Intel is deze week begonnen met de levering van de eerste Xeon-processoren met twee kernen. Deze technologie komt voor servers een half jaar eerder uit dan oorspronkelijk gepland.
Intel stelt dat de reden voor de vroege invoering de vraag in de markt is. Een goede verstaander proeft echter dat de nieuwe processor een directe tegenzet is naar AMD die eerder dit jaar een dualcore Opteron voor de servermarkt uitbracht. Oorspronkelijk zou Intel pas in 2006 een eerste dualcore Xeon (codenaam Dempsey) klaar hebben.
Die 65 nanometer-chip wordt nog steeds ontwikkeld, maar daar is nu een 90 nm processor (codenaam Paxville) tussengekomen die in twee varianten verschijnt. De eerste is de Xeon 5000 voor dualprocessor-servers (tegenwoordig dualsocket genoemd), telt 321 miljoen schakelende elementen en is per direct leverbaar. De tweede Paxville is de Xeon 7000, die over twee maanden verschijnt. Deze is geschikt voor servers tot 32 processoren.
Prestaties
De Xeon 5000 sluit aan op Intels E7520-chipset die volgens Intel maximaal 16 GB geheugen aankan. Intel claimt grofweg een prestatieverbetering van vijftig procent ten opzichte van een single core Xeon. De Xeon 7000 sluit aan op de E8501-chipset en kan daarmee – afhankelijk van het aantal XMB geheugen-aanstuurchips in het serverontwerp – 32Gb tot 128 GB aan geheugen gebruiken, gedeeld met alle processoren. Hier verwacht Intel een prestatieverbetering van zestig procent.
De nieuwe dualcore-chip biedt niet alleen een hoger prestatieniveau. Leverancier Dell claimt een verbetering van meer dan veertig procent in de verhouding tussen prestatie en opgenomen energie. Dat kan bij grote systeemruimtes een aanzienlijke kostenbesparing opleveren voor energie en koeling.
Softwarelicenties
Nadelen zijn er echter ook: bij multicore kan de prijs/prestatiewinst tegenvallen als softwarelicenties op de server per logische processor worden betaald. Hierdoor kan duurdere serverhardware met meer ‘oude’ discrete processoren de voorkeur blijven genieten. Softwaremakers gaan steeds vaker licenties per cpu-socket afrekenen, zoals het geval is bij SQL 2005 van Microsoft.
De licentieproblematiek speelde ook al bij Hyperthreading (HT), destijds door Intel geïntroduceerd om efficiënter gebruik te maken van snelle processoren. Door HT lijkt het of er twee cores zijn, maar de prestatieverbetering is niet navenant. Bij HT wordt slechts een klein percentage van de processor dubbel uitgevoerd, terwijl bij dualcore alle interne voorzieningen, zoals het cachegeheugen, dubbel zijn uitgevoerd. Hyperthreading en dualcore sluiten elkaar overigens niet uit, maar vullen elkaar aan.
HT nu, VT en MT later
De eerste lichting dualcore Xeons heeft wel HT, maar geen Virtualisatie Technologie (VT). Ook Intels Management Technologie komt pas later; in de 65nm chips die volgend jaar uitkomen. Dan worden ook dualcore processoren voor laptops verwacht en de dualcore-uitvoering van de 64-bit Itanium. Later volgt Intel met multicore chips. In totaal heeft het bedrijf nu zeventien trajecten lopen voor dual- en multicore-processoren.
Paxville is een pril begin voor servers; volgend jaar komt er een chipset (codenaam Blackford) die dualcore effectiever ondersteunt. Dit biedt elke processor een eigen systeembus, wat het verlies aan lineariteit verminderd en daarmee de concurrentiepositie ten opzichte van de AMD Opteron op dit vlak verbeterd. Die concurrerende processor is namelijk verbonden met HyperTransport-links naar de interne componenten.