Er zit schot in ultra wide band (uwb). Een stammenstrijd tussen twee kandidaatstandaarden hield deze supersnelle vorm van datacommunicatie lange tijd tegen. Nu doen alleen Europese overheden nog moeilijk over deze draadloze usb-aansluiting van de toekomst.
Wie dacht dat Bluetooth het helemaal gaat maken, heeft het mis. Deze verbindingstechniek, die steeds meer computergebruikers en mobiele bellers gelukkig maakt omdat zij zonder draden gegevens kunnen uitwisselen, is hopeloos verouderd als je hem naast de mogelijkheden van uwb zet. De ooit in een Nederlands laboratorium van Ericsson ontwikkelde transmissietechniek Bluetooth heeft een beperkte datacapaciteit van 1 tot 3 Mbps en verbruikt relatief veel energie. De door Philips, Intel en vele andere technologiereuzen gesteunde uwb-variant Wireless Usb krikt de verbindingssnelheid in korte-afstandsnetwerken op tot 480 Mbps, terwijl het met een fractie van de energie toe kan.
Uwb dankt deze eigenschappen aan het brede spectrumbereik dat in deze overdrachtstechniek aangesproken wordt. Deze vorm van radiotransmissie gebruikt frequenties die tussen de 3,1 en 10,6 GHz liggen. Doordat dit bereik zo groot is, is de datacapaciteit veel hoger dan bij conventionele radiotoepassingen. Daar wordt maar een uiterst beperkt gedeelte van de ether gebruikt. Deze eigenschap van uwb lijkt op het eerste gezicht een belangrijke beperking voor de techniek. Uwb komt door dit brede bereik in frequentiebanden terecht die nu voor kritische toepassingen als radar, luchtvaart of juist economisch vitale doeleinden als mobiele telefonie in gebruik zijn. In de praktijk zit uwb deze toepassingen echter niet in de weg, doordat het in de radiotransmissie uitermate weinig energie gebruikt. Hierdoor komt uwb niet eens boven de toch al in de ether aanwezige achtergrondruis uit.
Telecomlobby
Theoretisch zit uwb dus geen enkele andere toepassing in de weg. Dat neemt niet weg dat met name Europese overheden tot nu uiterst terughoudend geweest zijn met de inpassing van uwb in de regels voor spectrumgebruik. De Europese Commissie en daarmee de meeste andere EU-lidstaten, waaronder Nederland, gaan uiterst voorzichtig met de nieuwe techniek om. Niet in de laatste plaats omdat deze overheden een uiterst precaire relatie onderhouden met mobiele-telefonieaanbieders sinds zij hen miljarden voor de umts-licenties uit de zak geklopt hebben. De Europese Commissie wil er honderd procent zeker van zijn dat er geen enkele interferentie plaats vindt tussen uwb en bijvoorbeeld de nieuwe generatie mobiele telefonie. Het is misschien wel één van de beste bewijzen van de macht van de telecomlobby in de EU.
De Amerikaanse overheid is tot nu toe minder terughoudend geweest. De kogel voor het gebruik van uwb is daar door de kerk sinds de Amerikaanse handelsautoriteit FCC in 2003 aan de Freescale-coalitie rond Motorola toestemming gaf om chips en producten met uwb te ontwikkelen en op de markt te brengen. Door deze toestemming zijn in de VS eind vorig jaar de eerste commerciële producten met uwb-chips, waaronder mobiele telefoons, uitgebracht. De al eerder genoemde uwb-variant Wireless Usb mag sinds maart dit jaar producten op de Amerikaanse markt brengen. De Amerikaanse autoriteiten hebben langer gedaan over de toelating van deze variant, omdat deze meer energie gebruikt bij de transmissie van informatie dan het Freescale-ontwerp van uwb.
Bloed drinken
Dat de komst van de eerste uwb-producten lang heeft geduurd is niet alleen aan de overheden te danken. Ook de bedrijven die brood zien in deze nieuwe radiotechniek hebben er lange tijd alles aan gedaan om de door hen voorgestane variant van uwb als dé standaard naar voren te schuiven. De twee kampen die door de jaren binnen de werkgroep 802.15.3 van het Amerikaanse standaardisatieorgaan IEEE zijn ontstaan, kunnen elkaars bloed zo langzamerhand wel drinken. De Wireless Usb en Freescale-coalitie hebben ondanks aanpassingen beide niet de voor standaardisatie noodzakelijke meerderheid in de werkgroep kunnen krijgen. In die impasse is nu beweging ontstaan, nu het besef is gerezen dat uwb net als WiFi meerdere standaarden kent die naast elkaar ieder hun bestaansrecht zullen verwerven of waarvan een van de twee als meest succesvolle uit de bus komt.
Of een van de twee de overhand zal krijgen, is door het gebrek aan toepassingen nu nog moeilijk te zeggen. Wel is het zo dat de Wireless Usb-variant ondanks de late acceptatie van de Amerikaanse overheid op dit moment hogere ogen gooit dan Freescale. Reden voor versnelling van deze uwb-variant is dat het industrieorgaan Wimedia, die standaarden als usb en firewire onder zijn hoede heeft, zich vorig jaar bij de uwb-opponent van Freescale Mboa heeft aangesloten. Doel van deze coalitie is om samen een Wireless Usb-standaard uit te werken, die de alom tegenwoordige usb-kabels op termijn uit de weg moeten ruimen. Op dit moment zijn de eisen van fysieke transport laag en van het doorgifte- en ontvangsluik afgerond. Daarmee is in alle voorwaarden voorzien voor de ontwikkeling van chips en producten die daar op gebaseerd zijn.
De Mboa-clan heeft met deze stap een stevige voet aan de grond gekregen in de computerwereld en krijgt het door de steeds nauwere scheidslijn tussen computer, televisie en video ook zijn voet stevig tussen de huiskamerdeur. Later dit jaar zullen de eerste producten op de markt verschijnen. De Wireless Usb 1.0-standaard komt in mei dit jaar uit. Staccato komt binnenkort met een chip voor Wireless Usb. Philips heeft zelf een chip gepland voor eind dit jaar. Kort daarop zullen naar verwachting de eerste producten volgen. Net als bij de bedrade usb-variant houden gespecialiseerde bedrijven zich met de certificering van een massa aan producten voor deze standaard bezig.
Scheerapparaat 
Ultra wide band is een radiotechniek waarbij een zender hele zwakke pulsen over een groot spectrumbereik uitzendt. Deze zijn door een ontvanger van het achtergrondgruis in de ether te onderscheiden doordat deze op een heel specifiek patroon let. Daarom is het bij uwb beter om te spreken van een ruisspectrum dan van daadwerkelijk gebruik van radiofrequenties. De vonkjes van een collector van een scheerapparaat of een stofzuiger zorgen voor lokale verstoringen in het GHz-gebied die gezien het vermogen duizenden malen hoger liggen dan de ruis van uwb. Ook zit uwb mobiele telefonie niet in de weg, al gebruikt het dezelfde frequenties als gsm en umts. Dat komt wederom door het geringe vermogen. Het zendvermogen van een gsm is 600 mW tot 2 Watt. Een uwb-apparaat zendt met een vermogen van 50 microWatt of minder. Dat is 1/12.000 van het vermogen van een gsm-toestel.
Stammenstrijd 
Binnen de IEEE-werkgroepen van 802.15.3 bestrijden de Freescale-coalitie rond Motorola en de Wireless Usb-groep – die officieel opereert onder de vreselijke afkorting Wimedia Mboa – elkaar te vuur en te zwaard om dé standaard voor uwb te leveren. Het Freescale-voorstel gebruikt tijdmodulatie in de aanmaak en ontvangst van pulsen om de boodschap over te sturen. Met deze opzet zit dit voorstel andere radiotoepassingen het minst in de weg. Een volgens het door Intel en Philips gesteunde Mboa-voorstel (Multi Band Ortho Frequency Division Multiplexing) ontworpen radiochip stuurt zijn typische radiopatroon over meerdere kanalen tegelijkertijd, waar een ontvanger weer op getraind is voor ontvangst. Met deze techniek is sneller informatie over te sturen. Nadeel is wel dat er meer energie nodig is, die de kans op verstoring van andere radiotoepassingen weer groter maakt.
