Microsoft heeft vorige week de eerste bèta van Longhorn Server uitgebracht. Daarnaast kwam het bedrijf, zoals reeds gemeld, met proefuitvoeringen van Internet Explorer 7 en de clientuitvoering van de volgende Windows-generatie (codenaam Longhorn) – bijna een halve week eerder dan eerst gepland.
De clientuitvoering van de volgende Windows-versie, begin vorige week Windows Vista gedoopt, moet eind volgend jaar gereed zijn. De servertegenhanger is nog niet van een officiële naam voorzien en komt pas in 2007 op de markt. De meest waarschijnlijke naam is dan ook Windows Server 2007, voortbordurend op het huidige Server 2003.
Overigens zou er volgens de oorspronkelijke planning geen Longhorn Server verschijnen. Het gat met de aanvankelijk geplande volgende serverversie (codenaam Blackcomb) werd toch te groot geacht.
De nu verschenen bèta van het toekomstige serverbesturingssysteem is niet publiekelijk beschikbaar, maar alleen bestemd voor softwareontwikkelaars en techneuten die willen experimenteren. Dit betreft ongeveer vijfhonderdduizend ontwikkelaars, die lid zijn van het Microsoft Developer Network (MSDN) en ‘gebruikersgroep’ TechNet. De leverancier biedt geen officiële ondersteuning voor deze bèta.
De beperkte beschikbaarheid komt grotendeels voort uit het feit dat de software, net als de bèta van Windows Vista, nog niet compleet is wat betreft de – beloofde – functionaliteit. “Het canvas is nog niet compleet, we hebben hier minder dan het halve plaatje geschilderd”, zegt productmanager Greg Sullivan over Vista. Hetzelfde geldt voor de servertegenhanger.
De onderliggende basislagen zouden al wel gereed zijn in de nu uitgebrachte bèta’s. Critici merken op dat veel van die nieuwe snufjes, waaronder systeembreed zoeken en geavanceerde graphics-weergave, reeds door Apple zijn uitgebracht in diens Mac OS X. Microsoft schermt ook met nieuwe mogelijkheden voor informatiebeheer, onder meer middels virtuele folders die data weergeven op basis van metadata.
Vertrouwen
Microsoft is ook voorzichtig met de volgende generatie Windows omdat het concern er veel aan is gelegen het vertrouwen van gebruikers te verhogen dan wel te herstellen. Daartoe werkt de leverancier aan verbeterde beveiliging, privacy, prestatieniveau, betrouwbaarheid en gemak van implementatie. Manager Brad Goldberg zegt dat de kosten voor gebruik en beheer van Windows hierdoor met zo’n 25 procent omlaag kunnen.
Goldberg zegt dat het bedrijf de nachtmerrie van patch-beheer wil aanpakken en kwetsbaarheden zal afschermen. “Dingen zoals Blaster mogen niet meer plaatsvinden”, geeft hij als concreet voorbeeld.
De volgende Windows-generatie krijgt hiervoor een nieuw soort gebruikersaccount dat qua rechten – en dus risico’s – zit tussen de huidige Administrator- en de Guest-account. Bij de nieuwe Limited Account is installatie van bijvoorbeeld een printerdriver wel mogelijk, maar niet van een applicatie – wat dus ook kwaadaardige code moet tegenhouden.
Beperking
Verder wijzigt Microsoft het drivermodel van kernel-mode naar user-mode waardoor een vastlopende driver veel minder systeemschade aanricht. Overigens is de bescherming van gebruikersaccounts in bèta 1 van Windows Vista standaard nog niet ingeschakeld, maar zal dit in bèta 2 wel aan staan.
Een zelfde soort beperking geldt voor webbrowser IE7, wat in Longhorn Server al anders wordt ingericht (net zoals bij IE6 en Server 2003 al het geval is). IE7 heeft voor Limited Account-gebruikers een beschermde modus waarbij de browser alleen tijdelijke internetbestanden en de browsergeschiedenis kan opslaan. Systeembeheerders kunnen die veiligere modus ook instellen als standaard voor alle gebruikers, inclusief andere Administrators.
Bescherming
Microsoft belooft voor Longhorn Server verder een nieuw systeem voor het vastleggen (loggen) van gebeurtenissen (events), een nieuwe versie van webserver IIS (Internet Information Server) en een uitrolsysteem op basis van systeemimages. Laatstgenoemde komt erop neer dat installatie altijd gebeurt vanuit een image, wat beheerders dan ook kunnen bijwerken door nieuwere bestanden eraan toe te voegen middels drag & drop.
Daarnaast krijgt het serverbesturingssysteem een nieuwe versie van multi-usersoftware Terminal Services (codenaam Bear Paw), en beschermingsfunctie Network Access Protection (NAP). Die twee elementen waren eerst bedoeld voor Release 2 (R2) van het huidige Windows Server 2003. In oktober vorig jaar besloot Microsoft echter enkele geplande technologieën voor R2 op te schorten.