Soa nog een onbekend begrip

Leveranciers van oplossingen voor een service oriented architecture (soa) moeten alles uit de kast halen om de bekendheid met dit onderwerp te vergroten. Onderzoeksbureau MarketCap doet deze aanbeveling, omdat minder dan 10 procent aangeeft zeer goed bekend te zijn met soa’s.

Ongeveer een kwart van de Nederlandse organisaties geeft aan überhaupt niet bekend te zijn met het concept van een dienstengeoriënteerde architectuur. Nog eens 37 procent zegt de term wel te kennen, maar niet of nauwelijks te weten waar hij voor staat. Dit blijkt uit onderzoek dat MarketCap dit jaar heeft gedaan naar dit fenomeen op de Nederlandse markt. Aangezien soa en enterprise application integration (eai) min of meer in elkaars verlengde liggen, is dat automatiseringsaspect ook meteen meegenomen.

Onder eai verstaat MarketCap: ‘integratiesoftware die wordt gebruikt voor het integreren van applicaties en processen binnen een organisatie of tussen meerdere organisaties. Door middel van deze software leveren applicaties automatisch informatie op plaatsen waar het nodig is, op het moment dat het nodig is en in het juiste format’. Soa staat voor: ‘wijze van inrichten van de informatievoorziening binnen de organisatie waarbij centraal staat dat de functionaliteit en gegevens van één of meerdere applicaties via services ter beschikking worden gesteld. Deze services kunnen overal, ongeacht platform of programmeertaal, worden aangeroepen’.

Eind 2003, aldus de studie, bracht Rick van der Lans op een Computable/Array-congres het begrip soa naar voren (hoewel toen nog vooral werd gesproken over webservices). Volgens Van der Lans was eind 2003 het klimaat niet rijp voor de forse investeringen die nodig zijn voor deze nieuwe technieken. Hij zag wel goede kansen voor het Europese bedrijfsleven. “In Amerika is de acceptatie van lage programmeertalen als Java en C++ intenser geweest. Noordwest-Europa is meer overgestapt op kant-en-klaar kopen bij SAP en PeopleSoft. Het is makkelijker integreren als je kant-en-klaar brokken code krijgt van jouw erp-leverancier. Heb je zelf in Java of C++ zitten programmeren, dan zul je dat zelf allemaal moeten ontwikkelen”, sprak Van der Lans.

“Inmiddels zijn we tweeënhalf jaar verder. Tijd dus om de balans op te maken”, motiveert MarketCap zijn onderzoek.

Hoop

Een blik op de Amerikaanse markt leert dat in een paar jaar tijd soa door de hele markt heen een brede acceptatie heeft gekend. Daarbij baseren de marktvorsers zich op de ‘US Enterprise SOA survey’ die de Yankee Group in augustus 2005 heeft uitgebracht. Sectoren die voorop lopen zijn mobiele operators (93%), retail (92%), financiële dienstverleners (89%), industrie (76%) en overheid (75%). MarketCap plaatst daarbij wel de kanttekening dat het hierbij om een onderzoek onder de enterprise c.q. multinationalsmarkt in Amerika gaat en daar is de acceptatie van dergelijke ontwikkelingen altijd ver op de rest van de markt vooruit.

Heel anders is het uitgepakt op de Nederlandse markt waar een overgrote meerderheid bij de afkorting toch eerder denkt aan seksueel overdraagbare aandoeningen dan aan een bepaalde vorm van inrichting van het automatiseringsplatform. In totaal is 61 procent van de (mede-)verantwoordelijke personen voor het applicatiebeleid binnen Nederlandse bedrijven met 100 of meer geautomatiseerde werkplekken nog onvoldoende op de hoogte van het soa-concept om gefundeerde uitspraken over het onderwerp te kunnen doen.

Maar er is nog hoop. Van de organisaties die wel op de hoogte zijn, zegt slechts vier procent geen reden te zien om binnen drie jaar ‘soa-actie’ te ondernemen. Het gezegde ‘onbekend maakt onbemind’ doet op dit vlak duidelijk opgeld. Van de organisaties die wel actief zijn met soa’s heeft een kwart geen externe adviseur ingeschakeld of is dat niet van plan. Kennelijk acht men de eigen it-afdeling capabel genoeg om de uitdaging aan te gaan. Diegenen die wel hulp hebben gezocht, kloppen in eerste instantie aan bij Capgemini of Atos Origin. Als het om platformspecialisten gaat, worden BEA Systems en Software AG als eerste genoemd. IBM en Oracle scoren het beste als softwareleveranciers. Het feit dat men een eventuele soa-toepassing vanuit de kant van de it-afdeling en softwareleverancier gaat ‘aanvliegen’ baart MarketCap wel zorgen. Op deze manier is de kans groot dat een soa-project mislukt, simpel omdat juist in geval van een soa-implementatie vanuit de bedrijfsprocessen gedacht en gestart moet worden. MarketCap adviseert dan ook nadrukkelijk om eerst in overleg te gaan met een it-consultingorganisatie en vooral niet eerst de soa-software aan te schaffen om er vervolgens een ‘implementatiepartij’ bij te gaan zoeken. Dit is nu juist de kans om af te rekenen met het ‘it-projecteiland’ en daarmee it volledig in de bedrijfsprocessen te integreren.

Honger

Hoewel soa en eai (waarnaar MarketCap ook uitvoerig onderzoek heeft gedaan) zacht gezegd geen algemeen gekende begrippen zijn, is de honger naar kennis erover wel groot. “De bekendheid en het gebruik op zich zijn nog niet erg hoog; de belangstelling voor het onderwerp daarentegen is erg hoog te noemen. Bijna twee derde van alle organisaties geeft aan geïnteresseerd te zijn in een onderzoekssamenvatting over zowel soa als eai. Ruim een derde van de organisaties geeft aan geïnteresseerd te zijn in een workshop betreffende deze onderwerpen”, aldus de studie. De onderwerpen leven het meest in de financiële sector, gevolgd door de handels- en transportsector.

Nog even als afsluiter waarom iemand ook maar zou overwegen een soa te implementeren. De voordelen van de Nederlandse organisaties die deze stap hebben gezet: eenvoudiger beheer (19,1%), flexibiliteit (16,1%) en centraal beheer van data (13,1%) met toch nog een ‘weet ik niet’ van 18,1% dat eigenlijk alles weer op losse schroeven zet. Het gaat hier duidelijk om een in zijn algemeenheid (nog) onbegrepen aanpak.