Jim Allchin, vice-president van de platformengroep binnen Microsoft, legde vorige week in een besloten perssessie op WinHEC uit waar Windows heen gaat. Ondanks het opschorten van enkele geplande elementen zal Longhorn nog wel degelijk de moeite waard zijn, stelt de 54-jarige Windows-veteraan.
Planning Longhorn Bèta 1 – zomer 2005 Tussentijdse build – september 2005 (PDC) Bèta 2 (publiekelijke beta) – nog onbepaald Breed beschikbaar – december 2006 Server – enkele maanden na de client “We hebben nog geen datum voor bèta 2, dat is afhankelijk van de voortgang en terugkoppeling van bèta 1 en de PDC-build. Kwaliteit is het allerbelangrijkste, dus als het moet schorten we dit schema nog wat op”, zegt Windows-topman Jim Allchin openhartig. “Longhorn Server wordt in samenspel met de client ontwikkeld, maar krijgt één milestone-build extra. Dat is vanwege de tijd die nodig is voor testen.” |
Het belangrijkste is het grotere geheugenbereik; tot 128 GB RAM en 16 TB virtueel geheugen in de nu gelanceerde 64-bit Windows-edities. “Er zijn ook secundaire voordelen, zoals de No Execute-technologie (NX), wat wij DEP (Data Execution Prevention) noemen, en het voorkomen van systeemovername middels het laden van een driver.”
Hij voorspelt dan ook, net zoals topman Bill Gates, dat de overgang snel zal gaan. “Het zal eind dit jaar moeilijk zijn om een serverprocessor te vinden die 32-bit is. Eind volgend jaar zal het moeilijk zijn om een 32-bit clientprocessor te vinden.”
‘Geen enorme groei’
“Ik geloof niet dat dit de pc-verkoop enorm zal doen groeien. Ik geloof wel dat dit geheel nieuwe, opwindende applicaties kan opleveren. Dus los van de ‘gewone’ applicaties die Bill al noemde.” Allchin verwijst naar serverapplicaties als Terminal Server en SQL Server die Microsoft nu overzet naar 64-bit.
Gates meldde in zijn WinHEC-openingstoespraak dat 64-bit edities van SQL Server 2005, Visual Studio 2005, Commerce Server 2006, Host Integration Server 2006, BizTalk Server 2006 en Services for UNIX dit jaar nog uitkomen. Komend jaar verschijnen Exchange 12, Microsoft Operations Manager, Virtual Server, gevolgd door Windows Server Compute Cluster Edition en natuurlijk Longhorn (client en server).
Allchin geeft als voorbeeld van een nieuwe 64-bit toepassing een mogelijk gebruiksscenario voor client-pc’s waarbij de gehele Mijn Documenten-map, inclusief alle mail, geheel in het geheugen draait in plaats vanaf de harde schijf. “Dat werkt stukken sneller en zoeken gebeurt dan ook veel sneller.”
Drivers
Een mogelijke hindernis op weg naar 64-bit zijn drivers. “Gebrek aan hardwaredrivers kan een vertraging opleveren. Microsoft werkt veel met hardwareleveranciers samen en er zitten dan ook al veel drivers in 64-bit Windows.”
Toch worden de 64-bit edities van het pc-besturingssysteem vooralsnog alleen meegeleverd met nieuwe 64-bit systemen. Allchin erkent dat enthousiastelingen en recensenten het moeten doen met een hardwarelijst op Microsofts website. “Het zou wel handig zijn als we een checkhulpmiddel uitbrachten, ja”, reageert hij op een vraag uit het zaaltje van de perssessie.
Pilaren voor Longhorn
Terwijl 64-bit nu nieuw is voor Windows, komt de echte vernieuwing van het pc-platform pas met Longhorn. Dat moet Microsofts basisplatform zijn voor de komende tien jaar. “Longhorn heeft een aantal pilaren”, legt Allchin uit. Het moet om te beginnen gewoon functioneren (‘It just works’). Microsoft verbetert daarvoor de foutenrapportage, nu bestaand als hulpmiddel Dr.Watson, en automatisch herstel van of na fouten.
Daarnaast moet de volgende Windows-generatie veilig en beveiligd zijn, vervolgt Allchin. Het bedrijf werkt daarvoor onder meer aan Secure Start-up; een quarantainestaat waarin het systeem zich tijdens het booten bevindt. Eenzelfde isolatie geldt voor koppeling aan netwerken.
Hij wijdt uit over Secure Start-up waarbij Longhorn is verbonden aan de hardware. “Als ik mijn laptop in een taxi laat liggen, kan iemand de harde schijf aan een ander systeem koppelen om de encryptie te kraken. Met Longhorn kan dat niet meer.” Op de vraag van Computable hoe data gered kan worden wanneer de hardware defect is, antwoord hij: “Het gaat hier om softwaretoegang. In geval van nood is de harde schijf nog wel uitleesbaar, maar dan via hardwaretoegang op controllerniveau. Dat is veel moeilijker, dus we verhogen de barrière.”
Secure Start-up vereist overigens wel ondersteuning vanuit de hardware. Het is de eerste fase van Microsofts drm- (Digital Rights Management) en beveiligingssysteen NGSCB (Next Generation Secure Computing Base), voorheen bekend onder de naam Palladium. NGSCB verschijnt dus niet in de volledige vorm in Longhorn.
Implementeren en beheer
“Een andere pilaar is de gebruikerservaring; die verschilt tussen thuis en werk.” Allchin verwijst hiermee naar de Longhorn-functionaliteit van verschillende ‘persoonlijkheden’, zoals eerder al in Computable genoemd (16 juli 2004). Hier hoort ook de mogelijkheid bij van beperkingen, door ouders thuis (parental controls) of systeembeheerders op werk (policies).
De pilaren zijn namelijk niet alleen op de eindgebruiker gericht. Zo moet Longhorn makkelijker te implementeren en te beheren zijn, zet Allchin de volgende pilaar neer. “We gaan over naar één wereldwijd basisimage. Nu worstelen beheerders nog met verschillende systeemimages voor talen, hardware-devices enzovoorts.” Op de vraag of dat basisimage virtualisatietechnologie gebruikt, zoals VMware’s ACE dat doet, antwoordt Allchin kort: “Nee, het is een eigen nieuw image-soort. We werken echter wel aan een soortgelijke techniek.”
“Verder willen we de operationele kosten verlagen.” Microsoft wil daarvoor een scala aan beheerhulpmiddelen en -technieken, alsook zelfgenezing, standaard inbouwen. Allchin wil echter geen streefaantallen noemen voor het aantal beheerders voor Windows-systemen (servers en clients), dat tot op heden relatief hoog ligt in vergelijking tot Unix- en Linux-machines. “Het zal wel lager liggen dan nu. Maar hoeveel? Dat merken we pas bij gebruik door bèta-testers.”
Serverplatform
Tot slot wil Microsoft van Longhorn Server de meest geschikte server voor bedrijfsgebruik maken. De serveruitvoering van de volgende Windows-generatie – aanvankelijk niet gepland – verschijnt enkele maanden na de client die in december 2006 breed beschikbaar moet zijn.
Allchin noemt als belangrijke stap de verfijning van het systeem van serverrollen, zoals dat al zit in Windows Server 2003. “We hebben nu zo’n twintig rollen gedefinieerd. Andere software, voor andere rollen, is dan niet actief. Die wordt dan niet geladen.” De integratiedrang van het bedrijf snijdt daar echter enigszins doorheen; veel Microsoft-functionaliteit op Windows vereist bijvoorbeeld de eigen webserver IIS (Internet Information Server).
De Windows-topman benadrukt ook de toekomstgerichtheid van de volgende serverversie. “Het heeft native IPv6. Ondanks het feit dat veel ondernemingen dat nu niet gebruiken, maar dan is het er wanneer bedrijven er klaar voor zijn.”