Apple is met de overstap naar Intel-processoren uit op de bedrijfsmarkt. Daarnaast wil het zijn notebooks gelijktrekken met Windows-laptops. Dit stellen analisten van onderzoeksbureaus Gartner en Butler in reactie op Apples overstap naar x86-chips.
Mac OS X x86 Apple biedt ontwikkelaars nu een ontwikkelkit die bestaat uit een machine met Intel-processor en de bijbehorende previewversie 10.4.1 van Mac OS X. Eind 2006 verschijnt de volgende versie (10.5, codenaam Leopard) die dan ook beschikbaar is in een x86-uitvoering. Apple-ceo Steve Jobs meldt dat het nieuwe Tiger (10.4) nu al goed is voor 16 procent van de gebruikersbasis, terwijl voorganger Panther (versie 10.3) 49 procent heeft. De versies dáárvoor – 10.2 (Jaguar) en ouder – hebben respectievelijk 25 en 5 procent. |
Verrast
Gartner was verrast door de aankondiging. Apple-expert Ranjit Atwahl van het onderzoeksbureau vindt het een interessante stap: “Apple stelde altijd de voordelen van de PowerPC tegenover de nadelen van Intels Pentium- en Xeon-processoren. Die voordelen blijken nu niet langer zo belangrijk.”
“Anderzijds is het interessant te zien dat Apple toch weer een platform kiest waar iets speciaals mee gebeurt. Intel heeft immers processoren op stapel staan die tegen 2007 klaar voor levering moeten zijn, waarop meerdere besturingssystemen kunnen draaien – middels hardwarevirtualisatie – en precies die chips zal Apple in zijn werkstations gebruiken.” Voor Butler Group senior research analyst Mike Davis is de overstap vanzelfsprekend: “Als Apple wil dat Mac OS X binnendringt in grote omgevingen, heeft het geen andere keuze.”
Desktop-Linux
Atwahl en Davis zien Linux op de desktop opdoffers krijgen. “Linux op de desktop groeit maar heel traag, en dan vooral in Azië en Oost-Europese landen”, zegt Atwahl. “Apple daarentegen groeit de laatste tijd erg snel in zijn niche-markten. Als het Mac OS beschikbaar komt op Intel-systemen zullen gebruikers die daar normaal niet het geld voor over hebben, kunnen zien hoe Mac OS X draait. Vooral Linux-gebruikers kunnen zich door de lagere kosten van de hardware enerzijds, en het gebruiksgemak van het besturingssysteem anderzijds aangesproken voelen.” Davis stelt het nog eenvoudiger: “Kiezen tussen de klungelige interface van bijvoorbeeld SuSE en Mac OS X is makkelijk.”
Gestandaardiseerd platform
Zowel Atwahl als Davis denken dat Apple de beslissing vooral heeft genomen omdat het een groter marktaandeel wilt in de bedrijfsmarkt. “De vraag naar één gestandaardiseerd platform voorkwam in het verleden dat it-managers belang stelden in Mac OS X. Daar zien we nu wellicht verandering in komen”, aldus Atwahl.
Volgens de analist zullen nogal wat it-managers Intel-gebaseerde PowerMacs uitproberen omdat Intels virtualisatie ervoor zal zorgen dat ze de machines bij tegenvallende resultaten tenminste nog kunnen gebruiken als Windows-systeem. Davis stipt aan dat Mac OS X wellicht een goede kans maakt in gedecentraliseerde omgevingen. “In ondernemingen met een sterk centraal aankoopbeleid zie ik het niet lukken, omdat daar een sterke nadruk wordt gelegd op één aanspreekpunt. Minder centralistische organisaties zullen Apple echter zeker een kans geven”, aldus Davis.
Intel de standaard
“Het hardwareplatform van Intel is de standaard in grote omgevingen en wordt als vertrouwd ervaren”, zegt Atwahl, “en dat zal werken in Apples voordeel.” De analist vindt ook dat andere pc-leveranciers Mac OS X moeten kunnen aanbieden als alternatief voor Windows. Apple-ingenieurs hebben donderdag op WWDC alvast verklaard dat Mac OS X alleen zal draaien op door Apple geleverde pc’s. Het besturingssysteem zal waarschijnlijk bij het opstarten controleren of een bepaalde chipset aanwezig is. Als die er niet is, zal Mac OS X weigeren te starten.
Volgens Atwahl is het nu te vroeg om Apple op dit soort verklaringen letterlijk te nemen: “In de eerste plaats is het ze te doen om de mobiele markt. Daar hebben ze met de Pentium M na lange tijd weer een alternatief voor een Windows-laptop. Wat er daarna komt zal vooral afhangen van wat Apple wil bereiken: een grotere markt of een monopolie binnen hun eigen niche.” Davis denkt dat Apple die houding op lange termijn niet zal aanhouden: “Dat zou erg dom zijn, en dat zijn ze niet.”
‘Niet switchen’
In tegenstelling tot onderzoeksbureaus Gartner en Butler ziet Ovum geen brood in Apples overstap van IBM’s PowerPC (PPC) naar Intels x86. “Apple moet absoluut niet simpelweg overstappen. Het bedrijf had ondersteuning voor beide processorarchitecturen moeten aankondigen om dan Intel en IBM het te laten uitvechten wat betreft innovatie en prestatie. Ondertussen kan Apple de markt laten beslissen in welke architectuur het moet investeren”, oordeelt Ovum-analist Gary Barnett.
Apple-ceo Steve Jobs verwees bij de aankonding van de overstap naar IBM’s falen voldoende processoren te leveren. Daarnaast hakte de topman in op de uitgestippelde PowerPC-toekomst (roadmap), die niet voldoende prestatieniveau zou beloven, zeker niet voor laptops. Ovum-analist Barnett zei vóór de aankondiging al verrast te zijn, zeker omdat IBM met de PowerPC nu overschakelt naar massaproductie voor de volgende generatie spelcomputers (met PPC-processoren).
Hij erkent dat deze overstap een van de moedigste dingen is die Apple ooit heeft gedaan. “Apple zal het komende jaar aanzienlijke onderbrekingen zien in zijn verkoop; potentiële kopers en mensen die opwaarderen zullen hun aankopen uitstellen totdat de Intel-machines beschikbaar zijn.”
Barnett haalt nog uit: “Deze beslissing onderstreept een van de grootste problemen die Apple altijd al heeft gehad. Het concern kan niet besluiten of het een technologie- of een ontwerpbedrijf is. Het antwoord is duidelijk uit het succes van de iPod, waar consumenten 50 procent meer voor willen betalen dan voor een equivalent concurrerend product.”
Applicaties en compatibiliteit
Volgens Apple zal de overgang naar x86 voor applicaties en ontwikkelaars zeer soepel zijn. Scripts, Java-code en Widgets (voor Tiger en hoger) draaien zonder wijziging, aldus ceo Steve Jobs. Het overzetten van Cacoa-code zou via Apples ontwikkelomgeving Xcode slechts enkele lichte aanpassingen en een hercompilatie vereisen. Carbon-code vereist via Xcode enkele weken werk, maar zou via ontwikkelomgeving Metrowerks zeer moeilijk of zelfs niet te doen zijn. Metrowerks-ontwikkelaars dienen volgens Jobs over te stappen naar Xcode. De nu verschenen nieuwe versie 2.1 daarvan levert ‘universele code’ op die zowel voor Mac OS X op PowerPC als op Intel valt te compileren.
Voor oudere code biedt Apple de emulatielaag Rosetta. Berichten deden al de ronde over zo’n aanpak, vergelijkbaar met wat Apple deed toen het van Motorola’s 68k-processoren over ging naar PowerPC. De prestatievoorsprong van laatstgenoemde maakte dat mogelijk, terwijl het nu aan efficiënte software is om oudere software te emuleren. Apple heeft namelijk een licentie op de virtuele processortechnologie van Transitive. Diens QuickTransit-software verzorgt dynamische vertaling van processorinstructies en vormt de basis voor Rosetta.
Transitive sloeg eind 2004 serverspecialist SGI al aan de haak. De in september vorig jaar gelanceerde QuickTransit-programmatuur wordt sinds vorige maand meegeleverd op SGI’s nieuwe Prism-visualisatieservers met Itanium 2-processoren en Linux. De Prism-machines gebruiken van oorsprong MIPS-processoren en SGI’s Unix-variant Irix.