het Tulip-merk. De reden voor het afscheid van Tulip is dat MCD na de overname van de Duitse distributeur Devil weinig toegevoegde waarde verwacht van het voormalige moederbedrijf.
Volgens Hollex was het lot van Tulip-computers al bepaald toen het concern in 1998 besloot om niet langer zelf computers te ontwikkelen en te assembleren. Hij heeft dit besluit van dichtbij meegemaakt toen hij van 1998 tot 2002 onderdeel uitmaakte van de Tulip-directie in Nederland. In zijn ogen dankte Tulip zijn faam aan de uitmuntende kwaliteit van de producten. Het concern ging tot de middenmoot behoren toen het door ande Yren samengestelde computers ging verkopen. “Het relatief dure merk Tulip verloor de ene order na de ander toen het niet meer dan een reseller met een bekende merknaam werd. Het zijn niet de slinkende marges, maar de Tulip-verkopers zelf die het merk nu de das om doen”, aldus Hollex.
Nieuw imago
Met de aankoop van Devil versterkt Tulip zijn imago als reseller. Devil is toeleverancier van computers en randapparatuur aan zevenduizend verkopers en systeemhuizen in Duitsland. Deze distributeur boekte vorig jaar een omzet van 320 miljoen euro. Dat is flink hoger dan de kleine 43 miljoen euro die Tulip in 2005 met zijn eigen activiteiten omzette. Het dozenschuiven van Devil gaat alleen wel gepaard met een flink lagere marge. Devil boekte vorig jaar een nettoresultaat van 1,6 miljoen euro, terwijl Tulip zelf zes miljoen euro winst boekte. Tulip verwach t door de overname juist een impuls te krijgen doordat het een nieuwe afzetmarkt aanboort voor de Ego-laptop, tablet-pc’s en randapparatuur.
Tulip vindt zelf de overname van Devil passen binnen de eigen strategie om zich een positie te verwerven binnen meerdere ketens van de ict-industrie. “Tulip zal via Devil ook producten van derden distribueren. Wij zien hier groeikansen, onder andere door schaalvoordelen”, zegt woordvoerder Sander Simons. Over het nieuwe Terra en de stap van MCD zegt hij dat Tulip sinds eind 2002 gestopt is met het zelf produceren van pc’s en servers. Aan deze manier van opereren is recentelijk niets veranderd. “Tulip is zich aan het heroriënteren om de merknaam Tulip een nieuwe impuls te geven in de markt. De merknaam is en blijft een belangrijke asset voor Tulip”, aldus Simons.
Ups en downs van het Tulip-merk
1979: De van origine Oostenrijkse Franz Hetz ±enauer start met zijn overbuurman en it-consultant Rob Romein CompuData. Het bedrijf wil randapparatuur voor de dan nog grote computers leveren. Door de levering van de microcomputer pikt het bedrijf de pc-rage in een vroeg stadium op.
1985: De eerste eigen pc van CompuData komt op de markt, de Tulip System 1.
1986: Beursgang onder de naam Tulip. Het Tulip-merk neemt een hoge vlucht in Nederland. Begin jaren negentig besluit het concern uit te breiden naar andere Europese landen om de groeiende concurrentie van Amerikaanse en Aziatische pc-bouwers het hoofd te bieden.
1996: Eerste verliesjaar Tulip. Fusiegesprekken met Samsung ketsen af. De reputatie van het Tulip-aandeel brokkelt af door handel met voorkennis op de beurs.
1997: Minister Wijers opent nieuwe Tulip-fabriek in Rosmalen met een prijskaartje van 90 miljoen gulden. Overnamebesprekingen met Commodore worden abrupt gestaakt. Na een faillissement koopt Tulip alsnog Commodor e voor 15 miljoen gulden.
1998: Hetzenauer verkoopt vlak na bekendmaking van tegenvallende resultaten – een verlies van 28,5 miljoen gulden – zijn aandelen Tulip. Even later gaat het bedrijf in surseance van betaling. Het ministerie van Economische Zaken meldt in totaal 70,2 miljoen gulden aan subsidies en leningen te hebben verstrekt. Begemann financiert de doorstart met 60 miljoen gulden. De fonkelnieuwe fabriek gaat naar Ingram Micro. Bij massaontslag verdwijnen vierhonderd van de zevenhonderd banen.
1999: Tulip maakt een bescheiden winst van 128 duizend gulden.
2000: Na positieve verwachtingen en overname van laptopfabrikant 2L volgt in november een winstwaarschuwing. Nog eens honderd banen verdwijnen. Investeerder Begemann wil van Tulip af.
2001: Begemann en N æMB Heller zetten schulden om in aandelen Tulip om het bedrijf van het strafbankje op de beurs te houden. Het verlies loopt op tot 15,5 miljoen euro.
2002: GEM verstrekt kredietfaciliteit van 30 miljoen euro tot eind 2006.
2003: Oud HCS-oprichter en Nashua-directeur Huub van de Boogaard neemt de verkoopkantoren en het merk Tulip over. Tulip zelf richt zich op de ontwikkeling van lifestyle notebooks (Ego) en tablet pc’s (PaceBlade). Dell schikt met Tulip over inbreuk op het patent voor een specifiek ontwerp van een moederbord dat de installatie van pci en isa-kaarten gemakkelijker maakte.
2004: Kredietlijn GEM wordt verhoogd naar 65 miljoen euro. Lancering van Commodore-producten, even later ver `kocht aan Yeahronimo voor 24 miljoen euro. Tulip claimt 5 miljoen euro van de Nederlandse staat vanwege het schrappen van een megaorder van tienduizend pc’s in een ontwikkelingssamenwerkingsproject met Bangladesh. De claim is nooit toegekend.
2005: Accountant Ernst & Young weigert de jaarrekening 2004 te tekenen door de snelle afboeking van het Commodore merk. Emissie van 55 miljoen euro voor overnames aangekondigd.
2006: Van den Boogaard en zakenpartner Richard Schmit schakelen over op het Terra-merk voor hun computers. Ook de Duitse verkooporganisatie MCD zet het Tulip-merk aan de kant. Tulip-desktops en servers zijn verleden tijd. In augustus neemt Tulip de Duitse distributeur Devil over.
Personal computer
De pc die dit jaar vijfentwintig jaar bestaat heeft Tulip groot gemaakt. Het begin van Tulip valt samen met de opkomst en doorbraak van de pers ∞onal computer begin jaren tachtig. De overburen Jan Romein en Franz Hetzenauer beginnen in 1979 het bedrijf CompuData voor de levering van randapparatuur van de dan nog lijvige computers. Al in 1982 bijna tegelijkertijd met de eerste systemen van IBM assembleert en levert het bedrijf de voorloper van de pc. Meteen al in het eerste jaar weet het jonge bedrijf duizenden exemplaren van deze systemen af te zetten in Nederland. De ervaringen uit het eerste jaar worden gebruikt om een geheel eigen computer te ontwerpen die gebaseerd is op de beste vrij verkrijgbare componenten van dat moment. Door de juiste processoren, chipsets en harde schijven te kiezen weet CompuData de voor Tulip kenmerkende basis te leggen: pc’s met voor die tijd goede prestaties en een hoge betrouwbaarheid. Tulip maakte bij het Nederlandse bedrijfsleven en de overheid eind jaren tachtig en begin jaren negentig naam als een leverancier die snel nieuwe goed werkend ne systemen in grote hoeveelheden levert.
Begin jaren negentig neemt de concurrentie flink toe. Tulip expandeert het bedrijf in Europa om zijn afzetmarkt te vergroten. Het bedrijf opent in diverse landen eigen verkoopkantoren en gaat overeenkomsten met distributeurs aan voor de levering van Tulip-pc’s. In 1997 volgt de opening van een hypermoderne pc-fabriek in Den Bosch met steun van Den Haag. Het mag niet meer baten. Tegen een pc-bouwer als Dell die wereldwijd opereert zonder dealerkanaal en alleen systemen bouwt die besteld zijn is de Nederlandse pc-bouwer niet meer opgewassen. Oprichter Hetzenauer lijkt niet mee ‚r in Tulip te geloven als hij in 1998 net voor het bekend worden van de jaarcijfers over 1997 de hoofdmoot van zijn aandelen Tulip verkoopt. Na een faillissement en doorstart verkoopt het bedrijf alleen nog door andere gefabriceerde pc’s. De fonkelnieuwe Tulip-fabriek gaat naar de Amerikaanse distributeur Ingram Micro.
