De Algemene Rekenkamer spreekt van zes 'ernstige onvolkomenheden' in de bedrijfsvoering van de ministeries. Drie ervan zijn sterk ict-gedreven: de bedrijfsoperaties van het BZK-agentschap ITO, de koppelproblemen bij Vrom tussen de uitvoering van de huursubsidie en het GBA, en de moeizame oplevering van het Peoplesoft-systeem bij Defensie.
Hoewel de Algemene Rekenkamer naar aanleiding van de goedkeuring van het Financieel Jaarverslag 2004 constateert dat de bedrijfsvoering van ministeries is verbeterd, bestaan er nog steeds zes ’ernstige onvolkomenheden’ en 69 ’onvolkomenheden’. Bij een aanzienlijk deel daarvan speelt ict een belangrijke rol. Deze onvolkomenheden staan beschreven in de evaluaties die de rekenkamer naar aanleiding van de ministeriële jaarverslagen en andere rijksverslagleggingen publiceerde op Verantwoordingsdag (in de volksmond beter bekend als ’woensdag gehaktdag’: de bijnaam voor de derde woensdag in mei waarop het kabinet verantwoording aan de Tweede Kamer moet afleggen voor het gevoerde financiële beleid over het afgelopen jaar).
Van de zes ’ernstige onvolkomenheden’ zijn er drie zwaar ict-gekleurd. De problemen bij de bedrijfsvoering van de Informatie- en communicatieTechnologie Organisatie (ITO) van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties spelen al vanaf 2001. Bij deze baten-lastendienst loopt al langer een verbeterprogramma, maar de uitvoering ervan kwam in de knel doordat het ITO operationeel moet worden geïntegreerd met de Ict-Service Coöperatie (juridisch voorzien per 1 januari 2006).
De rekenkamer stelt vast dat ITO inmiddels weer begonnen is met het nemen van maatregelen, maar waarschuwt dat, indien de verbetering van de bedrijfsvoering dit jaar stagneert, er bezwaar wordt gemaakt (het zwaarste drukmiddel om ministers tot snel ingrijpen op te roepen). De ict-organisatie kampt bijvoorbeeld met een tekortschietende urenverantwoording en het onvoldoende naleven van richtlijnen en procedures, zoals het ontbreken van een afdoende afdekkend calamiteitenplan.
De Algemene Rekenkamer tekende dit jaar wél bezwaar aan tegen de uitvoering van de huursubsidie bij het ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu (Vrom). Al jaren bestaan er tekortkomingen in de geautomatiseerde gegevensuitwisseling met de Belastingdienst en de Gemeentelijke Basisadministratie (GBA). Die knelpunten leidden in 2004 tot een schadepost van naar schatting 22 miljoen euro.
Ook het ministerie van Defensie kent een ’ernstige onvolkomenheid’ in de vorm van het nieuw personeelssysteem P&O2000+ van Peoplesoft. De kwaliteit van de gegevens blijkt daarbij onvoldoende gewaarborgd. Concreet: de betrouwbaarheid van de personeelsgegevens en de managementinformatie die uit de basisadministraties wordt afgeleid laat te wensen over. Omdat deze data ook als basis gaan dienen voor andere systemen, ligt hier een groot afbreukrisico, constateert de rekenkamer.
Naast de ’ernstige onvolkomenheden’ constateert de Algemene Rekenkamer nog talloze andere, minder zware tekortkomingen in de bedrijfsvoeringen van de departementen. Ook hier komen diverse ict-problemen aan de orde, zoals verouderde materieelbeheersystemen bij Defensie, problemen met het it-beheer bij Vrom (ondanks een uitbestedingscontract met hoofdaannemer (Getronics) PinkRoccade) en een nog niet optimale informatiebeveiliging bij BZK, en de vertragingen in het megaproject P-Direkt, het nog op te leveren ‘shared service centrum’ van de rijksoverheid.
