Begin juni bracht de Wall Street Journal het verhaal dat Adobe niet wil dat pdf in Office 2007 wordt opgenomen. Adobe is bang dat Microsoft pdf gaat uithollen om het gebruik van zijn eigen ‘open standaard’ xps te bevorderen. Maar Adobe is natuurlijk ook bang dat de vele licenties op Acrobat zullen wegvallen. De Wall Street Journal sprak ook over plannen van Adobe om Microsoft voor het gerecht te dagen, maar Adobe zelf stelt in een persmededeling van 12 juni dat dit pure speculatie is.
Het gebrek aan directe pdf-ondersteuning is voor veel gebruikers een tegenvaller, want pdf is ingebed in een aantal ISO-standaarden, waaronder die voor archiveren, en het rechtstreeks vanuit Office 2007 of vanuit elk programma als het om Vista gaat kunnen bewaren in pdf was wel zo efficiënt en goedkoop geweest.
Microsoft heeft inmiddels de ‘opslaan als pdf’-mogelijkheid uit Office 2007 verwijderd en xps (zie kader) uit Windows Vista, zogezegd om de goede relaties met Adobe niet op het spel te zetten. Tegelijk stuurde het bedrijf uit Redmond het bericht de wereld in dat Adobe in Europa juridische acties wil ondernemen op grond van Europese anti-trustwetgeving. Europa zou volgens Gartner niet toevallig gekozen zijn: daar heeft Microsoft het al moeilijk met de Europese Commissie, en de kans op succes vanwege Adobe is er dan ook veel groter dan in de VS.
Kyle McNabb, senior analyst bij Forrester Research, had over de hele zaak een gesprek met Microsoft, en zegt dat Adobe gewoon de kip met de gouden eieren niet wil slachten. Adobe wil niemand te woord staan, ook McNabb niet. Microsoft stelt inmiddels de exportfunctionaliteit naar zowel pdf als xps aan gebruikers ter beschikking in de vorm van een te downloaden patch.
“De reactie van Adobe is des te eigenaardiger,” aldus McNabb, “als je bedenkt dat Microsoft me vertelde dat ze pdf-ondersteuning hebben ingebouwd zonder enige hulp van Adobe. Mochten ze Adobe-tools hebben gebruikt, dan hadden ze licenties moeten betalen. Maar, zo redeneert Microsoft, als het een standaard is en wij gebruiken enkel de standaard en geen enkele andere Adobe-technologie, waarom mogen wij het dan niet gebruiken en andere leveranciers wel?”
Open standaard
De persmededeling van 12 juni geeft antwoord op die vraag. Volgens Adobe is pdf een open standaard die zonder enige beperking door iedereen gebruikt moet kunnen worden.
Maar, zo stelt Adobe, de gebruikers verwachten wel dat Adobe erover waakt dat de standaard op geen enkele manier wordt aangetast, of gefragmenteerd raakt. Daar is Adobe nu bang voor. Letterlijk staat er: “Microsoft heeft al meer dan eens zijn monopolie gebruikt om crossplatform techniek te ondermijnen. De benadering van Microsoft verstikt open standaarden en breidt ze uit met prioritaire functionaliteit.” Adobe is er met name beducht voor dat pdf zo uitgehold wordt dat alleen xps nog overblijft als alternatief.
Daar zou niemand beter van worden, aldus de verklaring. McNabb gelooft niet zo in Adobe in de rol van reddende engel: “Het lijkt erop dat Adobe aan concurrentievervalsing doet,” zegt hij. “Vooral omdat Apple, maar ook Sun, Corel, en OpenOffice.org allemaal pdf-ondersteuning leveren. Daar heeft Adobe dan geen problemen mee.”
Voor de Forrester-analist is de zet van Adobe in elk geval een slechte zaak voor zakelijke gebruikers. “Veel bedrijven die willen exporteren vanuit Office naar pdf betalen daar nu een licentie voor aan Adobe, omdat ze gebruik maken van de Acrobat-technologie. Ik weet niet hoe belangrijk de inkomsten van Adobe uit deze bron zijn, maar ik kan me voorstellen dat het een aardige duit oplevert,” aldus McNabb.
Als vierhonderd miljoen Microsoft-pc’s opeens zonder meer in pdf kunnen bewaren, dan heb je natuurlijk wel een probleem aan de inkomstenkant, omdat de dure Acrobat-licentie niet langer nodig is. Volgens McNabb ligt het verschil tussen Apple, OpenOffice.org en anderen aan de ene kant en Microsoft aan de andere kant, erin dat het marktaandeel van de eerste groep Adobe niet raakt, terwijl dat met het marktaandeel van Microsoft wel het geval kan zijn.
Het zou natuurlijk ook kunnen dat met name Apple goed beseft waar pdf oorspronkelijk voor diende en hoe belangrijk het is om de groep gebruikers die de pdf (r)evolutie hebben meegemaakt niet voor het hoofd te stoten per slot van rekening is dat de thuismarkt van Apple.
Het buigzame gedrag van Microsoft lijkt vreemd. Het bedrijf ging immers in het recente verleden gevechten met andere zwaargewichten niet uit de weg. Denk maar aan de voorbije anti-trustzaken en de Real Networks zaak. Wellicht speelt bij Microsoft de vrees dat een rechtszaak vanwege Adobe de introductie van Windows Vista nog wat meer op de lange baan schuift.
Gartner vindt het alvast vrij ongenuanceerd dat Adobe met zijn houding de technologische vooruitgang tegenhoudt.