Door offshoring zullen er miljoenen banen richting Azië en Oost-Europa verdwijnen en er is niets dat deze ontwikkeling zal tegenhouden. Door het 'weglekken' van deze banen kunnen de VS en Europa zich weer bezig kunnen houden met innovatie en er verdwijnen grotendeels alleen maar 'low level jobs'. En zo zal het niveau van de it-banen en de innovatie in de landen die offshoren toenemen.
Dat stelt George Colony, Chairman en ceo van Forrester Research, tijdens Gigaworld Europe 2005 in Praag. In de Verenigde Staten zullen ongeveer 3,3 miljoen banen verdwijnen en in Europa ongeveer een miljoen, aldus eerdere voorspellingen van Forrester, dat ook aangeeft dat Europa op korte termijn heel veel meer zal gaan uitbesteden naar Azië en Oost-Europa. De cijfers van de verschillende onderzoeksbureaus lopen uiteen, maar grofweg gaat er wereldwijd bijna negenhonderd miljard euro om in it-offshoring en ongeveer eenderde daarvan komt voor rekening van Europa.
Binnen Europa nemen het Verenigd Koninkrijk en Ierland 70 procent voor hun rekening. Opvallend is dat grote economieën als Frankrijk en Duitsland nog relatief weinig in offshoring zitten. Er is sprake van een Europa met twee snelheden, na koplopers Groot-Brittannie en Ierland volgt er een tijdlang niets en dan komen Duitsland, Frankrijk en Nederland met België nog iets lager op de ladder.
Opvallend is de dat grootmachten als Frankrijk en Duitsland relatief weinig aan offshore uitbesteding doen; dit omdat men nog heel veel risico’s ziet (verschil in cultuur, moeizame communicatie) en het daarnaast in deze landen door culturele en politieke invloeden niet populair is om banen naar het buitenland te laten vertrekken. Maar volgens Forrester zullen ze nu wel moeten. De kostenbesparingen liggen gemiddeld bij 20 to 30 procent en men dreigt daarnaast de boot te missen op innovatiegebied.
Het verschil in de mate van offshoring wordt volgens mij voornamelijk veroorzaakt door de moedertaal van het land van waaruit de offshoring plaatsvindt. Voorts vraag ik mij af of de landen die nu nog niet veel offshoren ‘wel zullen moeten’ nu blijkt dat offshoring niet altijd oplevert wat men ervan verwacht. Tenslotte zie ik niet direct het verband tussen innovatie en offshoring. Offshoring levert geld op door dure arbeid hier te vervangen door goedkope arbeid daar. Minder IT-ers aan het werk hier verkleint m.i. juist de kans op een innovatieve vondst. Daarnaast denk ik dat de mensen van wie het werk wordt verplaatst op de eerste plaats andere kwaliteiten hebben dan ‘is een innovator’.
Offshoring is en blijft in mijn ogen vooral een hype waar management in is getuind. Natuurlijk zal het wel wat goedkoper kunnen zijn, maar ligt het ware probleem niet elders? Zolang je als organisatie niet goed weet wat je met je IT en je IT afdeling wilt en hoe je die aan moet sturen kan het altijd beter. Laten we eerlijk zijn, wanneer allerlei “vooraanstaande” IT bureaus iets roepen, dan wordt het door (te)veel mensen voor zoete koek aangenomen.
Verder vraag ik me af waarom je juist het onderdeel van je IT, de helpdesk en support, gaat uitbesteden, wat je visitekaartje is. Dat zijn tenslotte de mensen waar de organisatie als eerste mee te maken krijgt. Activiteiten die in een eindfase verkeren en worden afgebouwd zou ik juist hiervoor als doel zien, daar kun je moeilijk iemand voor vinden of gemotiveerd houden.
Wat dat aangaat zie ik ook weinig verschillen met outsourcing, dat was ook zo veelbelovend, maar gaat ook niet altijd goed. Wanneer ik naar mijn eigen ervaring kijk dan kan het goed werken, mits:
Er duidelijke afspraken worden gemaakt.
Er geen onredelijke verwachtingen worden gewekt aan beide kanten.
De opdrachtgever zelf ook weet wat hij /zij wil op het gebied van IT. Alleen maar het motto “goedkopie
goedkopie” hanteren is geen visie of strategie.
Flexibiliteit van zowel opdrachtgever als de outsourcingpartij. SLA’s zijn niet zaligmakend, om daar
halsstarrig aan vast te houden is niet verstandig.
Vertegenwoordigers van de eindgebruikers betrekken in het proces. Kwaliteit moet ook een aandachtspunt
zijn. Dat zie ik in een, niet met name te noemen, praktijkvoorbeeld juist niet terug. Dat geeft ook het probleem
aan bij het maken van dit soort beslissingen; ze worden op een niveau genomen waar men geen weet
heeft van de gebruikersorganisatie.
Door het einde van het Yalta tijdperk en de verloederde arbeidsmarkt in Nederland, is dit een logisch gevolg. Met de rug tegen de muur zal dit ook wel moeten, die innovatie. Maar wat en hoe…? We maken bijna niets meer. En de ‘kennis economie’ klinkt als ‘The West over de Rest’ in zake globaliseringsarrogantie. Geinnoveerd gaat er worden, dat is zeker. Echter pas als den Haag het schip niet langer houdt door het opgedrongen globaliseringsprijskaartje en men hier met de rug tegen de muur staat. Een re-innovatie welke in ieder geval niet prettig zal uitpakken voor velen hier met hun ‘lean back’ mentaliteit. De global economic equilibrium shift naar Azie zal ons dwingen te re-innoveren, maar niet op de manier welke ons nu nog voor ogen staat. De realiteit zal ook hier alle gebeurtenissen aansturen.
Peter R. Luiks
CEO – Asian Centre for Consulting Excellence