Linux lijkt vooralsnog maar moeilijk voet aan de grond te krijgen als besturingssysteem voor bedrijfsdesktops. Toch heeft dit besturingssysteem veel potentieel en timmeren de verschillende distributies hard aan de weg om een plek te veroveren binnen het Windows-domein. Vorige week lag SuSE Linux Enterprice Desktop 10 op de pijnbank. Nu wordt het minder bekende Xandros Desktop OS aan een nader onderzoek blootgesteld.
In bedrijven is Windows nog steeds de standaard op de desktop. De veiligheidsproblemen spelen de nummer één in besturings- systemen echter danig parten. Ondanks de vele inspanningen van Microsoft om de Windows-varianten lekvrij te krijgen lijken de problemen alleen maar toe te nemen. Er staan echter een paar bedrijven klaar om een op Linux gebaseerde bedrijfsdesktop aan te bieden. Xandros heeft er een die bijna als twee druppels water lijkt op Windows XP.
Het Canadese bedrijf Xandros nam in 2001 de Linux Business Edition van Corel over en baseerde zich daarop om het Xandros Desktop OS te ontwikkelen. De basis is overigens de Debian-distributie van Linux, die bekend staat als erg betrouwbaar en goed uitgebouwd, terwijl hij toch erg compact blijft. Xandros beweert dat Desktop OS heel gemakkelijk met slechts vijf muisklikken is te installeren en dat het bovendien compatibel is met alle populaire Microsoft-applicaties. Dat wilden we wel eens met eigen ogen zien.
Installatie
Onmiddellijk na het starten van de cd verschijnt de installatiewizard. We kiezen voor de ‘express install’ die bijna alles automatisch moet doen. De installatieprocedure ‘ziet’ een eventueel aanwezige Windows-configuratie en de gebruiker krijgt dan een keuzescherm om die te behouden of te verwijderen.
Als ervoor wordt gekozen om Windows te behouden, voorziet de installatieprocedure van Xandros in een startmenu en wordt zonodig de schijfruimte van Windows ‘ingekrompen’ om plaats vrij te maken voor Xandros. Zegt de gebruiker echter dat Windows verwijderd mag worden, dan wist de installatieprocedure de hele harde schijf en eigent die zichzelf toe. Wij kozen de laatste optie.
De volgende stap is het invoeren van een beheerderswachtwoord. Daarna begint een volautomatische installatie op de harde schijf waarbij de gebruiker niets meer hoeft in te tikken of aan te klikken. Vandaar dus de reclame met vijf muisklikken (in feite een achttal). Overigens blijkt Xandros initieel alleen in het Engels te werken, want we krijgen nergens een optie om voor een andere taal te kiezen. Dat verandert pas nadat alles geïnstalleerd is en er van de harde schijf gestart wordt. Dan zien we Xandros met een KDE desktop (een krachtige grafische gebruikersomgeving voor Unix-werkstations, uitgegeven onder een Open Source-licentie) en start een ‘First Run Wizard’. Die stelt alles in, waaronder ook de regionale instellingen.
Links of rechts
Erg leuk is dat men kan kiezen tussen links- of rechtshandig gebruik van uw muis, dat hebben we bij Windows nog niet gezien. Qua talen is de ondersteuning erg pover, al kunnen we niet zeggen dat we daarover erg verrast zijn van een Amerikaanse Linux-distributie. Het is wel teleurstellend omdat Debian zelf wel allerlei talen ondersteunt. Het mag dus eigenlijk geen probleem zijn om voldoende ondersteuning voor Europese en andere talen toe te voegen. Nu kan men eigenlijk alleen kiezen tussen Brits en Amerikaans Engels, niets anders.
Xandros is wel een van de weinige Linux-distributies die ons in de installatiewizard de mogelijkheid geeft om een printer te installeren. De installatieprocedure voor een printer lijkt trouwens sterk op die van Windows, inclusief de mogelijkheid om een testpagina af te drukken.
KDE desktop
De grafische gebruikersomgeving bij Xandros is zoals reeds gesteld KDE desktop, die wat betreft opbouw vrij identiek is aan Windows XP. Qua applicaties zit er alles in wat het hart van een bedrijfsgebruiker sneller doet kloppen. In de Home Edition en Home Edition Premium (ook bedoeld voor Soho- en klein mkb-gebruik) zit OpenOffice.org 2.0, in de Business Edition (bedoeld voor wat grotere mkb’s en grotere ondernemingen) krijgt de gebruiker Sun StarOffice 8.
Xandros Desktop OS biedt met Xandros Networks een applicatie die een overzicht geeft van nieuws, nieuwe en bijwerkbare applicaties en besturingssysteemonderdelen. Hiervan kan zelfs Microsoft nog iets leren: een boomstructuuroverzicht toont alle applicaties die Xandros beschikbaar heeft en alles wat de gebruiker niet heeft maar wel wil hebben, kan meteen worden bijbesteld. Ook is er zichtbaar wat er wel allemaal is en of er updates voor beschikbaar zijn. Daarnaast is er een globale functie om gewoon alle nieuwe updates op te sporen en te installeren. Dit is zonder enige twijfel het krachtigste en meest uitgebreide updatesysteem dat we ooit tegengekomen zijn in een besturingssysteem.
Active Directory
De Xandros Desktop OS Business Edition heeft de mogelijkheid om zich te integreren in een Windows Active Directory of NT Domein. Let wel: het systeem stelt dit niet automatisch voor en zoiets moet dus ingesteld worden door een netwerkbeheerder.
De multimediaondersteuning is even uitgebreid als die van Windows en Xandros biedt zelfs klik-en-sleep voor het branden van cd’s en dvd’s vanuit de Xandros File Manager. Bestanden delen en gebruiken van en naar Windows-systemen is ook al geen probleem.
Daarnaast biedt Xandros ondersteuning voor meerdere processoren en Hyper-Threading, maar ook ‘versleutelde’ home-mappen, een persoonlijke firewall, PPTP VPN (dit laatste alleen bij de Business Edition) en er is ook een antivirusoplossing aan boord.
Alleen voor de Business Edition is er CrossOver Office, een commerciële applicatie waarmee men courante Windows-software zoals MS Office onder Linux en dus ook Xandros kan installeren en gebruiken. Wij hebben dit met succes uitgeprobeerd op onder andere MS Word en MS Outlook.
Xandros levert verder Versora Progression Desktop for Xandros mee, en daarmee kan de gebruiker alle Windows data (wachtwoorden, contacten, adressen, maar ook alle e-mails) overbrengen naar Xandros.
Xandros 4 is een commercie Linux versie (distributie). Vergeleken bij alle andere distrubuties die ik heb gebruik, is Xandros een hele makkelijke en complete.
Ik heb de Home premium (de goedkoopste) gekocht voor net geen 40 euro. Deze heeft standaard geen mogelijkheid om Windowsappicaties zoals MS Office te draaien en ook ontbreekt een beveiligingssuite en een ‘musicmanager’.
De completere versie kost zo’n 80 euro.
De installatie kende een flinke hobbel na een eerdere perfect geslaagde proefversie (30 day trial versie) die gratis is te downloaden en een professional edition is.
Ik vondt het zo goed dat ik Xandros daarna heb gekocht.
Het apparaat is een Dell Inspiron 1300. Een goedkoop, maar perfect laptopje. Hier werk ik dagelijks op.
Linux draait er erg goed op en Ubuntu,ook Kubuntu en Xubuntu Suse, Zenwalk en zelfs PCBSD vonden er hun plaats, vaak als dualboot. Window is er maar even op geweest.
Uit ervaring wist ik dat Linux goed werkte. Xandros heeft een handige lijst en daar staat ook mijn laptop gewoon bij.
De installatie verliep aanvankelijk perfect en uiterst simpel. Hierbij koos ik voor een custom install voor mijn aparte partities (/Home). Probleemloos kon ik daarna opstarten in een nog beperkte schermresolutie van 1024 i.p.v. 1200 breed. Echter na een update van servicepack was er sprake van een hele lijst errors en een verwijderde X11 pakket, dat ik via Networks (van Xandros) weer opnieuw heb aangevinkt. Hierna was het weer op orde.
Na het installarren van 915resolution kon ik bij de volgende herstart een volledig scherm bekijken. Ook de ingebouwde wireless werkte goed in de trial versie. In de koopversie moest ik eerst even zoeken naar het instelmenu. Het kan daar eenvoudig worden ingesteld. Dit is de eerste Linuxversie die deze Broadcom 4318 Airforce standaard ondersteund zonder gebruik van Ndiswrapper en Windowsdriver hiervoor. Dit werkt goed inUbuntu en Suse. Xandros heeft hier een streepje voor en is net iets fijner dan Ubuntu.
Xandros heeft standaard KDE als desktop, zeker met het oog op de gelijke werking van Windows. Inderdaad lijkt mij geen eenvoudiger overstap mogelijk. Het is al lastig genoeg om Windows gebruiker over te laten stappen. Een ervaren Linux gebruiker heeft al uitdaging genoeg, maar Windows gebruikers kun je niet vragen gelijk een hele configuratie van X te bewerken. Xandros is niettemin gelukkig een echt Debian systeem en je kunt behalve de Xandros bronnen voor aanvullende programma’s ook een andere bronnen aanvinken of eenvoudig in een menu activeren.
Ik heb al mijn favoriete programma’s zoals Open Office Nvu en gftp voor mijn website te maken en publiceren. Standaard heeft Xandros Thunderbird en Firefox voor mail en web. Dit zijn goede keuzes voor de beoogde doorsnee overstappers. Veel beter en vooral eenvoudger heb ik het niet gezien.
De KDE desktop werkt supersnel en fijn, hoewel ik gewend was aan Gnome van Ubuntu. Het oog wil ook wat en het ziet er ook heel goed uit. Ik zou Xandros dan ook zeker willen aanbevelen aan iedereen die Windows niet meer wil. Met het Luxe pakket kan ook MS Office draaien ( “originele licentie nodig) en ook verschillende andere veelgebruikte applicaties. En nog wat extra documentatie.
Xandros is het geld naar mijn mening zeker waard. De Ubuntu gebruiker zal opmerken dat alles gratis kan, maar weet ook dat je best wel wat tijd kwijt bent voor je het eventjes in hebt gesteld. Kennis is zeker handig, maar de meeste gebruikers (Windows?) willen eigenlijk alleen maar werken met programma’s en meer niet.
Vergeleken met de prijzen van Microsoft Windows besturingssystemen en bijvoorbeeld Office is Xandros met Open Office een echt koopje. Een echte Linux met alle veiligheid en mogelijkheden tot extra’s zoals een (Windows) virusscanner, voor doorgestuurde mail bijvoorbeeld. Linux zelf heeft weinig last van virussen.
Xandros desktop heeft alleen een Engelstalige interface en dat is jammer. Voor open Office is gelukkig wel NL ondersteuning aanwezig.
Xandros heeft goede en verstandige keuzes gemaakt met haar desktop, en goede ondersteuning. Beter goede keuzes en ondersteuning dan alles en supergeavanceerd met heel veel werk. De Xandros-gebruiker is goed terecht gekomen in de wereld van Linux.
Mijn dringend advies: leer jezelf behelpen in de (nieuwe) Linux wereld en probeer zoveel mogelijk opensoftware te gebruiken.
Veel plezier en succes
Ik gebruik zelf al jaren Suse Linux op de laptop en ben hier zeer tevreden over. Het enige minpunt is dat de Mediaplayer van Microsoft niet ondersteund wordt en dat vele (Nederlandse) sites alleen in dit dataformaat streams aanbieden. De EU streeft ernaar dit formaat open te maken, zodat andere player leveranciers (zoals Real) dit formaat ook kunnen ondersteunen.
Overigens is er een enorm verschil op dit punt tussen bijvoorbeeld Nederland en Duitsland. Alle serieuze content aanbieders in Duitsland bieden de streaming content aan in zowel Real als Windows formaat. Dit moet mijns inziens in Nederland ook gebeuren en dan is Suse Linux 10 ideaal voor de Desktop.