In zijn boek I Cyborg, dat in 2002 verscheen, kondigde Kevin Warwick aan dat het inbrengen van een breinimplantaat de volgende stap in zijn cyberneticaonderzoek zal zijn. Op een congres over kunstmatige intelligentie in Groningen (www.amigro.nl) vertelde Warwick exclusief aan Computable over dit plan.
Hoe staat het met uw plannen voor een breinimplantaat?
“Erg goed. We zijn aan het kijken naar verschillende implantaten, en naar de locatie in het brein om ze te plaatsen. Over een jaar of twee, drie zullen we een test doen met een verlamd persoon. Over zeven of acht jaar ben ik zelf aan de beurt.”
Op welke plaats in het brein denkt u het implantaat in te brengen?
“In ieder geval in het gebied waar zich de motorneuronen bevinden, omdat die gebruikt worden voor beweging. Bovendien genereer je zo zichtbare output. Het feit dat je een lichaamsdeel beweegt, bewijst dat je een signaal verstuurt en je de boel dus niet aan het bedonderen bent. Alleen, de vraag is op welke diepte in het brein we het implantaat gaan inbrengen. Hoe dieper, hoe gevaarlijker.”
Wat wilt u voor experimenten uitvoeren met het breinimplantaat?
“Ik wil de verlamde proefpersoon iets laten doen waar hij iets aan hééft, zoals het besturen van een rolstoel met louter gedachtekracht. Het besturen van een auto zou nog mooier zijn, al is het maar op het universiteitsterrein.”
En met uw eigen breinimplantaat?
“Het belangrijkste is om brein-tot-brein-communicatie tot stand te brengen, al is het maar op een basale, ‘telegrafische’ manier. Alles meer dan dat, zoals het bedienen van technologie door daaraan te denken, of het versturen van mailtjes door gedachtekracht, is meegenomen.”
Hoe lang denkt u dat het uw brein zal kosten om zich aan te passen?
“Ik vermoed dat ik na een week of twee al signalen kan verzenden. Maar het zou wel eens een maand of twee kunnen duren voordat het lukt om van brein tot brein te communiceren via een soort morsetaal.”
U moet dus een nieuwe taal leren.
“Ja, maar een heel eenvoudige, eentje die bestaat uit twee signalen: ja en nee. Of lang en kort, aan of uit. Bij brein-brein-communicatie gaat het er in eerste instantie om dat het brein op betrouwbare wijze leert bepalen wanneer het een signaal heeft ontvangen en verstuurd. Net als bij het eerste telefoongesprek.”
Er is aangetoond dat het kijken naar een bewegende persoon hersen-activiteit veroorzaakt in hetzelfde gebied dat die beweging bij de ander aanstuurt. Wat als je kijkt naar een andere persoon die een beweging uitvoert? Of als je droomt over beweging? In beide gevallen is er hersen-activiteit, en verstuurt het brein dus misschien ongewild signalen via een breinimplantaat.
“Misschien kun je inderdaad niet verhinderen dat jouw motorische breinregio actief wordt als je naar iemand anders kijkt die beweegt. En inderdaad, ook als we dromen is er sprake van elektrochemische activiteit. Maar laten we de zaken positief benaderen. Misschien wordt het op de lange termijn mogelijk te ontdekken wát iemand aan het dromen is, in plaats van dat we alleen maar weten dát iemand aan het dromen is.”
Hoe bewaak je je privacy als brein-tot-brein-communicatie echt een succes wordt? Hoe voorkom je dat anderen toegang tot gedachten hebben die je helemaal niet wilt delen?
“Dat wordt een heel belangrijk punt, vooral vanaf het moment dat brein-tot-brein-communicatie commercieel geëxploiteerd wordt en heel veel mensen aan hetzelfde netwerk hangen. Je kunt er natuurlijk altijd voor kiezen de verbinding te verbreken. Op de langere termijn wil je dat waarschijnlijk echter niet meer, omdat je er afhankelijk van bent geworden. Net zoals jij het nu niet goed zou vinden als ik je mobiele telefoon weggooi, of je de toegang tot het internet ontzeg.”
Gaat u opnieuw een directe connectie leggen met het zenuwstelsel van uw vrouw?
“Nee. Ze vindt het breinimplantaat veel te gevaarlijk. Ik heb dus iemand anders nodig om van brein tot brein mee te communiceren. Ben jij misschien geïnteresseerd?”
Wie is Kevin Warwick?
In 2002 verwierf Kevin Warwick wereldfaam door zichzelf op een computer aan te sluiten. Via een (tijdelijk) implantaat in zijn armzenuw ontving een pc de elektrische signalen waarmee zijn brein zijn hand aanstuurde. Door zijn hand te bewegen kon de hoogleraar cybernetica aan de Universiteit van Reading een robothand en een rolstoel bedienen. Nadat zijn vrouw Irena eveneens een elektrode in haar arm had laten inbrengen, konden ze elkaars handbewegingen voelen.
Verder bestaan er chipimplantaten in verschillende stadia van ontwikkeling voor de aansturing van disfunctionerende blazen, verlamde ledematen en kapotte stembanden.
Ook breinimplantaten bestaan. Zo verminderen de symptomen van de ziekte van Parkinson door het implanteren van een neurostimulator onder de huid, die via elektroden pulsen naar bepaalde delen van het brein verstuurt. Blinden kunnen in beperkte mate weer zien via een computer die camerabeelden bewerkt en het resultaat via geïmplanteerde elektronen naar het hersengebied stuurt dat wordt gebruikt voor kijken. Het bedrijf Cyberkinetics voert op dit moment een proefproject uit met het BrainGate-systeem, waarmee verlamden een computer bedienen door te denken aan beweging.