In 2002 was SAP-implementator Magnus op sterven na dood. Drie jaar later lijkt het beursfonds weer voldoende levenselixer te hebben geproefd. Het samengaan met Microsoft-specialist Qurius twee jaar geleden heeft de groei weer in gang gezet, maar nu pas mag er weer van de toren worden geblazen, vindt topman Fred Hermans.
| Doorgezaagd In de rubriek ‘Doorgezaagd’ belicht de redactie van diverse kanten het wel en wee van uiteenlopende ict-firma’s in Nederland. Aflevering 1: Magnus. |
Draconische maatregelen
Het water stond Magnus toen aan de lippen. Volgens Hermans waren er draconische maatregelen nodig om het bedrijf weer op het droge te krijgen: ontslagrondes, onderdelen afstoten, kantoren sluiten en de vestiging in Azië met verlies van de hand doen (die heet daar nog steeds Magnus). Er bleef een onderneming in Nederland over met een behoorlijke schuldenlast en weinig kasgenererend vermogen. “Ik moest dus op zoek naar een groeiactiviteit. De negatieve publiciteit maakte dat er niet makkelijker op. Als reddingsboei koos ik voor Microsoft-technologie, met het oog op het streven van dat concern zijn positie op de erp-markt te verstevigen (enterprise resource planning). Bovendien zou Magnus dan niet meer afhankelijk zijn van één technologieplatform.”
Qurius kwam in beeld, een goedlopende Microsoft-specialist uit Zaltbommel, opgericht door Mark van Kemenade (ex-Magnus-consultant) en Jan van Rijt van het bureau Wiltox Advies. Het duo had wel oren naar een overgang naar een bedrijf met een beursnotering. Bovendien vulden de twee partijen elkaar aan: Magnus als specialist in SAP-implementaties voor grote ondernemingen, en Qurius als verkoper en beheerder van erp-oplossingen voor het middensegment, maar dan Microsoft-gebaseerd. Alleen had Magnus geen geld; de overname geschiedde in april 2003 via een aandelenruil, waarbij voor 100 procent verwatering werd gekozen.
Decentrale organisatie
Telde Qurius in juni 2003 55 man, inmiddels is het personeelsbestand deels organisch en deels via acquisities gegroeid tot 164 medewerkers. Het bedrijf kent op het terrein van Microsoft Business Solutions twee productlijnen, Navision en Axapta. Daarmee bedient het branches (met branchespecifieke aanpassingen) als transport en distributie, milieu, sierteelt- en groentesector, telecom, detailhandel en de zorgsector. Klanten zijn bijvoorbeeld Jan de Rooij, Pearl en Versatel.
Als sterke punten van Qurius noemt Hermans de branchegerichte opzet en de klantgerichtheid (in plaats van een productfocus). Onder de concurrenten schaart hij partijen als Watermark en GAC. Qurius bedient met de bedrijfssoftware en kantoorautomatisering ondernemers uit het midden- en kleinbedrijf met vijftig tot 150 werkplekken.
De beursnotering staat op naam van Magnus Holding NV (265 medewerkers). Daaronder staat een decentrale organisatie met een aantal takken, waaronder het ‘oude’ Magnus. Dat bestaat uit een groep die zich bezighoudt met advies, niet alleen op SAP-gebied, maar ook rond bi (business intelligence), voorraadketenbeheer en project- en verandermanagement, en een club die zich bezighoudt met SAP-dienstverlening: configuraties, implementaties en functioneel applicatiebeheer. Technisch beheer en hosting zijn afgestoten. “Daarin konden we geen dominante rol meer spelen, maar wellicht pakken we de SAP-beheerkant op termijn weer op.” Van het oorspronkelijke Magnus zijn nog negentig man over. Een deel van het werk komt voort uit de SAP-klantenkring, die redelijk intact is gebleven. Opdrachtgevers komen vooral uit de sectoren chemie en farmacie (bijvoorbeeld Akzo Nobel), detailhandel (Hunkemöller), media (Sanoma) en industrie (Stork).Tot de concurrentie rekent Hermans Aepex, Perfect for People en C/tac, en de grote, traditionele partijen als Atos Origin en Capgemini.
In één klap
Naast de ‘oude’ SAP-divisies is er het Qurius-label, bestaande uit de takken Qurius, Qurius ETX (de softwarestraat) en Qurius IS (infrastructuurbeheer). De naam blijft gehandhaafd omdat het bedrijf bekend staat als ‘Microsoft Business Solutions’-partner. Andere overnames, zoals recent de kleine crm-leverancier FGM3plan, worden dan ook onder deze naam herlabeld. Qurius werkt in lijn met Mircosofts ‘integrated innovation’-strategie, waarbij de zakelijke oplossingen worden gecombineerd met ‘klassieke’ producten en hulpmiddelen als Sharepoint-portaal en Biztalk.
In februari dit jaar kocht Magnus het in 2002 verzelfstandigde onderdeel Qurius Infrastructure (25 medewerkers), gespecialiseerd in het IBM-platform. Hoewel een infrastructuurdienstverlener een andere bedrijfsvoering kent dan een applicatieverkoper en -installateur blijken klanten uit het midden- en kleinbedrijf het liefst software, hardware en ondersteuning in één klap af te handelen. “Dit en de IBM-relatie vormden de reden om Qurius IS toch onderdeel van Magnus te maken”, zegt Hermans.
Meer spieren
“In 2004 is Magnus, dat een omzet draait van zo’n twintig miljoen euro, teruggekeerd in de zwarte cijfers”, vertelt de bestuursvoorzitter. “Om de belangstelling van beleggers opnieuw te wekken, zullen we flink moeten groeien. De nadruk ligt op organische groei, omdat elke werkmaatschappij momenteel meer omzet boekt. Daarnaast zullen we kleine acquisities plegen om bijvoorbeeld een ingang te krijgen in een nieuwe branche. In mei zijn de activiteiten van de failliet verklaarde OTI Groep, die voor het onderwijs een maatwerkoplossing aanbiedt, overgenomen. Naar zo’n nucleus ben ik steeds op zoek.” Eind september maakte Magnus bijvoorbeeld bekend dat het de erp-leverancier Faqt Group Belgium (dertien medewerkers, in 2004 1,9 miljoen euro omzet) wil overnemen, bedoeld als versterking van het bedrijfsonderdeel milieu van werkmaatschappij Qurius in België. Hermans wil verder het maatwerkdeel meer spieren geven, zoals hij het noemt. “Onze softwarestraat voor .NET telt 35 ontwikkelaars. Dat aantal moet verdubbelen.” Hij benadrukt: “Om ellende te voorkomen, doen we geen gekke dingen meer.”
De topman doorgezaagd
Fred Hermans
Leeftijd: 43
Functie: chief executive officer Magnus Holding
Hoe kom je aan je huidige positie?
“Net als de oprichters van Magnus werkte ik bij Andersen Consulting. In 1992 nam ik bij Magnus de plek in van medeoprichter Jos Valk. Ik ben gestart met een vestiging in het Verre Oosten. Een wild idee, achteraf bezien, want de organisatie bestond nog maar uit tien man. Er was echter contact met de Nederlander Henk Verkou, die voor SAP in Azië en Australië actief was. Hij vroeg ons bij gebrek aan lokale kennis mee te helpen met implementaties, zoals een project voor Changi Airport van Singapore, en later voor een elektriciteitsbedrijf in Maleisië. Dat laatste project was voor ons aanleiding om daar een operatie te starten.”
“Eind 1999 keerde ik terug uit Azië om als bestuursvoorzitter te beginnen. In 2000 liep de internetballon leeg en mislukte onze incubatoropzet om te investeren in initiatieven op webhandelgebied. Ik kwam in die turbulente tijd in conflict met mijn medebestuurder Marco Verver: ik merkte dat we onze kernactiviteit uit het oog verloren en wilde daar naar terug. We stopten weliswaar met de Amerikaanse- en investeringsactiviteiten, maar wilden doorgroeien via Europese overnames. De raad van commissarissen vond mijn standpunt achterhaald. Ik stapte in 2001 op, al bleef ik wel actief in Stichting Magpars, die de grootaandeelhouders vertegenwoordigde.”
“In 2002 ontstond opnieuw onrust binnen het managementteam. Magpars zei daarom het vertrouwen in de directie en de commissarissen op. In 2001 wilde ik het machtswoord niet spreken en had ik respect voor het besluit van de raad. In 2002 bleek de ingeslagen weg volkomen fout te zijn en moest er ingegrepen worden om een ‘Aino-drama’ te voorkomen. Wie a zegt moet ook b zeggen. Zo ben ik weer ceo geworden. Achteraf gezien had ik in 2001 beter kunnen blijven.”
Wat draag jij concreet bij aan het bedrijf?
“Ik ben eigenlijk ‘chief executive officer’ en ‘chief financial officer’ tegelijk. Ik bestuur de financiële Magnus-holding, stippel de strategie van het bedrijf uit, help met het identificeren van acquisitiekansen en ben verantwoordelijk voor de realisatie daarvan. Verder ben ik ook verantwoordelijk voor de externe communicatie.”
Wat voor auto rij je?
“Ik heb een Volvo S80. Ik ben een Volvo-fanaat. Een auto moet het altijd doen. Een Volvo is geen raceauto, maar wel betrouwbaar en veilig.”
Hoe denk je dat klanten en relaties jou zien?
“Dat ik vertrouwen uitstraal en men denkt: ‘met die man valt een langetermijnrelatie op te bouwen.’ En ik ben vasthoudend. Nee, ik ben geen conflictueus type, al zou je dit na het antwoord op de eerste vraag wel denken. In 2001 heb ik mijn conflict met Verver nota bene zelf aangekaart bij de raad van commissarissen en ben ik ook zelf vertrokken.”
Wat voor computer heb je thuis?
“Ik heb twee desktops, een Dell en een van de Aldi, en twee laptops, een Toshiba en een IBM. Thuis ben ik mijn eigen systeembeheerder. Ik heb drie kinderen die allemaal hun computerfaciliteiten willen. Ik beschouw mezelf als een ‘early adaptor’: ik volg technologische ontwikkelingen op de voet en pas ze toe. Ik trek daar tijd en geld voor uit.”
Gebruik je een pda?
“Sinds een jaar of twee heb ik een Sony Ericsson P-800. Die is aan vervanging toe. Ik zit tegen een nieuw type aan te hikken met draadloze mail, liefst via umts. Ik geloof in convergentie: één mobiel apparaat voor telefonie, mp3, mail, internet en agendabeheer, dat te synchroniseren valt met pc en laptop. Mijn mobiele breedbandconnectie loopt via een Vodafone-abonnement. Als ik onderweg ben en geen zin in files heb, zoek ik een wegrestaurant op en ga daar werken. Ik kan dan toegang krijgen tot het bedrijfsnetwerk. Wat je klanten hierover adviseert, moet je minstens zelf kunnen.”
Hoe zou je de huidige markt typeren?
“De markt trekt langzaam aan, maar het beeld blijft onrustig. Klanten zijn kritischer geworden, willen waar voor hun geld en stappen makkelijker over naar een andere leverancier. Rond 1997 kon een automatiseerder in zijn pijplijn twaalf maanden vooruitkijken. Nu mag je blij zijn als je weet welk werk er over drie of vier maanden speelt. Dat is voor beursgenoteerde ondernemingen lastig. Wat meer vaste klanten zou voor Magnus Holding prettig zijn, maar langdurige contracten raken uit de mode.”
Hoeveel verdien je?
“Hoeveel is dat ook alweer? Dat staat in het jaarverslag (pakt dit erbij, red.): 175 duizend euro inclusief sociale lasten en pensioenen.”
Analyse
Dat Magnus vandaag de dag nog bestaat mag een wonder heten. De SAP-dienstverlener was in de periode 2001-2002 ver weggezakt, na een eerste decennium waarin het alleen maar crescendo ging. In 2002 riep de toenmalige bestuursvoorzitter Marco Verver nog dat het bedrijf uit Naarden moest uitdijen om in de Europese directiekamers te verschijnen. Magnus hoorde wat hem betreft thuis in het rijtje ‘business consultants’ dat bedrijven hoogwaardige adviezen verleent over de stroomlijning van bedrijfsprocessen met behulp van it. Dat deed de firma ook wel, maar hij vergat er bij te zeggen dat 70 procent van de omzet uit puur implementatiewerk kwam.
Na de ingreep van de grootaandeelhouders om een Icarus-effect te voorkomen bouwt de teruggekeerde topman Hermans in een rustiger tempo aan een breder opgezette onderneming. Sinds de inlijving van Qurius biedt Magnus SAP- en Microsoft-bedrijfssoftware en aanverwante advisering en dienstverlening aan grote ondernemingen en het midden- en kleinbedrijf. Deze krachtenbundeling lijkt een verstandige keuze, omdat de Microsoft-erp-markt groeit en Magnus dan niet meer afhankelijk is van enkel SAP-opdrachten (al is de klantenkring trouw).
Hermans zal nog wel moeten werken aan de marktpresentatie, zodat de buitenwereld weet dat de holding voortaan uit SAP- en Microsoft-takken (goed voor tweederde van de omzet) bestaat. Daarnaast zullen de financiële presentaties verder moeten verbeteren om de belangstelling van beleggers weer te wekken en de koers omhoog te krijgen: Magnus handelt overnames en het aantrekken van Microsoft-specialisten voornamelijk af via aandelentransacties. Een zwak punt daarbij is dat Magnus vooral incidenteel projectwerk doet, en minder werkt via vaste, langlopende (beheer)contracten. Een ommezwaai naar structurelere omzet is echter lastig, omdat de huidige markt daarvoor te onrustig is en klanten makkelijker overspringen naar andere leveranciers als hen iets niet bevalt.
Geschiedenis
De oorspong gaat terug tot 1990, toen vijf adviseurs van Andersen Consulting – Roger Deslorieux, Menno Hoffmann, Hans Hoogsteen, Willem Hulshof en Jos Valk – de SAP-specialist Magnus oprichtten. Magnus groeide tussen 1992 en 1998 fors. Profiterend van de grote vraag naar SAP-toepassingen groeit de firma, met de meeste activiteiten in Nederland, maar ook projecten in het Verre Oosten en de Verenigde Staten, van tien naar driehonderd man.
De eigendomsverhoudingen werden aangepast van de oorspronkelijke vennotenstructuur naar een coöperatieve opzet om andere managers en specialisten binnen te halen en te belonen. In 1998 gaat het bedrijf naar de beurs. 66 procent van de aandelen blijft in handen van de dertien eigenaars en 33 procent is vrij verhandelbaar. De coöperatie wordt in 2000 (ruim vijfhonderd medewerkers) omgezet in de stichting Magpars voor de belangenbehartiging van de groep grootaandeelhouders. Bestuursvoorzitter Hermans: “Dat was nodig omdat de coöperatie als extra bestuursorgaan fungeerde, naast de raad van bestuur en de raad van commissarissen, en zich bemoeide met het beleid. Dat was een vreemde situatie.”
Tussen 2000 en 2003 belandt het bedrijf in zwaar weer, ondanks een financiële injectie van het Oppenheimer-fonds in 2001 voor het e-commercie-investeringsvehikel. In 2002 kondigt Magnus aan dat het Orange Fund – toen aandeelhouder – kapitaal wilde verstrekken voor Europese overnames, maar nadat de toenmalige directie opstapte, is dit plan nooit uitgevoerd. Na de overname van Qurius in april 2003 weet het it-bedrijf de weg omhoog terug te vinden. Inmiddels is naast Magpars ook de Stichting Administratiekantoor Qurius aandeelhouder, maar een meerderheidsaandeelhouder is er niet meer. Van de vijf oprichters werkt bij het huidige bedrijf alleen nog Willem Hulshof, als directeur van de werkmaatschappij Magnus. Fred Hermans, Hulshof en Mark van Kemenade (Qurius) vormen de raad van bestuur.
Visie
Op korte termijn investeert Magnus in zijn productportfolio, waaronder de crm-oplossing van Microsoft en innovatieve platformen als SAP’s Netweaver en Microsofts .NET. Over een paar jaar wil bestuursvoorzitter Hermans dat zijn firma zich kan meten met de grotere it-bedrijven die eveneens de bovenkant van het midden- en kleinbedrijf en divisies van multinationals bedienen. “Ik wil dat Magnus de rol van huisleverancier kan spelen. Dat klanten weten: bij dát bedrijf moet je zijn voor alle vraagstukken: van website, kantoorautomatisering en bedrijfsapplicaties tot en met integratie en beheer.”
Missie
Het duurzaam verbeteren van bedrijfsprocessen bij klanten door oplossingen met meerwaarde te leveren. Dat houdt in: het aanbieden van advies, implementatie en beheer rond SAP- en Microsoft-toepassingen.
Meer informatie:
http://www.magnus.nl
http://www.qurius.nl
http://www.magnus.com
